دیوار کوتاه ورزش بانوان

در شرایطی که کمتر از یک سال به آغاز رقابت‌های آسیایی اینچوئن کره جنوبی باقی مانده، ورزش بانوان کاملا به حاشیه رانده شده است و در بسیاری از موارد تیم‌های ورزشی در شرایطی می‌توانند به رقابت‌های برون‌مرزی اعزام شوند که اعزام و هزینه‌های مربوط به آن خدشه‌ای به برنامه‌های تدوین شده برای بخش مردان وارد نکند و مانع از اجرای سریع آنها نشود. هنگامی که باشگاه‌های مختلف ورزشی با مشکل مالی مواجه می‌شوند به منظور خروج از این شرایط، انحلال تیم‌های بانوان را نخستین راه‌حل می‌بینند، البته فدراسیون‌های مختلف ورزشی نیز هنگام مواجهه با همین مشکل به بهانه‌هایی واهی مانند نتیجه نگرفتن و کمبود شدید تجربه اعزام تیم‌های بانوان را به رقابت‌های برون‌مرزی منتفی می‌کنند. تنی چند از کارشناسان و مربیان باسابقه و شناخته‌شده رشته‌های مختلف ورزش بانوان در گفت‌و‌گو با جام‌جم شرایط کنونی را مورد ارزیابی قرار می‌دهند.

نخستین راه‌حل برای فرار از بحران

همان‌طور که ذکر شد در باشگاه‌های ورزشی مختلف به محض به وجود آمدن مشکلات عدیده مالی انحلال بخش بانوان یا محدود‌کردن حوزه‌های مربوط به آن که اصولا حذف از لیگ‌های مختلف را هم شامل می‌شود، نخستین راه‌حلی است که به ذهن مدیران می‌رسد. در واقع مشکلات مالی، بزرگ‌ترین سد برای پیشرفت ورزش بانوان به شمار می‌رود. این سد بلند و مستحکم در طول سال بارها از حضور تیم‌های مختلف بانوان در لیگ‌های مختلف ورزشی اعم از هندبال و والیبال گرفته تا فوتبال و پینگ‌پنگ جلوگیری می‌کند و صدماتی جبران‌ناپذیر به پیکره ورزش نحیف و آسیب‌پذیر بانوان وارد می‌کند.

راحله آرا، مربی مطرح والیبال بانوان با بیان این‌که تیم‌های ورزشی بانوان ارزش چندانی نزد مسئولان ورزشی بلندپایه ندارند به جام‌جم گفت: دیوار کوتاه ورزش بانوان همه این معضلات و سختی‌ها را رقم زده است. تیمی که در یک دوره از رقابت‌های لیگ برتر مدعی اصلی قهرمانی است فصل آینده جایی در لیگ ندارد، چرا که مسئولان آن باشگاه بدون این‌که به این فکر کنند تیم ورزشی‌شان تا چه اندازه ظرفیت دارد و چقدر می‌تواند روی پیشرفت یک رشته ورزشی زنانه تاثیر مثبت بگذارد، به بهانه‌های واهی اقدام به منحل‌کردن تیم می‌کنند. سوال من اینجاست در مواقع بی‌پولی چرا ورزش بانوان نخستین قربانی است؟ برخی تیم‌های مردان که خیلی هم بد نتیجه می‌گیرند و آینده‌ای هم ندارند از تیم‌های پراستعداد و توانمند زنانه باارزش‌تر هستند؟

‌تمایل نداشتن حامیان مالی

ورزش بانوان هرگز حامی مالی قدرتمندی نداشته است و لیگ‌های ورزشی مختلف در حالی برگزار می‌شود که حامیان مالی تمایل چندانی برای سرمایه‌گذاری در این عرصه و تبلیغ در آن ندارند. چنین شرایط اسفناکی باعث می‌شود بسیاری از مدیران عامل باشگاه‌ها برای انحلال تیم‌های ورزشی زنانه خود توجیهی منطقی داشته باشند. اما آیا واقعا درآمدزا نبودن ورزش بانوان دلیل خوبی برای منحل‌کردن تیم‌های ورزشی زنانه است؟

فرانک طیاری، مربی باسابقه بسکتبال بانوان و عضو سابق تیم ملی بسکتبال بانوان در این رابطه به جام‌جم گفت: ورزش بانوان درآمدزا نیست و کمکی به پیشرفت درآمدزایی بدنه ورزش نمی‌کند، اما یک نکته را هرگز نباید از یاد برد؛ ورزش بانوان و همین بسکتبال بانوان به این دلیل درآمدزا نیست که به آن اهمیت نمی‌دهند و آن را باور ندارند. برای آن برنامه خاصی وجود ندارد و تلاشی برای جذب تماشاگر صورت نمی‌گیرد. تنها وقتی ورزش بانوان از این شرایط رهایی پیدا می‌کند که افراد باشهامت و کاردانی پیدا شوند که ضمن سرمایه‌گذاری در این بخش، با تدبیر و مدیریت بتوانند راه‌های جذب تماشاگر به لیگ‌های زنانه را پیدا کنند. این‌که فقط بگوییم چون حامی مالی وجود ندارد پس ورزش بانوان هم فایده ندارد، اصلا منطقی نیست. ما باید دنبال راهکارهای مناسب باشیم.

