طرح ۲۰ ماده‌ای ترامپ علیه فلسطین با تأیید هم‌پیمانان منطقه‌ای واشنگتن همراه شد
همسویی عربی با فتنه آمریکایی
در شب پرهیاهوی واشنگتن، دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو بعد از۲۳ ماه و ۲۳ روز جنگ تمام‌عیار در باریکه غزه و قتل‌عام بیشاز ۶۵ هزار فلسطینی با طرح ترک مخاصمه جدیدی موافقت کردند؛ سکاندار حزب راستگرای لیکود با فشار مستاجر کاخسفید جهت گشایش مسیر اتمام جنگ از تمیم بن‌حمد آل‌ثانی، امیر قطر نیز بابت کشته‌شدن یک شهروند قطری در جریان تجاوز این رژیم به دوحه ابراز تاسف کرد.
پیشتر، رئیس‌جمهور آمریکا با ارائه برنامهای ۲۱بندی برای بازگشتن صلح به غزه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، موفق به جلب نظر عموم کشورهای عربی-اسلامی شد و طبق گزارشهای اولیه، طرح بر تشکیل دولت متحد فلسطینی بعد از پنج سال مدیریت موقت تونی بلر، نخست‌وزیر اسبق انگلستان تاکید کرده بود. درهمینراستا، وزرای خارجه عربستان سعودی، اردن، امارات متحده عربی، اندونزی، پاکستان، ترکیه، قطر و مصر با این طرح آمریکایی موافقت کردند.
اما نکته مهم برای ناظران حول محور تقلیل بندهای این طرح به ۲۰ فقره بود. درواقع، بند مربوط به دستیابی به یک کشور فلسطینی به گفتوگو جهت دستیابی برای «چشمانداز سیاسی» تغییر کرده است. عدم برقراری کنفرانس خبری برای فرار از سؤالات خبرنگاران، زمینه حدس و گمان درباره حذف بند بهرسمیت شناختن دولت فلسطین را دامن زده است.
دولت‌های منطقه‌ای که از طرح ترامپ درباره غزه حمایت کردند، عملا با چشم‌پوشی از ضرورت تشکیل دولت مستقل فلسطینی، به بازوی سیاسی پروژه صهیونیستی تبدیل شدند. این دولت‌ها با توجیهات اقتصادی و امنیتی، منافع ملت فلسطین را نادیده گرفتند و به تقویت اشغالگری مشروعیت بخشیدند. چنین رویکردی نه‌فقط خیانت به آرمان فلسطین است بلکه نشان‌دهنده همسویی آشکار با رژیمی است که بقای خود را در استمرار بحران و سرکوب جست‌وجو می‌کند.
سرکوب آرمان آزادی
همزمان با پایان دیدار نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی و رئیس‌جمهور آمریکا، نتانیاهو تصریح کرد: «به‌هیچ‌وجه با موضوع تشکیل دولت فلسطین موافقت نکرده‌ام و در توافق‌نامه مذکور نیز ترامپ به‌طور قاطع با تشکیل فلسطین مخالف بوده و رئیس‌جمهور آمریکا، این مساله را درک کرده است.»
به‌نقل از روزنامه تایمز آو اسرائیل، آمریکا تلاش کرد هر دو موضوع اصلی، یعنی خروج ارتش رژیم‌صهیونیستی و خلع سلاح حماس را در طرح غزه بگنجاند اما نسخه‌ای که هفته گذشته به شرکای عرب و مسلمان ارائه شد، در این زمینه‌ها تا‌حدی آمرانه و مبهم بود.
با این حال، نسخه به‌روزشده‌ای که روز دوشنبه از سوی کاخ سفید منتشر شد، بیان می‌کرد: «نیروهای رژیم‌صهیونیستی به خط توافق‌شده عقب‌نشینی خواهند کرد.»
نتانیاهو در ویدئوی خود اشاره کرده بود که نقشه پیوست طرح نشان می‌دهد نیروهای صهیونیست حتی پس از نخستین عقب‌نشینی برای آماده‌سازی آزادی تمامی اسرا، همچنان می‌توانند در بخش اعظم نوار غزه باقی بمانند.
براساس این طرح، صهیونیست‌ها در این مواضع خواهند ماند تا زمانی که «نیروهای بین‌المللی» متشکل از کشورهای عربی و اسلامی برای استقرار و همچنین اجرای کامل ماموریت خود در غزه آماده شوند. همچنین نقشه مورد نظر تل‌آویو نشان می‌دهد که یک منطقه حائل امنیتی در پیرامون کل نوار غزه ایجاد خواهد شد؛ خواسته‌ای دیگر از سوی رژیم‌صهیونیستی که با هدف کاهش خطر وقوع حمله‌ای مشابه عملیات «طوفان‌الاقصی» مطرح شده است.
