تابستان دانش‌آموزان را پُربار کنید

اگر تعطیلات تابستانه بدون برنامه‌ریزی سپری شود ملال‌آور و خسته‌کننده خواهد بود؛ یعنی نه بچه‌ها از این روزها و ماه‌های تعطیل لذتی می‌برند و نه والدین. از طرف دیگر، برنامه‌های سنگین و فشرده هم راه‌حل خوبی نیست و موجب می‌شود دانش‌آموز از نظر ذهنی به آرامش لازم نرسد و سال تحصیلی جدید را با خستگی شروع کند.

بنابراین مهم است که برای تابستان برنامه‌ای دقیق و حساب‌شده داشته باشیم. البته برای برنامه‌ریزی مناسب، باید وضع مالی و امکانات خانواده را نیز در نظر بگیرید و آنها را به هیچ عنوان فراموش نکنید.

ورزش و کتابخوانی

پس از بررسی‌های لازم مالی و امکانات موجود، یکی از مهم‌ترین نکته‌ها گنجاندن زمانی برای ورزش در طول هفته است. پدر و مادرها می‌توانند بنا به علاقه فرزندشان او را در این زمینه یاری رسانند. اگر از ابتدا یک ورزش برای کودک یا نوجوان در نظر گرفته شود و او بتواند آن را دنبال کرده و به مهارت‌های لازم دست یابد، بهتر و سودمندتر خواهد بود. ورزش کردن کودکان و نوجوانان علاوه بر بهبود رشد جسمی آنها، فشار و هیجانات درونی آنها را نیز کم کرده یا از بین می‌برد و آنها را به آرامش می‌رساند.

گنجاندن کتابخوانی و مطالعه در برنامه‌ریزی تابستانی نیز ضروری به نظر می‌رسد. این کتاب‌خوانی به کتاب‌های درسی مربوط نمی‌شود. کودکان و نوجوانان می‌توانند با ثبت‌نام در نزدیک‌ترین کتابخانه در طول هفته ساعاتی را مشغول مطالعه شوند. البته پدر و مادرها هم با توجه به علاقه کودکشان می‌توانند کتاب‌های مناسب سن و سال آنها را برای‌شان تهیه کنند.

تابستان یعنی کلاس‌های تقویتی

برخی از پدر و مادرها تصور می‌کنند تابستان یعنی رفتن به کلاس‌های تقویتی! آنها کودکان یا نوجوانان خود را در تمام روزهای هفته، به کلاس‌های مختلف می‌فرستند و تصور می‌کنند با این کار به فرزندشان محبت و لطف فراوانی کرده‌اند. غافل از این‌که این کار نه تنها نتیجه بخش نخواهد بود بلکه علاوه بر از دست دادن مقدار زیادی از بودجه خانوادگی، کودکی خسته و رنجیده از درس و مشق را نیز برای سال تحصیلی آینده آماده می‌کند.

بهتر است والدین با مشاوره و با توجه به علاقه و توانایی کودک یا نوجوان، آنها را در چنین کلاس‌هایی ثبت‌نام کنند. علاوه بر این، آموختن مهارت‌های ویژه یا انجام دادن کار در ماه‌های تعطیل تابستان نیز به نوجوانان کمک می‌کند با محیط کار آشنا شده و استعدادها و خلاقیتشان شکوفا گردد. آنها با انجام کار و گرفتن دستمزد، طعم تلاش و کوشش را می‌چشند و بیشتر قدردان والدین خود خواهد بود.

خوب است از همین روزها که تازه تعطیلات دانش‌آموزان آغاز شده است، دست به کار شوید و برنامه‌ریزی کنید تا سه ماه تابستان هم به بهترین شکل ممکن سپری شود.

دنیای شاد بازی برای کودکان

بچه‌ها از بازی کردن لذت می‌برند و متخصصان می‌گویند بازی یکی از مهم‌ترین ابزارهای رشد و آموزش کودکان است اما واقعا به چه فعالیت‌هایی بازی می‌گویند و بازی کردن چگونه به کودک کمک می‌کند؟

براساس تعریفی که در این مورد وجود دارد، به هر فعالیت هدف‌داری که کودک انجام می‌دهد و از انجام آن احساس شادی و لذت می‌کند، بازی گفته می‌شود. البته این بازی‌ها هم می‌تواند فکری باشد و هم جسمی یا گروهی و انفرادی. اما نکته مهمی که در تمام آنها وجود دارد این است که بازی کردن به رشد فکری و رفتاری کودک کمک زیادی می‌کند. هرقدر هم بازی پیچیده‌تر باشد و به فکر کردن بیشتری نیاز داشته باشد، قدرت فکری و ذهنی کودک را بیشتر تقویت خواهد کرد و در مقابل هرقدر فعالیت بدنی بیشتری داشته باشد، موجب رشد بهتر و سالم‌تر جسم کودک خواهد شد.