تفکرات سنتی

امسال نیز اتفاقات سال‌های گذشته تکرار و تیم‌های متعددی منحل شد. انحلال تیم‌هایی در والیبال، بسکتبال و بخصوص فوتبال اتفاقات تامل‌برانگیزی بود که البته کسی به آنها اهمیت نمی‌دهد. در ورزش انحلال یک تیم اتفاقی تلخ تلقی می‌شود، اما تکرار این اتفاق در عرصه بانوان حتی این تلخی را هم از بین برده و آن را به امری عادی تبدیل کرده است. ناهید غارسی، باسابقه‌ترین و قدیمی‌ترین مربی هندبال بانوان هم اظهار کرد: ما نباید بی‌انصافی کنیم. همیشه باید نیمه پر لیوان را هم نگاه کنیم. ببینید در چند سال اخیر چقدر برای پیشرفت ورزش بانوان تلاش شد، اما مشکل به فدراسیون‌های ورزشی مربوط نیست، به ارکان‌های دیگر مربوط است.

وی افزود: افراد کمی پیدا می‌شوند که به ورزش بانوان اهمیت بدهند. باور کنید در برخی شهرستان‌ها تشکیل تیم‌های بانوان هنوز مورد تمسخر قرار می‌گیرد، چرا که تفکرات سنتی ورزش را متعلق به مردان می‌داند. ما با بانوان ورزشکار جامعه سالم‌تری خواهیم داشت، این را ما خوب می‌دانیم، اما مشکل اینجاست آن کسی که سرمایه زیادی دارد و به فعالیت در ورزش هم علاقه دارد این موضوع مهم را نمی‌داند. به نظر سرمایه‌گذاران و حامیان مالی رونق و کسب درآمد فقط در ورزش مردان است و لیگ‌های مختص بانوان چیزی جز هزینه اضافی نیست.

انحلال تیم‌های ورزشی تنها مشکل ورزش بانوان نیست، اعزام‌نکردن تیم‌های ملی رشته‌های مختلف به رقابت‌های برون‌مرزی نمایی دیگر از بی‌توجهی‌های زیادی است که به ورزش بانوان می‌شود. امسال شاهد این بودیم تیم ملی تکواندو به بهانه احتمال نتیجه نگرفتن و کمبود تجربه به رقابت‌های جهانی اعزام نشد یا این‌که پینگ‌پنگ‌بازان زن به همین دلیل از حضور در یکی از رقابت‌های برون‌مرزی بازماندند. یکی از تکواندو‌کاران تیم ملی بانوان که به دلیل ترس از تنبیه فدراسیون نمی‌خواهد نامی از او برده شود با اشاره به این موضوع گفت: خیلی صریح و واضح به ما بگویند نمی‌خواهیم تکواندوی بانوان پیشرفت کند و جان بگیرد. چرا به جای گفتن این واقعیت با بیان این‌که احتمال نتیجه‌گیری ما در رقابت‌های جهانی کم است، ارزش‌های ما را زیر سوال می‌برند و اعتماد به نفس ما را کاهش می‌دهند؟ ما را از ترس شکست به رقابت‌های معتبر نمی‌فرستند. با این شرایط ما چطور محک بخوریم و چطور تجربه‌اندوزی کنیم؟ مگر نمی‌گویند تجربه ما کم است؛ پس چرا اجازه نمی‌دهند در رقابت‌های مهم تجربه کسب کنیم؟ وی افزود: تبعیض جنسیتی چه قبول کنیم و چه قبول نکنیم همچنان در برخی رشته‌های ورزشی وجود دارد. من از این‌که می‌بینم در رشته‌هایی همچون ووشو یا کاراته تبعیضی بین بخش بانوان و آقایان وجود ندارد خوشحال می‌شوم، اما ای‌کاش این دیدگاه و این تفکر در تک‌تک رشته‌های ورزشی وجود داشت.

امان از بی‌پولی

ورزش بانوان آرام‌آرام به حرکت خود به سمت جلو ادامه می‌دهد. در این راه ناهموار مهم‌ترین مشکل بی‌پولی است که هرگز سایه‌اش از سر ورزش کم نمی‌شود. کمبود منابع مالی در تمام اوقات سال برای تمام فدراسیون‌های ورزشی و باشگاه‌های ورزشی وجود دارد و ضربات شدیدی به ورزش واردمی‌کنند که البته شدیدترین و کاری‌ترین ضربات، بخش بانوان را نشانه گرفته است. دیوار ورزش بانوان کوتاه است، خیلی کوتاه.

هیلدا حسینی‌خواه / گروه ورزش