خیلی وقتها همین میوهها انگیزهای برای کاسبی میشد، پس بساطی پهن میکردیم و انجیر میفروختیم. در بازیهایی که اساس آنها فعالیت بدنی بود شرکت میکردیم؛ هفتسنگ، قایمباشک و... کسی به فکر این نبود با قهر هر فوتبالیستی کنج خانه ماتم بگیرد و به انتظار روزنامههای ورزشی بنشیند که فردا با کدام عنوان و مطلب حال داور مسابقه را میگیرند. ورزش در همان کوچهها برای بچههای همدوره ما تعبیر میشد، نه در روزنامهها و جعبه جادویی که آن سالها بیشتر از یک و بعدها دو کانال آن هم به صورت نیمهوقت نداشت. ورزش فقط خواندنی نبود، بلکه شور و اشتیاق انجام دادن فعالیتهای بدنی به اتفاقات روزمره و وارد شدن به حاشیههای ریز و درشت ورزشی میچربید.
امروز اما زمانه عوض شده است، بچهها زیر سایه پیشرفت علم، خود به همراه خانوادههایشان توقعات دیگر و البته بیشتری از مفهوم فراغت دارند. بازیهای رایانهای در فراغتی ایستا و بدون تحرک یکهتاز بازیهای کودکان و نوجوانان و البته در تمام گروههای سنی هستند. عیبی ندارد، اما متاسفانه مدت استفاده از این بازیها دغدغه اصلی بسیاری از پدر و مادرهاست، از طرفی برخی ترجیح میدهند برای آنکه بچهها در سنین پایین وارد اجتماع نشوند، سرشان را با همین بازیها گرم کنند مبادا فرزندشان در ناهنجاریهای اجتماعی گرفتار شوند. این تهدیدها از یکسو و از سویی بیبرنامگی در مدیریت فراغت نکاتی است که در پر کردن اوقات فراغت نمیتوان بسادگی از کنار آنها گذشت.
گران بودن ابزار و امکانات ورزشی، سرانه محدود ورزشی و هزینههایی که یک خانواده حتی با داشتن یک فرزند باید برای ثبتنام در کلاسهای ورزشی متقبل شود، موانع جدی برای فعالیتهای پویای بچههاست، بنابراین از جهاتی باید به خانوادهها حق داد بچههایشان سرگرمیهای ایستا را انتخاب کنند یا به جای ورزش کردن، ورزشیخوانهای مطرحی باشند.
با وجود این میخواهیم برخی ورزشهایی را که در اوقات فراغت میتوان روی آنها برنامهریزی کرد برایتان معرفی کنیم، اما قبل از این کار اصلا درباره قیمت وسایل مخصوص برخی از آنها، هیچ پرسشی از ما نداشته باشید چون فروشندگان وسایل و لوازم ورزشی به بهانه نوسانات ارزی، حاضر به پاسخگویی نیستند؛ پس قیمت هر وسیله و مکانی برای گذران اوقات فراغت پای خودتان.
دوچرخهسواری
لطفا به یاد پارک چیتگر و دوچرخهسواری یک روز در هفته نیفتید، چون منظورمان از ورزش در اوقات فراغت داشتن برنامهای منظم در دو یا سه روز در هفته است. دوچرخهسواری یکی از ورزشهایی است که دسترسی به آن آسان بوده و میتواند جایگزین مناسبی برای استفاده ممتد از خودرو باشد. شهرداریها در مناطق مختلف دوچرخه کرایه میدهند. کافی است فتوکپی مدارک شناسایی و البته پول اندکی را برای عضویت به این مراکز ببرید. استفاده از دوچرخه موجب کاهش آلودگی هوا با توجه به مصرف نکردن سوخت میشود. دوچرخهسواری یک تمرین و ورزش هوازی است که به استقامت قلب و عروق کمک میکند.
