افزایش دامنه شکاف در گروه‌های شیعه عراقی

اختلاف نظرمیان چهار جریان سیاسی دولت قانون به ریاست مالکی، جریان صدربه ریاست مقتدا صدر، جریان المواطن به‌ریاست سید عمار حکیم و سازمان بدر به ریاست هادی العامری پس از انتخابات شوراهای استانی هرروز نمود بیشتری می‌یابد.

دو جریان صدر و المواطن در انتخابات شوراهای استانی با گروه‌های سنی و فهرست العراقیه هم‌پیمان شدند و فهرست دولت قانون را با وجود دردست داشتن بیشترین آرا از اداره اکثر استان‌ها محروم کردند؛ اقدامی که ناخشنودی فهرست دولت قانون و سازمان بدر را درپی داشت که با هم همبستگی دارند.

البته این روزها دامنه اختلافات از اتاق‌های فهرست اتحاد ملی خارج و به رسانه‌های محلی عراق کشیده شده است.

اقدام نمایندگان فهرست اتحاد ملی در انتقال این اختلافات به رسانه‌های محلی به عامل گسست بیشتر در بزرگ‌ترین فراکسیون شیعه در عراق در حال تبدیل‌شدن است.

حسین الشریفی، نماینده جریان صدر، دولت قانون را عامل ناکامی بیشتر تصمیم‌های فهرست اتحاد ملی معرفی کرده و مدعی است فهرست مالکی تلاش دارد تا هم پیمانان فهرست اتحاد ملی را از هم جدا کند.

خانم اقبال الغرابی یکی دیگر از نمایندگان جریان صدر موضعی تندتر اتخاذ و فهرست دولت قانون به ریاست مالکی را به تلاش برای بازگرداندن اشغالگران آمریکایی به این کشور متهم کرد.

اتهام‌های جریان صدر فراتر هم رفته است و این بار عده‌ای از طرفداران مقتدا صدر سعی دارند تاریخ حزب الدعوه اسلامی را در این کشور خدشه‌دار کنند، اقدامی که به گفته ناظران سیاسی خدمت به مخالفان شیعه در عراق است. حزب الدعوه اسلامی از مهم‌ترین احزاب شیعه در عراق است که از سوی شهید محمدباقر صدر تاسیس شد.

البته اظهارات نمایندگان دولت قانون نیز از نبود همبستگی کامل گروه‌های سیاسی در درون فهرست اتحاد ملی حکایت دارد که علت آن را می‌توان در مسائل مادی، حزبی و اختلافات درونی جستجو کرد. بر این اساس احمد العباسی، نماینده دولت قانون، اتحاد ملی را یک اتحاد پوشالی توصیف کرد و اختلافات آن را بیش از آنچه نمود دارد، دانست.

فهرست متحدون وابسته به اسامه النجیفی، رئیس مجلس و عضو برجسته العراقیه، با استفاده از این وضع توانست پست ریاست مجلس شورای استانداری‌های بغداد و دیاله را ازآن خود کند.

نمایندگان فهرست العراقیه پیش‌بینی کرده‌اند همبستگی با مجلس اعلا و جریان صدر از سیاست‌های راهبری العراقیه در آینده خواهد بود.

جمعه العطوانی، عضو پیشین مجلس اعلا و شخصیت مستقل در فهرست اتحاد ملی از هم گسیختگی در این فهرست را با ضعف ریاست آن مرتبط می‌داند. ابراهیم جعفری، رئیس فهرست اتحاد ملی در ماه‌های گذشته آماج انتقادهای شدید از داخل این فهرست بویژه جریان صدر قرارگرفته است.

جواد الشهیلی، نماینده جریان صدر خواستار برکناری جعفری شده و جمعه العطوانی معتقد است ضعف جعفری به دست نیاوردن کرسی‌های زیاد در انتخابات پارلمانی گذشته است موضوعی که سبب شده تا جریان صدر خود را نسبت به به دست گرفتن پست ریاست فهرست اتحاد ملی بر جعفری پیشقدم‌تر بداند.

یکی دیگر از اختلافات جریان صدر با جعفری، حمایت وی از دولت مالکی است. جعفری در سال‌های گذشته با حمایت گسترده از دولت مالکی، او را شایسته اداره دولت در مرحله کنونی دانسته است.

تحلیلگران سیاسی معتقدند: نتایج انتخابات شوراهای استانی و همبستگی‌های صورت گرفته در آن می‌تواند گویای وضع انتخابات پارلمانی آینده باشد، به گونه‌ای که احتمال دارد مجلس اعلا و جریان صدر براساس تجربه انتخابات استانی با اهل سنت اعلام همبستگی کرده و مانع جدی در برابر فهرست دولت قانون و هم‌پیمانان آن برای اداره دولت آینده ایجاد کنند.

در طرف مقابل فهرست دولت قانون روابط خود با سازمان بدر، هم‌پیمان پیشین مجلس اعلا و جریان اهل الحق وابسته به قیس خزعلی را که از جریان صدر جدا شده، تقویت کرده است و در نظر دارد در قالب فهرستی جداگانه در انتخابات آینده شرکت کند. تحلیلگران عراقی پیش‌بینی می‌کنند: آینده اختلافات سیاسی در خانه شیعیان و میان گروه‌های شیعه با شیعه خواهد بود نه میان شیعیان، اهل سنت و کردهای عراق.

البته برخی معتقدند با وجود اختلافات میان گروه‌های سیاسی اتحاد ملی، آینده این فهرست در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و نمی‌توان احتمال داد در آینده از هم پاشیده شود، زیرا فشارهای مرجعیت دینی، مردم و حتی خارجی در تعیین سرنوشت آینده فهرست اتحاد ملی بسیار مهم است.

علی ظریفی خامنه - رئیس دفتر نمایندگی صدا و سیما در عراق