بازی‌ و حس کنجکاوی

بچه‌ها خیلی کنجکاوند و دوست دارند در مورد همه چیز اطلاعات کافی داشته باشند. جالب است بدانید که می‌گویند بازی‌های مناسب می‌تواند حس کنجکاوی کودکان را به بهترین شکل ممکن تقویت کند و در همان حال آموزش‌های لازم را نیز در اختیار کودکان قرار دهد. مثلاً رفتارهای مناسب اجتماعی، مسئولیت‌پذیری، کشف دنیای اطراف، درک مشکلات و تلاش برای برطرف ساختن آنها همگی از مسائلی است که کودک می‌تواند طی بازی آنها را بیاموزد و به کار گیرد.

از طرف دیگر، بازی کردن موجب رشد و تقویت قدرت تخیل کودک می‌شود و به او آرامش می‌بخشد. بنابراین خوب است پدر و مادرها هم حواس‌شان باشد و شرایط بازی کردن را برای بچه‌ها فراهم کنند. البته اگر گاهی بتوانید با بچه‌ها بازی کنید و با آنها همراه شوید، دنیای کودکانه آنها را گسترش خواهید داد و نتیجه بهتری هم از بازی به دست خواهید آورد.

مناسب‌ترین اسباب‌بازی‌ها را تهیه کنید

یکی از مهم‌ترین و البته سخت‌ترین وظایف والدین، تهیه اسباب بازی‌های مناسب برای کودک است. این اسباب‌بازی‌ها باید با توجه به سن و جنسیت و حتی شخصیت کودک انتخاب شود. به عنوان نمونه برای کودکی که تازه به دنیا آمده و در حال گذراندن دوران نوزادی است، جغجغه‌، عروسک‌ حیوانات‌ مسطح‌ و اشکال رنگارنگی که نوزاد بتواند در صورت لزوم آنها را به دهان بگیرد، مناسب به نظر می‌رسد. در این دوران وجود رنگ‌های شاد در وسایل و اسباب بازی‌های نوزاد، بهتر از هر چیز دیگری خواهد بود. اسباب بازی‌های دیگری مانند خمیر و بلوک‌های خانه‌‌سازی نیز برای کودکان دو تا شش سال مناسب خواهد بود. البته برای بچه‌های زیر سه سال که همه اسباب‌بازی‌ها را در دهان‌شان قرار می‌دهند، باید بیشتر مراقب باشید و اسباب‌بازی‌هایی را بخرید که قطعات ریز ندارد تا مشکلی برای آنها پیش نیاید. این‌گونه اسباب بازی‌ها، قدرت خلاقیت و تخیل کودک را برمی‌انگیزد و به رشد و پرورش آن کمک می‌کند. نقاشی کشیدن و چیدن پازل نیز در عمل مثل بازی‌های دیگر است که کودک را به آرامش می‌رساند و به رشد فکری و ذهنی او کمک می‌کند.

از نکات مهم دیگری که هنگام تهیه اسباب‌بازی باید در نظر داشته باشید، دادن حس اختیار به کودک است؛ طوری‌که حس استقلال کودک نیز باید مورد توجه باشد. البته در صورتی که والدین ببینند اسباب بازی انتخاب شده توسط کودک مناسب نیست، بهتر است با آوردن دلایل منطقی و درست، او را از این کار باز دارند و به او اطمینان دهند در یک انتخاب دیگر او را یاری می‌کنند. فراموش نکنیم پدر و مادرها باید به کودک احترام بگذارند و او را هنگام بازی مسخره نکنند. مثلا ممکن است کودک در تخیل خود برای عروسک‌هایش شخصیت قائل شود و در بازی آن را به نمایش بگذارد.

بهتر است، بزرگ‌ترها در کنار کودک بنشینند و در بازی شرکت کنند. این کار باعث می‌شود اعتماد به نفس کودک بالا رفته و از بازی خود بسیار بیشتر لذت ببرد.