شنا
بلیت استخرها از هفت هزار تومان تا 50 هزار تومان است و اگر با آب استخرها مشکلی ندارید، اوقات فراغت خود را میتوانید با شنا یا اگر حال ندارید با سونا و جکوزی سپری کنید. شنا یکی از محبوبترین ورزشها در بین اقشار مختلف مردم است.
فردی که شنا میکند، نهتنها از این طریق احساس راحتی و نشاط میکند، بلکه با شنا کردن قابلیتهای جسمانی خود را از قبیل استقامت دستگاه گردش خون و تنفس، قدرت، سرعت و انعطافپذیری مفاصل شانه و مچ پا افزایش میدهد. شنا ورزشی است که از سن نوزادی تا کهنسالی میتوان آن را انجام داد، اما به علائم هشداردهنده شنا ممنوع هم توجه داشته باشید.
دو
آی، دو! کجایی که هوایت را نداریم... منظور از هوایت همان هواست و فکر دیگری نکنید، چون حداقل در کلانشهرها با آلودگی هوا، دویدن کار سختی است و قبل از مزیت، معایب زیادی برای بدن دارد. اگر دویدن طبق روال و برنامه منظمی باشد، فواید زیادی را به همراه دارد. بعضی افراد این ورزش را فقط برای تفریح انجام میدهند، ولی افرادی که فواید دویدن را بدرستی میدانند، به طور حرفهای آن را دنبال میکنند. ازجمله آنها میتوان به کم کردن وزن، سلامت روح، استحکام استخوانها، شادابی و نشاط که باعث ایجاد روابط اجتماعی بهتر میشود، اشاره کرد.
پیادهروی
پیدا کردیم... یک ورزش ارزان و بیدردسر... اما نه، این ورزش هم به هوای پاک نیاز دارد، پس افراد بویژه سالمندان مراقب باشند در کجاها نباید پیادهروی کنند. به نظر محققان، اگر همه ما فقط روزی نیم ساعت با سرعت نهچندان زیاد راه برویم، خطر بسیاری از بیماریهای مزمن را در حدود 30 تا 40 درصد کاهش دادهایم. براساس تحقیقات، پیادهروی دائم میتواند در کمک به ترک سیگار و کنترل اشتها کمک کند.
از هوا گفتیم، روی زمین هم بگوییم که به جای آسفالت و سنگفرش، زمینهای نرم و هموار را برای پیاده روی انتخاب کنید.
کوهنوردی
کوهنوردی، راهپیمایی روی کوه، کوه روی و کوهپیمایی اسمش هر چه میخواهد باشد، مهم این است از این شرایط جغرافیایی که خداوند در ایران بزرگ به ما ارزانی داشته بدرستی استفاده کنیم. این یکی از تفریحات مناسب است که همراه با دیگر اعضای خانواده میتوان تا قسمتهایی از کوهها را بالا رفت و صبحانه و ناهار صرف کرد. قبل از کوهنوردی از مسئولان مربوط نکات ایمنی را حتما بپرسید. در پارکها نیز این روزها دیوارهای صخرهنوردی بنا شده که برای کسانی که وقت کوهپیمایی ندارند توصیه میشود.
بازیهای با توپ
ورزش را خیلی سختش نکنید. با یک توپ از جنس پلاستیک هم میشود کلی بازیهای ورزشی راه انداخت. بازی وسطی که یادتان هست؟ با همان توپ دو تیم از اعضای خانواده درست کنید و گل کوچیک بزنید. دوست ندارید؟ هفتسنگ بازی کنید. تنها هستید؟ درجا حرکت کنید و رو به دیوار توپ را مدام به دیوار شوت کنید و... میبینید که برای فعالیت بدنی راههای مختلفی وجود دارد... برای آشنایی با بازیهای بومی و سنتی میتوانید به فدراسیون و هیاتهای این بازیها در شهرها مراجعه کنید.
