خیرین مدرسهسازی که قرار است امروز در مدارسی که خودشان در آن ساخت مشارکت داشتهاند، حضور یابند و زنگ اول مهر را به صدا درآورند تا آغاز سال تحصیلی رنگ و بوی ویژهای به خود بگیرد. آنها چراغ کلاسهای درسی را در مناطقی روشن میکنند که آموزش برای دانشآموزان آن منطقه به رویا تبدیل شده است. این نیکوکاران در این سالها خوش درخشیدهاند و به آرزوهای دانشآموزانی که از حق تحصیل برابر محرومند، جامه عمل پوشاندهاند.
امروز که سال تحصیلی به صورت رسمی آغاز شده،باید امیدوار بود درحوزه ساخت وتجهیز مدارس مانند چندسال اخیر اتفاقات خوبی رقم بخورد. محمدرضا جعفری، مدیرعامل جامعه خیرین مدرسهساز کشور در گفتوگو با جامجم از تحویل ۲۴۲۲مدرسه تا پایان مهر ماه امسال خبر میدهد. این اتفاق امید تازهای رادر دل میلیونها دانشآموز درسراسر کشور میکارد.
نهضت مدرسهسازی
با تلاش گسترده خیرین مدرسهساز و حمایتهای مردمی، گویا قرار است هزاران دانشآموزی که در مناطق محروم با کمبود کلاس درس، فرسودگی بناها و کمبود امکانات آموزشی دستوپنجه نرم میکنند، به آرزوی دیرینه خود یعنی داشتن مدرسهای استاندارد برسند. مدیرعامل جامعه خیرین مدرسهساز کشور به ما میگوید: «براساس آمار ارائهشده از سوی سازمان نوسازی مدارس کشور قرار است در ماه جاری ۲۴۲۲مدرسه در سراسر کشور به وزارت آموزشوپرورش تحویل داده شود. از این تعداد، ۱۹درصد معادل ۴۶۵ مدرسه بهطور کامل توسط خیرین ساخته شدهاند. همچنین ۱۰۰۶مدرسه دیگر بهصورت مشارکتی (با همکاری دولت و خیرین) احداث شده که ۴۲درصد از کل مدارس تحویلی را شامل میشود. درمجموع،۶۱درصد از مدارسی که تا پایان مهرماه تحویل آموزشوپرورش میشوند، با مشارکت خیرین ساخته شدهاند.» اعدادی قابلتوجه که نشاندهنده نقش پررنگ خیرین در توسعه زیرساختهای آموزشی کشور است. البته رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور نیز اعلام کرده با حمایت خیرین، ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و بنیاد برکت تا هفته دوم مهرماه، ۱۰۰۰مدرسه مستقل کانکسی دارای بیش از ۱۰دانشآموز در کشور ساماندهی میشود.
تعهدی ماندگار با نسل آینده
خیرین مدرسهساز با تعهد بینظیرشان، بخش زیادی از بار سنگین آموزشی کشور را بر دوش میکشند؛ تعهدی که مدرسهسازی را از کاری مقطعی به عهدی ماندگار با نسلهای آینده تبدیل میکند. جعفری ضمن بیان این مطلب که در استانهای تهران، سیستانوبلوچستان و خراسانرضوی بیشترین تعداد مدرسه احداث شده، عنوان میکند: «تعهدات خیرین در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۱۱هزار و ۴۰۰میلیارد تومان بوده است. این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۱۸هزار و ۶۰۰میلیارد تومان افزایش یافته است. در سال جاری نیز با وجود گذشت تنها شش ماه از سال میزان تعهدات به ۱۵هزار میلیارد تومان رسیده که نویدبخش رشد چشمگیر این رقم تا پایان سال نسبت به سال گذشته است.»
آنگونه که جعفری توضیح میدهد این ارقام مربوط به تعهدات خیرینی است که اعلام کردهاند قصد ساخت مدرسه دارند. این تعهدات در استانهای مختلف و طی جشنوارههای گوناگون جمعآوری شدهاند و مجموع آنها رقم فعلی را تشکیل میدهد. نکته قابلتوجه این است که بخش قابلتوجهی از این تعهدات به مرحله اجرا میرسد و تحقق پیدا میکند.
