ماراتن گفتوگوها که از سال 82 با حضور حسن روحانی در صدر تیم مذاکرهکننده ایرانی آغاز شده تا الان که روحانی به ریاست جمهوری رسیده، فراز و نشیبهای فراوانی را به خود دیده است و حتی در برخی مقاطع تا قطع شدن هم پیش رفته است، اما این اتفاق نیفتاده و پس از هر مقطعی که فضا به سمت تیرگی پیش رفته، طرفین دوباره به این نتیجه رسیدهاند که گفتوگو، بهترین راهحل برای این پرونده است و از همین رو دوباره پای میز مذاکره نشستهاند.
در مذاکرات 10 ساله هستهای، مقاطعی هم بوده که طرفین به حل موضوع بسیار امیدوار شده و به توافقاتی نیز رسیدهاند، اما دیری نگذشته که بار دیگر فضا به سردی گراییده و حاصل، آن شده که دولتهای مختلف در دو کشور آمده و رفتهاند، اما مذاکرات هستهای همچنان ادامه دارد.
خاطره اردیبهشت سال 89 و توافقی که میان ایران، برزیل و ترکیه در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران صورت گرفت و فضای مثبت و امیدبخشی که ایجاد شده بود، هنوز در یادها هست. در آن مقطع، جمهوری اسلامی ایران با برزیل و ترکیه که به سفارش رئیسجمهور آمریکا، در این زمینه پیشقدم شده بودند، توافقنامهای امضا کرد تا براساس آن، جمهوری اسلامی ایران بخشی از سوخت هستهای خود را به خارج از کشور بفرستد و به ازای آن صفحه سوخت دریافت کند و این توافقنامه پایهای باشد برای حل بقیه پرونده هستهای، اما به دلیل بدقولیهای غرب، این توافقنامه عملی نشد و ایران خودش به ساخت صفحه سوخت برای استفاده در رآکتور تهران اقدام کرد.
این بدقولیها فقط محدود به همان مقطع نبوده و بارها در سالهای گذشته شاهد چنین مسائلی بودهایم که یکی از دلایل آن، فشار برخی گروههای تندرو و لابیهای صهیونیستی در آمریکا بر دولتمردان این کشور است.
این فشارها در مقطع فعلی نیز در جریان است و نتیجه بارز آن، تغییر لحن آشکار رئیسجمهور آمریکا در چند هفته گذشته و پس از دیداری است که با نخست وزیر رژیم صهیونیستی صورت گرفت. اما مقامات آمریکایی باید بدانند با توجه به گرایشهای حاکم در دو کشور ایران و آمریکا، فرصت فعلی، بهترین مقطع برای حل موضوع هستهای ایران است؛ موضوعی که ادامه آن به نفع هیچکس نیست، بنابراین مقامات کاخ سفید باید در مقابل جنگطلبها از خود مقاومت بیشتری نشان دهند و نگذارند فضای مثبت ایجاد شده دوباره به تیرگی برود.
حسین نیکپور - دبیر گروه سیاسی
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد