ظروف شیشه‌ای بهترین برای پخت‌وپز

اما تا به حال با خود فکر کرده‌اید این همه تنوع جنس و طرح برای چیست؟ اصلاً چرا باید برای خرید یک ظرف ساده، از میان انواع مختلف، یکی را انتخاب کرد و آن که انتخاب می‌شود، چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟

گیتی بهدادی‌پور، کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی با اشاره به این‌که برخی از مواد موجود در ظروف می‌تواند هنگام پخت و پز وارد غذا شود، در گفت‌وگو با جام‌جم درباره ویژگی‌های ظروف مناسب توضیح می‌دهد: ظروف مختلفی با جنس‌های متفاوت در بازار وجود دارد که باید با توجه به تاثیر آنها بر پخت غذا، بهترین و سالم‌ترین جنس را برای پخت و پز انتخاب کنیم؛ انواع ظروف آلومینیومی، استیل، پیرکس، ملامین، مسی، رویی، سفالی و ظروف نچسب در بازار وجود دارد که هریک می‌تواند تاثیر خاص خود را داشته باشد.

ظرف خوب چه ظرفی است؟ چه ویژگی‌هایی موجب می‌شود یک ظرف را خوب و مناسب بدانیم و ظرف‌های دیگر را نامناسب؟ چرا متخصصان استفاده از ظروف خاصی را توصیه می‌کنند و بعضی از انواع دیگر را اصلاً مناسب نمی‌دانند؟

بهدادی‌پور درباره ویژگی‌های ظرف خوب و سالم برای پخت غذا توضیح می‌دهد: یکی از مشخصات ظروف خوب این است که بتواند گرما را بخوبی منتقل کند. همچنین اگر ظرف‌ها پوشش داده شده‌ است، این پوشش حتماً باید استاندارد باشد تا بتواند در گروه ظروف خوب و سلامت قرار گیرد.

به گفته این کارشناس تغذیه، موادی که در پوشش ظروف به کار برده می‌شود مهم است و به همین دلیل ظرف مناسب باید از فروشگاه‌های معتبر تهیه شود و استاندارد باشد.

امروزه دیگر ظروف رویی در بازار وجود ندارد و آنچه با نام ظروف رویی به فروش می‌رسد، همان ظروف آلومینیومی است که استفاده از آنها توصیه نمی‌شود.

بهدادی‌پور ضمن بیان اینکه استفاده از ظروف آلومینیومی اصلاً مناسب نیست، درباره این ظروف می‌گوید: با این‌که ظروف آلومینیومی سبک است و گرما را بخوبی منتقل می‌کند، اما استفاده از آنها اصلا توصیه نمی‌شود. همچنین برخی نظریه‌ها می‌گوید آلومینیوم برای سیستم عصبی بدن انسان مضر است و در درازمدت می‌تواند احتمال بروز بیماری آلزایمر را افزایش ‌دهد.

این کارشناس تغذیه تاکید می‌کند: اگر ظرفی واقعا از جنس روی باشد، استفاده از آن بهتر از ظروف آلومینیومی خواهد بود، اما متاسفانه امروزه دیگر این ظروف وجود ندارد و آنچه به نام ظروف رویی به فروش می‌رسد، همین ظرف‌های آلومینیومی است؛ البته باید بدانید ظروف رویی سنگین است و ظروف آلومینیومی سبک و با این تفاوت ساده هنگام خرید متوجه می‌شوید که ظرفی که با نام رویی می‌خرید، در واقع از جنس آلومینیوم است.

قدیمی‌ها اعتقاد داشتند ظروف مسی برای حفظ سلامت‌شان مفید است و به همین دلیل تا جایی که ممکن بود غذایشان را در ظروفی از جنس مس آماده می‌کردند. امروزه تعداد ظروف مسی در مقایسه با گذشته کاهش یافته است و نمی‌توان براحتی این نوع ظرف‌ها را در بازار پیدا کرد. اما آیا واقعاً پخت غذا در این نوع ظروف بهتر است یا نه؟

بهدادی‌پور درباره ظرف‌های مسی و خواص آن خاطرنشان می‌کند: با توجه به این‌که بدن به مقدار بسیار کمی مس نیاز دارد، نمی‌توانیم بگوییم فردی کمبود مس دارد. البته بعضی از بیماری‌ها چنین حالتی را ایجاد می‌کند ولی به طور کلی این گونه نیست که افراد در معرض کمبود مس باشند و به آنها استفاده از ظروف مسی توصیه شود.