حاکم بدنام انگلیسی
براساس برنامه ترک مخاصمه در باریکه غزه، تونی بلر، نخست‌وزیر اسبق انگلیس به‌عنوان مدیر موقت تشکیلات غزه منصوب و با همراهی یک هیات‌مدیره تکنوکرات به اداره وضعیت کرانه شرقی مدیترانه بدون پاکسازی قومی فلسطینی‌ها خواهد پرداخت. مخالفان طرح مذکور، شخصی نظیر بلر را که به‌خاطر اعزام سربازان انگلیسی به جنگهای بدون نتیجه افغانستان ۲۰۰۱ وعراق در ۲۰۰۳ شناخته میشود، برای عملیات ایجاد صلح در موضوع پیچیده آتشبس در غزه مناسب ارزیابی نمیکنند.
پیش‌نویس ۲۱صفحه‌ای این سند که توسط گاردین و هاآرتص نیز مشاهده شده، پیش‌بینی می‌کند که اداره و بازسازی غزه پس از جنگ توسط مقامات بین‌المللی رهبری شود و فلسطینی‌ها به نقش‌های فرعی تنزل یابند. این سند همچنین یک مرجع ترویج سرمایه‌گذاری و توسعه اقتصادی غزه را پیشنهاد می‌دهد که شامل «مشارکت‌های دولتی-خصوصی و ابزارهای مالی ترکیبی» با هدف ارائه «بازده تجاری مناسب» برای سرمایه‌گذاران خارجی باشد.
رژیم صهیونیستی برخلاف کرانه باختری، از حیث ایدئولوژیک دلدادگی به نوار غزه نداشته و الحاق این منطقه با دو میلیون شهروند فلسطینی، واهمه صهیونیست‌ها از برهمخوردن تعادل نژادی دولت یهودی را درپی داشته است. در طرف مقابل نیز جنبشهای فلسطینی، اشغال غزه و بازگشت پروژه‌های شهرکسازی اسرائیلی را تا آخرین نفر نخواهند پذیرفت؛ ضمن آن‌که مبارزه حماس با ماشین جنگی صهیون که شهروندان غربی را بیدار کرد، در خنثی‌سازی ایده کوچ اجباری مردم فلسطین به کشورهایی نظیر سودان جنوبی و عقب‌نشینی ترامپ از تخلیه باریکه غزه نقش بسزایی داشت.
مخالفت با اشغال غزه
نخستین مانع این طرح به اعتقاد اکونومیست، موضع‌گیری حماس است. آزادی اسرا در ابتدای روند، امتیاز بسیار دشواری برای این جنبش به‌شمار می‌آید، زیرا اسرا مهم‌ترین ابزار چانه‌زنی حماس هستند. این جنبش حتی گفت که بهدلیل تشدید جنگ در غزه به تمام اسرا دسترسی ندارد. همچنین تضمینی وجود ندارد که پس از آزادی صهیونیست‌ها، اسرائیل دوباره حملات خود را از سر نگیرد. حماس سلاح‌هایش را بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت «مقاومت» می‌داند و بعید است داوطلبانه همه زرادخانه‌هایش را تحویل دهد، به‌ویژه زمانی که اسرائیل همچنان در غزه حضور دارد.
درهمین راستا، در صورت عقب‌نشینی اسرائیل و خلع‌سلاح نسبی حماس، موفقیت این روند به کارآمدی نیروی ثبات‌ساز بین‌المللی بستگی خواهد داشت. تاکنون هیچ کشوری رسما تعهد نکرده نیرو اعزام کند. مصر که هم‌مرز غزه است مشارکت خواهد داشت و کشورهای دیگری همچون اندونزی نیز مطرح شده‌اند. این نیرو ناگزیر به نوعی همکاری ضمنی حماس نیاز دارد. مدیریت جدید غزه ظاهرا هیچ ارتباطی با حماس نخواهد داشت اما سرنوشت کارمندان اداری‌ای که از سال ۲۰۰۷ برای این جنبش کار می‌کردند، چه خواهد شد؟ براساس طرح، رهبران حماس می‌توانند به تبعید بروند اما اگر از خروج سر باز زنند، نفوذ سیاسی خود را کنار نخواهند گذاشت.