ورزشهای آبی
جاذبههای گردشگری در دریاهای شمال و جنوب فرصتهای خوبی برای اوقات فراغت با قایقسواری، موجسواری، جتاسکی و... به وجود میآورد، اما خب ما که نه اهلش هستیم و نه پولش را داریم، پس نوش جان آنهایی که میروند و کنار محیط گرم خانوادهشان حالش را میبرند. زیاد هم به هر ورزشی که این روزها آبیاش کردند مثل بسکتبال در آب توجه نکنید. ورزشهای آبی به همین چند موردی که برایتان گفتیم کفایت میکند.
اسکیت
حتما کفش مناسب اسکیت به پا داشته باشید. قیمتش خیلی خیلی ناقابل از 300 هزار تومان به بالا شروع میشود. اگر هوس کردید با کفشهای ارزانتر اسکیت کنید، هزینه هرگونه شکستگی و پارگی و پیچخوردگی اندامهای پایینتنه به عهده خودتان.
یادآوری میشود خوشبختانه فضاهای مناسبی برای انجام اسکیت وجود دارد، بنابراین و لطفا برای اسکیت به سپر اتوبوسها و کامیونها نچسبید و دنبال خودرو در خیابانهای شهر راه نیفتید.
اسکی
عجله نکنید. همین روزها با شروع اولین بارشها، پیستهای اسکی شمال تهران و دیگر شهرها به راه میافتد.
خیلیها با عینک مخصوص و چوب اسکیهای شیک که روی باربند خودروهای لوکس نصب میکنند، در خیابانها پز داشتن اوقات فراغت خودشان را به ما میدهند. اسکی پرهیجان و باتحرک بسیار بالاست، اما نکات ایمنی آن را باید پس از آموزشهای لازم دانست، مبادا گرفتار شکستگیهای اندامهای مختلف بدن شد.
بدمینتون
این بازی در پارکها خیلی متداول شده و یکی از بهترین تفریحات مردم است. بدمینتون بین اعضای خانواده در فرهنگ اوقات فراغت جامعه بخوبی جا باز کرده است. قیمت یک راکت بدمینتون بین 20 تا 30 هزار تومان است و لازم نیست حتما تور بین افراد قرار بگیرد و جنبه برد و باخت بازی را بیشتر کند، همین که افراد خانواده و دوستان دور هم جمعند و ساعات شادی را با این بازی سپری میکنند، کافی است.
پینگپنگ
پینگپنگ بعد از بدمینتون پرطرفدارترین رشته راکتی در ایران است. محبوبیت این رشته مفرح آنقدر در سالهای اخیر زیاد شده که اکنون میتوانید در هر جایی میز پینگپنگ و راکت و توپ مخصوص آن را ببینید، از پارک و حیاط خانه گرفته تا مدرسه و حتی پارکینگ منزل. حالا پینگپنگ با محبوبیت روزافزونی که پیدا کرده به یکی از پرطرفدارترین ورزشها برای پر کردن اوقات فراغت تبدیل شده است. برای اینکه پینگپنگ بازی کنید حتی گاهی اوقات به راکت هم نیاز ندارید، یک پیشدستی هم کفایت میکند! یکی از فاکتورهای محبوب شدن پینگپنگ این است که آن را هر جایی میتوان بازی کرد و نیاز به مکان خاصی ندارد.
بازیهای فکری
یکسری از بازیها رقابتی است، یعنی در این بازیها رقابت نقش مهمی دارد و در آن از هوش و ذکاوت، مهارت، بردباری و تصمیمگیری صحیح بویژه در مواقع حساس استفاده میشود، مانند شطرنج. یکسری از بازیها هم وجود دارد که در آن شانس دخیل است. بازیهای تقلیدی مثل بازیگری، سیاهبازی و پوشیدن لباسهای خیالانگیز هم در بسیاری از خانوادهها رایج است. بازی در پارکها با وسایلی مانند چرخ و فلک، سرسره و... در مجموع انگیزه بازیها در جنبههای لذتبخشی و تفریحی آنهاست. در این میان باید چارچوبهایی را که به بازیها بعد اخلاقی هم میدهد، توجه کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد