تجدیدپذیرها در مدار توسعه
خاموشی‌های اخیر نشان داد شبکه برق کشور نیازمند تولید بیشتر و مدیریت مصرف است. افزایش مصرف انرژی آن هم در روزهای گرم سال فشار زیادی به شبکه برق وارد کرد و موجب قطعی‌های مکرر در بخش خانگی شد. همین موضوع باعث شد انرژی‌های نو بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد؛ به این دلیل که هم سرمایه‌گذاری کمتری می‌خواهد و هم مدت زمان بهره‌برداری از آن بسیار کوتاه‌تر از نیروگاه‌های دیگر است. البته در طول دو سال گذشته اقدامات مناسبی در این زمینه انجام شده و ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر از ۱۲۰۰مگاوات به ۲۲۰۰مگاوات رسیده است.
تا چند دهه پیش وقتی صحبت از انرژی‌های نو به میان می‌آمد، اغلب افراد درکی از چگونگی کارکرد آن نداشتند. فقط در مدارس و کتاب‌های درسی گفته میشد که این امکان وجود دارد از خورشید برق تولید کرد اما امروز این رویکرد تغییر کرده و تقریبا همه افراد آگاهی دارند که انرژی‌های نو با چه مکانیسمی کار می‌کنند که منجر به تولید برق می‌شود. تولید برق از طریق تجدیدپذیرها با این‌که در برنامه پنجم و ششم وجود داشت اما پیشرفت خاصی را شاهد نبودیم. هرسال نیز به‌دلیل ثابت بودن قیمت برق در کشور میزان مصرف روند تصاعدی داشت.دولت چهاردهم زمانی که روی کار آمد توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را دردستور کارخودقرار داد.با این‌که مصرف برق هم افزایش یافته اماعباس علی‌آبادی وعده داده از پایان شهریور با توسعه و وارد مدار شدن برخی نیروگاه‌های تجدیدپذیر وهمچنین مدیریت مصرف خاموشی بخش خانگی کاهش می‌یابد. سال ۲۰۲۴ تولید انرژی‌های نو و تجدیدپذیر در جهان ۴۰۰۰تراوات در ساعت بود که براساس پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی این رقم تا ۲۰۲۶ به بیش از ۶۰۰۰تراوات می‌رسد. آمارها نشان می‌دهند انرژی‌های نو تا سال آینده میلادی حدود ۹۰درصد افزایش تقاضای برق را پوشش خواهد داد.
خارجی‌ها به بازار برق ایران می‌آیند؟
حدود ۱۰سال است که گفته می‌شود شرکت‌های خارجی برای توسعه انرژی‌های نو به ایران می‌آیند اما تاکنون اتفاق خاصی را شاهد نبوده‌ایم اما ظاهرا اکنون چینی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند برای توسعه تجدیدپذیرها وارد ایران شوند. دلیل مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که عزم کشورمان برای توسعه انرژی‌های نو جزم شده و در طول ۲۰ماه گذشته اقدامات مهم و گام‌های اساسی در این زمینه برداشته شده است. محمد الله‌داد معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) در این زمینه گفته مذاکره با تعدادی از شرکت‌های چینی برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و ساخت ذخیره سازها صورت گرفته است.
به گفته وی، شرکت‌های چینی در حوزه نصب سلول‌های خورشیدی و ذخیره‌سازها BESS (سیستم ذخیره انرژی مبتنی بر باتری) در جهان پیشرو هستند. در ایران حدود ۲۸۰روز آفتابی داریم که این موضوع می‌تواند ظرفیت تولید برق در بخش خورشیدی را افزایش دهد. الله‌داد در این زمینه می‌گوید اکنون که ایران حرکت خود را به‌سمت توسعه نیروگاه‌های خورشیدی آغاز کرده است، باید از سیستم‌های ذخیره‌ساز انرژی برای افزایش بهره‌وری از انرژی خورشیدی استفاده کند. نیروگاه‌های خورشیدی تنها در روز قابلیت استفاده دارند و اگر از این ذخیره‌سازها استفاده شود، می‌توان از انرژی این نیروگاه‌ها در شب نیز بهره گرفت.
الله‌داد با بیان این‌که با دو شرکت بزرگ چینی فعال در حوزه نیروگاه‌های خورشیدی مذاکراتی انجام شده است، اظهار داشت: چین با اختلاف زیاد بیشترین نیروگاه خورشیدی جهان را دارد که در کنار آنها ذخیره‌ساز نیز نصب کرده است. شرکت‌های چینی همچنین در ساخت نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای هم توانایی بالایی دارند و پیش از این نیز در ساخت دو سد با شرکت‌های ایرانی همکاری کرده‌اند. از این رو در مذاکرات انجام شده مقرر شد برای انتقال دانش فنی ساخت ذخیره‌سازها نیز همکاری‌هایی با شرکت‌های توانمند ایرانی همکاری صورت گیرد. بدین ترتیب هم دانش فنی ساخت ذخیره‌سازها به کشور منتقل می‌شود و هم کار توسعه نیروگاه‌های خورشیدی پیگیری خواهد شد. کریم کبیری، رئیس کمیته انرژی‌های تجدیدپذیر سندیکای صنعت برق ایران اخیرا درباره تولید برق با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر گفته سرمایه‌گذاران مختلف و صنایع بزرگ نیز وارد این حوزه شده‌اند و این روند می‌تواند در تأمین برق و جبران کمبود‌های تولید برق کمک شایانی باشد اما باید توجه داشت که بایستی این روند ادامه یافته و در فرصتی که در نیمه سرد سال داریم برای اوج مصرف‌های بعدی آماده شویم. وی همچنین به اهمیت توسعه انرژی هسته‌ای به‌عنوان یکی از راهکار‌های تأمین انرژی آینده اشاره کرد و گفت: باید در کشور به‌سمت تولید پکیج‌های انرژی هسته‌ای پرتابل حرکت کنیم که قادرند سال‌ها بدون وقفه انرژی لازم برای مصارف مختلف مانند تلویزیون، یخچال و خودرو را تأمین کنند.
با این‌که شاهد پیشرفت‌های اخیر در توسعه تجدیدپذیرها هستیم اما هنوز بخش خصوصی به‌صورت کامل وارد این صحنه نشده است. اکنون وزارت نیرو با چالش تأمین مالی و زمین مناسب برای تولید انرژی‌های نو روبه‌روست که این موضوع در بدنه دولت باید رفع شود. همچنین دولت باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشد برای این‌که بخش خصوصی بتواند به‌راحتی وارد توسعه تجدیدپذیرها شود. در‌واقع باید جذابیت‌های لازم برای سرمایه‌گذاران داخلی ایجاد شود تا نه‌تنها تولید برق در کشور افزایش یابد بلکه سبد تولید برق نیز متنوع شود.
خارجی‌ها به بازار برق ایران می‌آیند؟
حدود ۱۰سال است که گفته می‌شود شرکت‌های خارجی برای توسعه انرژی‌های نو به ایران می‌آیند اما تاکنون اتفاق خاصی را شاهد نبوده‌ایم اما ظاهرا اکنون چینی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند برای توسعه تجدیدپذیرها وارد ایران شوند. دلیل مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که عزم کشورمان برای توسعه انرژی‌های نو جزم شده و در طول ۲۰ماه گذشته اقدامات مهم و گام‌های اساسی در این زمینه برداشته شده است. محمد الله‌داد معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) در این زمینه گفته مذاکره با تعدادی از شرکت‌های چینی برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و ساخت ذخیره سازها صورت گرفته است.
به گفته وی، شرکت‌های چینی در حوزه نصب سلول‌های خورشیدی و ذخیره‌سازها BESS (سیستم ذخیره انرژی مبتنی بر باتری) در جهان پیشرو هستند. در ایران حدود ۲۸۰روز آفتابی داریم که این موضوع می‌تواند ظرفیت تولید برق در بخش خورشیدی را افزایش دهد. الله‌داد در این زمینه می‌گوید اکنون که ایران حرکت خود را به‌سمت توسعه نیروگاه‌های خورشیدی آغاز کرده است، باید از سیستم‌های ذخیره‌ساز انرژی برای افزایش بهره‌وری از انرژی خورشیدی استفاده کند. نیروگاه‌های خورشیدی تنها در روز قابلیت استفاده دارند و اگر از این ذخیره‌سازها استفاده شود، می‌توان از انرژی این نیروگاه‌ها در شب نیز بهره گرفت.
الله‌داد با بیان این‌که با دو شرکت بزرگ چینی فعال در حوزه نیروگاه‌های خورشیدی مذاکراتی انجام شده است، اظهار داشت: چین با اختلاف زیاد بیشترین نیروگاه خورشیدی جهان را دارد که در کنار آنها ذخیره‌ساز نیز نصب کرده است. شرکت‌های چینی همچنین در ساخت نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای هم توانایی بالایی دارند و پیش از این نیز در ساخت دو سد با شرکت‌های ایرانی همکاری کرده‌اند. از این رو در مذاکرات انجام شده مقرر شد برای انتقال دانش فنی ساخت ذخیره‌سازها نیز همکاری‌هایی با شرکت‌های توانمند ایرانی همکاری صورت گیرد. بدین ترتیب هم دانش فنی ساخت ذخیره‌سازها به کشور منتقل می‌شود و هم کار توسعه نیروگاه‌های خورشیدی پیگیری خواهد شد. کریم کبیری، رئیس کمیته انرژی‌های تجدیدپذیر سندیکای صنعت برق ایران اخیرا درباره تولید برق با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر گفته سرمایه‌گذاران مختلف و صنایع بزرگ نیز وارد این حوزه شده‌اند و این روند می‌تواند در تأمین برق و جبران کمبود‌های تولید برق کمک شایانی باشد اما باید توجه داشت که بایستی این روند ادامه یافته و در فرصتی که در نیمه سرد سال داریم برای اوج مصرف‌های بعدی آماده شویم. وی همچنین به اهمیت توسعه انرژی هسته‌ای به‌عنوان یکی از راهکار‌های تأمین انرژی آینده اشاره کرد و گفت: باید در کشور به‌سمت تولید پکیج‌های انرژی هسته‌ای پرتابل حرکت کنیم که قادرند سال‌ها بدون وقفه انرژی لازم برای مصارف مختلف مانند تلویزیون، یخچال و خودرو را تأمین کنند.
با این‌که شاهد پیشرفت‌های اخیر در توسعه تجدیدپذیرها هستیم اما هنوز بخش خصوصی به‌صورت کامل وارد این صحنه نشده است. اکنون وزارت نیرو با چالش تأمین مالی و زمین مناسب برای تولید انرژی‌های نو روبه‌روست که این موضوع در بدنه دولت باید رفع شود. همچنین دولت باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشد برای این‌که بخش خصوصی بتواند به‌راحتی وارد توسعه تجدیدپذیرها شود. در‌واقع باید جذابیت‌های لازم برای سرمایه‌گذاران داخلی ایجاد شود تا نه‌تنها تولید برق در کشور افزایش یابد بلکه سبد تولید برق نیز متنوع شود.