بیانیه جنبش جهاد اسلامی علیه طرح ترامپ
درحالی‌که مقامات جنبش حماس درحال بررسی پیشنهاد کاخ سفید هستند، جنبش جهاد اسلامی فلسطین با قاطعیت با برنامه رئیس‌جمهور آمریکا برای آینده باریکه غزه مخالفت شدیدی کرده است. زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد آنچه در کنفرانس مطبوعاتی بین ترامپ و نتانیاهو اعلام شد، به‌معنی موضع کامل رژیم‌صهیونیستی و به‌مثابه دستورالعملی برای ادامه تجاوز علیه ملت فلسطین است. دبیرکل جهاد اسلامی افزود که اسرائیل از طریق آمریکا تلاش می‌کند آنچه در جنگ نتوانست به‌دست آورد، محقق کند و بنابراین ما اعلام آمریکایی-اسرائیلی را دستورالعملی برای انفجار منطقه تلقی می‌کنیم.
اما نکته مهم برای ناظران حول محور تقلیل بندهای این طرح به ۲۰ فقره بود. درواقع، بند مربوط به دستیابی به یک کشور فلسطینی به گفتوگو جهت دستیابی برای «چشمانداز سیاسی» تغییر کرده است. عدم برقراری کنفرانس خبری برای فرار از سؤالات خبرنگاران، زمینه حدس و گمان درباره حذف بند بهرسمیت شناختن دولت فلسطین را دامن زده است.
دولت‌های منطقه‌ای که از طرح ترامپ درباره غزه حمایت کردند، عملا با چشم‌پوشی از ضرورت تشکیل دولت مستقل فلسطینی، به بازوی سیاسی پروژه صهیونیستی تبدیل شدند. این دولت‌ها با توجیهات اقتصادی و امنیتی، منافع ملت فلسطین را نادیده گرفتند و به تقویت اشغالگری مشروعیت بخشیدند. چنین رویکردی نه‌فقط خیانت به آرمان فلسطین است بلکه نشان‌دهنده همسویی آشکار با رژیمی است که بقای خود را در استمرار بحران و سرکوب جست‌وجو می‌کند.
سرکوب آرمان آزادی
همزمان با پایان دیدار نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی و رئیس‌جمهور آمریکا، نتانیاهو تصریح کرد: «به‌هیچ‌وجه با موضوع تشکیل دولت فلسطین موافقت نکرده‌ام و در توافق‌نامه مذکور نیز ترامپ به‌طور قاطع با تشکیل فلسطین مخالف بوده و رئیس‌جمهور آمریکا، این مساله را درک کرده است.»
به‌نقل از روزنامه تایمز آو اسرائیل، آمریکا تلاش کرد هر دو موضوع اصلی، یعنی خروج ارتش رژیم‌صهیونیستی و خلع سلاح حماس را در طرح غزه بگنجاند اما نسخه‌ای که هفته گذشته به شرکای عرب و مسلمان ارائه شد، در این زمینه‌ها تا‌حدی آمرانه و مبهم بود.
با این حال، نسخه به‌روزشده‌ای که روز دوشنبه از سوی کاخ سفید منتشر شد، بیان می‌کرد: «نیروهای رژیم‌صهیونیستی به خط توافق‌شده عقب‌نشینی خواهند کرد.»
نتانیاهو در ویدئوی خود اشاره کرده بود که نقشه پیوست طرح نشان می‌دهد نیروهای صهیونیست حتی پس از نخستین عقب‌نشینی برای آماده‌سازی آزادی تمامی اسرا، همچنان می‌توانند در بخش اعظم نوار غزه باقی بمانند.
براساس این طرح، صهیونیست‌ها در این مواضع خواهند ماند تا زمانی که «نیروهای بین‌المللی» متشکل از کشورهای عربی و اسلامی برای استقرار و همچنین اجرای کامل ماموریت خود در غزه آماده شوند. همچنین نقشه مورد نظر تل‌آویو نشان می‌دهد که یک منطقه حائل امنیتی در پیرامون کل نوار غزه ایجاد خواهد شد؛ خواسته‌ای دیگر از سوی رژیم‌صهیونیستی که با هدف کاهش خطر وقوع حمله‌ای مشابه عملیات «طوفان‌الاقصی» مطرح شده است.
حاکم بدنام انگلیسی
براساس برنامه ترک مخاصمه در باریکه غزه، تونی بلر، نخست‌وزیر اسبق انگلیس به‌عنوان مدیر موقت تشکیلات غزه منصوب و با همراهی یک هیات‌مدیره تکنوکرات به اداره وضعیت کرانه شرقی مدیترانه بدون پاکسازی قومی فلسطینی‌ها خواهد پرداخت. مخالفان طرح مذکور، شخصی نظیر بلر را که به‌خاطر اعزام سربازان انگلیسی به جنگهای بدون نتیجه افغانستان ۲۰۰۱ وعراق در ۲۰۰۳ شناخته میشود، برای عملیات ایجاد صلح در موضوع پیچیده آتشبس در غزه مناسب ارزیابی نمیکنند.
پیش‌نویس ۲۱صفحه‌ای این سند که توسط گاردین و هاآرتص نیز مشاهده شده، پیش‌بینی می‌کند که اداره و بازسازی غزه پس از جنگ توسط مقامات بین‌المللی رهبری شود و فلسطینی‌ها به نقش‌های فرعی تنزل یابند. این سند همچنین یک مرجع ترویج سرمایه‌گذاری و توسعه اقتصادی غزه را پیشنهاد می‌دهد که شامل «مشارکت‌های دولتی-خصوصی و ابزارهای مالی ترکیبی» با هدف ارائه «بازده تجاری مناسب» برای سرمایه‌گذاران خارجی باشد.
رژیم صهیونیستی برخلاف کرانه باختری، از حیث ایدئولوژیک دلدادگی به نوار غزه نداشته و الحاق این منطقه با دو میلیون شهروند فلسطینی، واهمه صهیونیست‌ها از برهمخوردن تعادل نژادی دولت یهودی را درپی داشته است. در طرف مقابل نیز جنبشهای فلسطینی، اشغال غزه و بازگشت پروژه‌های شهرکسازی اسرائیلی را تا آخرین نفر نخواهند پذیرفت؛ ضمن آن‌که مبارزه حماس با ماشین جنگی صهیون که شهروندان غربی را بیدار کرد، در خنثی‌سازی ایده کوچ اجباری مردم فلسطین به کشورهایی نظیر سودان جنوبی و عقب‌نشینی ترامپ از تخلیه باریکه غزه نقش بسزایی داشت.
مخالفت با اشغال غزه
نخستین مانع این طرح به اعتقاد اکونومیست، موضع‌گیری حماس است. آزادی اسرا در ابتدای روند، امتیاز بسیار دشواری برای این جنبش به‌شمار می‌آید، زیرا اسرا مهم‌ترین ابزار چانه‌زنی حماس هستند. این جنبش حتی گفت که بهدلیل تشدید جنگ در غزه به تمام اسرا دسترسی ندارد. همچنین تضمینی وجود ندارد که پس از آزادی صهیونیست‌ها، اسرائیل دوباره حملات خود را از سر نگیرد. حماس سلاح‌هایش را بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت «مقاومت» می‌داند و بعید است داوطلبانه همه زرادخانه‌هایش را تحویل دهد، به‌ویژه زمانی که اسرائیل همچنان در غزه حضور دارد.
درهمین راستا، در صورت عقب‌نشینی اسرائیل و خلع‌سلاح نسبی حماس، موفقیت این روند به کارآمدی نیروی ثبات‌ساز بین‌المللی بستگی خواهد داشت. تاکنون هیچ کشوری رسما تعهد نکرده نیرو اعزام کند. مصر که هم‌مرز غزه است مشارکت خواهد داشت و کشورهای دیگری همچون اندونزی نیز مطرح شده‌اند. این نیرو ناگزیر به نوعی همکاری ضمنی حماس نیاز دارد. مدیریت جدید غزه ظاهرا هیچ ارتباطی با حماس نخواهد داشت اما سرنوشت کارمندان اداری‌ای که از سال ۲۰۰۷ برای این جنبش کار می‌کردند، چه خواهد شد؟ براساس طرح، رهبران حماس می‌توانند به تبعید بروند اما اگر از خروج سر باز زنند، نفوذ سیاسی خود را کنار نخواهند گذاشت.
بیانیه جنبش جهاد اسلامی علیه طرح ترامپ
درحالی‌که مقامات جنبش حماس درحال بررسی پیشنهاد کاخ سفید هستند، جنبش جهاد اسلامی فلسطین با قاطعیت با برنامه رئیس‌جمهور آمریکا برای آینده باریکه غزه مخالفت شدیدی کرده است. زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد آنچه در کنفرانس مطبوعاتی بین ترامپ و نتانیاهو اعلام شد، به‌معنی موضع کامل رژیم‌صهیونیستی و به‌مثابه دستورالعملی برای ادامه تجاوز علیه ملت فلسطین است. دبیرکل جهاد اسلامی افزود که اسرائیل از طریق آمریکا تلاش می‌کند آنچه در جنگ نتوانست به‌دست آورد، محقق کند و بنابراین ما اعلام آمریکایی-اسرائیلی را دستورالعملی برای انفجار منطقه تلقی می‌کنیم.
