بایسته‌های اخلاق رسانه‌ای

در حالی که بسیاری از ملل مسلمان دنیا، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران به عنوان ام‌القرای اسلامی می‌‌نگرند، رسانه‌های آن هم باید خود را به تراز شایسته و بایسته این جایگاه برسانند. رسانه در چنین ترازی در گام اول باید تفاوت‌های پیام‌رسانی خود را نسبت به رسانه‌های غربی که کمتر به معیارها و ضوابط اخلاقی پایبند هستند، نشان دهد.

این اخلاق‌گرایی از دو بعد باید مورد توجه قرار گیرد، یک بعد رعایت صداقت و امانتداری در انتقال پیام و در نظر گرفتن مصالح و منافع ملی است که می‌تواند زمینه‌ساز افزایش اعتماد عمومی به رسانه شود.

رسانه ایرانی ـ اسلامی به همان نسبتی که خود را از پدیده مذموم چاپلوسی، تملق و چشم‌پوشی نسبت به اشکالات وارده بر عملکرد دستگاه‌های مختلف دور نگه می‌دارد باید از تخریب، انتقادهای مغرضانه، غیبت، ترور شخصیت افراد حقیقی و حقوقی، هتک حرمت به احزاب و گروه‌های مختلف و غوغاسالاری رسانه‌ای نیز پرهیز کند.

نقد منصفانه و انعکاس صحیح مطالبات و نیز نقطه نظرات مردم و بازتاب اقدامات و عملکرد دستگاه‌های مختلف اجرایی، تقنینی و قضایی در چارچوب مسئولیت رسانه در نظارت اجتماعی تاثیر بسزایی در افزایش سطح مشارکت و حضور مردم در عرصه‌های گوناگون و بالطبع تسریع در روند پیشرفت و تعالی میهن اسلامی خواهد داشت.

طبعا کامیابی رسانه‌ها در ایجاد چنین شرایطی می‌تواند بسترساز موفقیت در تحقق بعد دوم اخلاق‌گرایی رسانه‌ای یعنی نقش‌آفرینی رسانه در تزریق پیام‌های اخلاقی و ارزشی به جامعه شود. در واقع رسانه در ام‌القرای اسلامی باید وظیفه‌ای فراتر از اطلاع‌رسانی را به عهده گرفته و در کسوت یک نهاد آموزشی، مبشر و هادی جامعه و بویژه جوانان به سوی مبانی اخلاقی و ارزشی مبتنی بر دین باشد؛ وظیفه‌ای که پیش نیاز آن دقت و حساسیت بیشتر در مدیریت محتوایی رسانه‌ها از طریق بهره‌گیری از نخبگان و اندیشمندان علوم گوناگون در سطوح مختلف است.

از سوی دیگر رعایت اخلاق رسانه‌ای و اخلاق حکومتداری دو روی یک سکه‌اند که می‌توانند همراه و همگام با هم، زمینه را برای ایجاد جامعه‌ای اخلاق‌مدار، آرمانگرا، پرنشاط و توسعه یافته فراهم آورند. لذا از مسئولان و دولتمردان نیز انتظار می‌رود در بالاترین حد، پاسدار اخلاق و اصول ایمانی و دینی باشند و از کوچک‌ترین خدشه‌ای بر آن جلوگیری کنند.

دکتر حسن ملکی - مدرس دانشگاه