طرح مدرسه یاری
کار خیرین مدرسهساز فراتر از چیدن دیوارهای آینده یک کشور است و فقط در احداث مدرسه خلاصه نمیشود. آنان با تجهیز و مقاومسازی کلاسها، تأمین امکانات آموزشی بهروز، برگزاری طرحهای فرهنگی و حتی حمایت از دانشآموزان کمبرخوردار نشان دادهاند که رسالتشان تنها بنا کردن ساختمان نیست. مدیرعامل جامعه خیرین مدرسهساز کشور با اشاره به طرح مدرسه یاری بیان میکند: «در حال حاضر، جامعه خیرین علاوه بر ساخت مدارس، به موضوع مهارتآموزی در هنرستانهای فنیوحرفهای نیز توجه ویژهای دارد. در چارچوب این طرح، بسیاری از خیریهها گزارش دادهاند که حجم قابلتوجهی از نوشت افزار به دانشآموزان بیبضاعت اهدا شده است. حتی در راستای توانمندسازی معلمان، کلاسهای آموزشی در مناطق مختلف ازجمله سیستانوبلوچستان برگزار میشود تا دبیران با مسائل روز آموزشی آشنا شده و کیفیت تدریس آنها ارتقا یابد.» جعفری معتقد است طرح مدرسه یاری صرفا به ساخت مدرسه محدود نمیشود، بلکه هدف آن کمک به مدارس موجود و هدایت خیرین به سمت ارتقای کیفیت آموزشی و بهبود زیرساختهاست.
همراه دانشگاه فرهنگیان
گویا طرح مدرسه یاری فقط به همین اقدامات محدود نمیشود چرا که محمدرضا جعفری یکی دیگر از اقدامات این طرح را توجه به دانشگاه فرهنگیان میداند. او بر این باور است مکانی که برای تربیت معلم فراهم میشود باید از امکانات و شرایط مناسب برخوردار باشد. متأسفانه وضعیت فعلی این دانشگاه مطلوب نیست و در همین راستا، پیگیریهایی در حال انجام است. جلساتی با رئیس دانشگاه فرهنگیان برگزار شده و در استانها نیز میکوشیم خیرین را ترغیب کنیم در این حوزه نیز مشارکت داشته باشند.حتی این طرح از کمبود فضای ورزشی و مسائل مربوط به پرورشی دانشآموزان هم غافل نمانده است. جعفری ضمن بیان اقدامات و پیگیریهایشان در این حوزه میگوید: «متأسفانه دربسیاری از نقاط، مدارس فاقد زمین یا سالن ورزشی هستند، در حالی که وجود چنین امکاناتی برای رشد جسمی و روحی دانشآموزان بسیار ضروری است.بنابراین در حال پیگیری هستیم چنین اقداماتی در مدارسی که دچار مشکل هستند شکل بگیرد.» اکنون که مدارس جدیدی در حال شکلگیری است، میتوان آیندهای روشنتر برای آموزش کشور متصور شد. تعهد مالی و معنوی خیرین مدرسهساز در کنار برنامههای حمایتی دولت، به شکلگیری یکی از موفقترین الگوهای مشارکت مردمی در کشور منجر شده است. اگر این روند ادامه پیدا کند، میتوان ظرف چند سال آینده به حذف مدارس فرسوده امیدوار بود.
نصب پنلهای خورشیدی در مدارس
محمدرضا جعفری، مدیرعامل جامعه خیرین مدرسهساز کشور بر این باور است که در حال حاضر تلاش میشود خیرین در کنار مدارس ساختهشده توسط خودشان حضور یابند و در ارتقای کیفیت آموزشی نقشآفرینی کنند.
وی با اشاره به کمبود منابع مالی برای تأمین هزینههای جاری در بسیاری از مدارس عنوان میکند: «در همین راستا، در حال ترغیب مدیران مدارس به استفاده از نیروگاههای خورشیدی و نصب پنلهای خورشیدی هستیم. این اقدام، علاوه بر ایجاد درآمد پایدار برای مدارس، کمک قابلتوجهی به تأمین برق کشور خواهد کرد و بخشی از مشکلات موجود را برطرف میسازد.»
جعفری میافزاید: «در استان قم، تاکنون حدود ۱۶مدرسه به پنلهای خورشیدی مجهز شدهاند. در استان اصفهان نیز هدفگذاری شده که ۱۰۰ مدرسه به این فناوری مجهز شوند. در سایر استانها نیز تلاش میکنیم با جلب مشارکت خیرین، این طرح گسترش یابد و مدارس بیشتری از مزایای آن بهرهمند شوند.»