به گفته وی، با این که مقادیر کم مس برای سلامتی مفید است ولی مقادیر زیاد آن می‌تواند مسمومیت‌زا باشد. بنابراین زمانی که لایه پوشش‌دهنده ظروف مسی آسیب ببیند یا از بین برود، مس بیشتر از حد مجاز وارد غذا می‌شود و در نتیجه حالت‌های مسمومیت مانند تهوع و استفراغ بروز می‌کند.

ظروف نچسب هم یکی از پرطرفدارترین ظرف‌هایی است که امروزه در بازار وجود دارد. بهدادی‌پور درباره این ظرف‌ها می‌گوید: امروزه خیلی از خانم‌ها ظروف تفلونی را که ساییده یا خراشیده شده است، برای بازسازی به مغازه‌هایی می‌برند که با پرداخت هزینه‌ای به نسبت کم پوشش داخل آنها را بازسازی می‌کنند. در حالی که باید بدانید این پوشش‌ها معمولاً استاندارد نیست و به همین دلیل می‌تواند دردسرساز شود.

بنابراین بهتر است ظروف نچسب را از فروشگا‌ه‌های معتبر تهیه کرده و هیچ وقت پوشش داخلی آنها را با مواد غیراستاندارد بازسازی نکنید.

برخی از انواع ظروف شیشه‌ای را می‌توان براحتی و بدون این‌که خطری ایجاد شود، در مایکروویو قرار داد و علاوه بر این، برخی برای پخت غذا روی گاز یا داخل فر هم مناسب است.

بهدادی‌پور ضمن بیان این مطلب می‌گوید: این ظروف هنگام پخت غذا با غذاهای اسیدی واکنش نمی‌دهد و به همین دلیل انواع مختلف غذاها را می‌توان در آنها پخت و نگهداری کرد. علاوه بر این، ظرف‌های شیشه‌ای پوشش خاصی هم ندارد که وارد غذا شود و از این نظر هم مطمئن است. البته هنگام استفاده از ظروف شیشه‌ای باید توجه داشته باشید ظرف با المنت‌های برقی یا حرارت مستقیم خیلی زیاد تماس نداشته باشد.

به گفته این کارشناس تغذیه، ظروف شیشه‌ای می‌تواند حرارت را بخوبی و البته به صورت غیریکنواخت منتقل ‌کند. بنابراین هنگام استفاده از این ظرف‌ها باید غذا را مرتب هم بزنید تا حرارت بخوبی منتقل شود.

همه می‌دانیم به هیچ وجه نمی‌توان از ظروف پلاستیکی برای پخت غذا استفاده کرد، اما برای نگهداری غذاها چطور؟ آیا ظروف پلاستیکی و یک بار مصرف انتخاب مناسبی برای نگهداری غذاست؟

بهدادی‌پور با اشاره به این‌که نباید غذاهای گرم را داخل ظروف پلاستیکی ریخت، می‌گوید: اگر از ابتدا غذای سردی را داخل ظروف پلاستیکی بریزید، نگهداری آن غذا داخل ظرف مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که به هیچ وجه غذاهای داغ را داخل ظرف‌های پلاستیکی نریزید.

به گفته این کارشناس تغذیه، هنگام استفاده از ظروف یک‌بار مصرف حتماً باید به علامت اختصاری که کف ظرف حک شده است، توجه داشت. به عنوان مثال ظروف پلی‌استایرنی شفاف (GPPS) تنها برای نوشیدنی‌های سرد مناسب است و استفاده از آنها برای موادغذایی داغ مانند چای و قهوه اصلاً توصیه نمی‌شود.

نیلوفر اسعدی‌بیگی - گروه سلامت