خودرأیی آفت حکومت داری و مدیریت است؛ مدیری که به بلای خودرأیی و منم منم گرفتار شود، بی شک زمین میخورد و عاقبتش شبیه انبوه آنهایی می شود که فکر میکردند عقل کل هستند و در نهایت خودشان و جامعهای را به زمین زدند؛ در حکومت علوی هیچ مدیری حق ندارد به این آفت دچار شود و خودش را از مشورت بزرگان جامعه و دانشمندان بینیاز بداند.
اهمیت بهرهگیری از آرای دانشمندان در نگاه امیرالمونین آنقدر زیاد است که حتی از یادآوری آن به یار امین خود، یعنی مالک اشتر هم غافل نمیشود و به او میگوید که با دانشمندان فراوان گفت و گو کند؛ در نگاه حضرت امیر این برای کارگزار حکومت علوی یک وظیفه است که همواره از نظر بزرگان بهره بگیرد تا امور مملکت و مردمی که اختیارشان را دارد به بهترین نحو ممکن به سر و سامان برسد.
به سنتهای مردم احترام بگذار
در متن نامه امیر المومنین به مالک اشتر آمده است: «...و آیین پسندیدهای را بر هم مریز که بزرگان این امت بدان رفتار نمودهاند و مردم بدان وسیلت به هم پیوستهاند و رعیت با یکدیگر سازش کردهاند و آیینی را منه که چیزی از سنتهای نیک گذشته را زیان رساند تا پاداش از آن نهنده سنت باشد و گناه شکستن آن بر تو ماند. با دانشمندان فراوان گفت و گو کن و با حکیمان فراوان سخن در میان نه، در آنچه کار شهرهایت را استوار دارد و نظمی را که مردم پیش از تو بر آن بودهاند برقرار.»*
هر جامعهای سنتهای خاص خودش را دارد، بسیاری از این سنتها و آیینها باعث همبستگی مردم میشود، باعث میشود آنها دور هم جمع شوند و با یکدیگر معاشرت کنند؛ این معاشرت و این برخوردهای اجتماعی بنیان یک جامعه را محکمتر میکند؛ برای همین است که امیر المومنین وقتی مالک اشتر را به اداره امور مصر مأمور میکرد نامه ای به نوشت و در آن نامه از اهمیت احترام به سنتهای مردم سخن گفت؛ سنتهایی که جوامع بر اساس آنها زندهاند و دشمنی با آنها دشمنی با مردم به شمار میرود. در حکومت علوی جایی برای مدیرانی که با دانشمندان مشورت نمیکنند و به سنتهای مردم اهمیت نمیدهند، وجود ندارد.
*نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، چاپ بیست و یکم، تهران، 1380؛ صفحه 329
مهدی جلیلی- جامجم آنلاین
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برای بررسی کتاب «خلبان صدیق» با محمد قبادی (نویسنده) و خلبان قادری (راوی) همکلام شدیم