تیم ملی در مرحله گروهی این تورنمنت با چالشهایی روبهرو بود که انتظار نمیرفت. تیم قلعهنویی در دیدارهای گروهی، عملکردی پرنوسان و پراشتباه داشت و با وجود کسب ۲ برد و یک تساوی نتوانست هوادارانش را راضی کند. برای مثال، در بازی مقابل تاجیکستان، در پی از دست دادن برتری ۲ بر صفر، ۱۵ دقیقه پایانی را با ترس از دست دادن فینال و شکست مقابل تیمی سپری کرد که تا پیش از این هرگز مقابل ایران بازی را نبرده بود! ایران در مرحله گروهی تورنمنت کافا برای اولین بار در تاریخ گل اول بازی را در مصافهای خود با افغانستان خورد و در ادامه هم برای نخستین بار در تاریخ، ۲ گل از تاجیکستان خورد و مقابل این حریف متوقف شد. این عملکرد شامل خستگی بازیکنان و چرخش بیش از حد در ترکیب انتقادات زیادی به همراه داشت. قلعهنویی حتی اعتراف کرد که اشتباهاتی در آمادهسازی تیم وجود داشته، اما پیروزی نهایی را اولویت دانست.
فضای رسانهای حاکم بر تیم ملی ایران در روزهای اخیر، آکنده از انتقادات تند است خیلیها به انتخابهای قلعهنویی حمله کردهاند. یکی از اصلیترین نقاط انتقاد، ترکیب پیر تیم است که میانگین سنی بالایی دارد و در برابر رقبای جوانتر، مانند تاجیکستان خسته به نظر میرسد. منتقدان میگویند قلعهنویی، با تکیه بر بازیکنان باتجربه مانند مهدی طارمی و علیرضا جهانبخش، فرصت را از جوانان گرفته و تیم را در برابر رقبای ضعیفتر هم آسیبپذیر کرده است. این انتقادها یادآور دورههای گذشته است، جایی که قلعهنویی پس از تورنمنتهایی مانند جام ملتهای آسیا یا مقدماتی جام جهانی، بارها رسانهها را به باد انتقاد گرفت و آنها را متهم به تضعیف تیم کرد. در مصاحبه اخیر، او دوباره به منتقدان تاخت و گفت که رسانهها در ۱۱ ماه گذشته، حتی پس از پیروزی در تورنمنتهای کوچک مانند کافا ۲۰۲۳، تیم را زیر سؤال بردهاند.
این فشارها، تنها به داخل ایران محدود نمیشود. در شبکههای اجتماعی و رسانههای بینالمللی، بحثهایی در مورد آمادگی ایران برای جام جهانی ۲۰۲۶ مطرح شده. منتقدان میگویند عملکرد ضعیف در کافا که رقبای آن ضعیفتر از سطح آسیایی هستند، زنگ خطری برای آینده است. برای مثال، در بازیهای گروهی، ایران فرصتهای زیادی را از دست داد و سبک بازیاش که بر پایه دفاع فشرده و ضدحمله بود، مورد انتقاد قرار گرفت. با این حال قلعهنویی در دفاع از سبک بازیاش گفته اولویت، نتیجهگیری است، نه نمایش زیبا. اما هواداران که پس ازحذف ازجام ملتهای آسیا۲۰۲۳هنوز زخمخوردهاند، انتظار بیشتری دارند. این فضا، تیم را تحت فشار روانی قرار داده و فینال امشب میتواند فرصتی برای پاسخ به این انتقادات باشد.
از سوی دیگر، ازبکستان میزبان، با اعتماد به نفس بالایی به میدان میآید. آنها در نیمهنهایی، قرقیزستان را با نتیجه قاطع ۴ برصفر شکست دادند و نشان دادند تیمی جوان و هجومی هستند. ستاره ازبک، الدور شامرادف که قرضی در باشاک شهیر استانبول بازی میکند، تهدید اصلی برای خط حمله ایران خواهد بود. ازبکستان که در فینال ۲۰۲۳ مغلوب ایران شد، حالا با حمایت هواداران خانگی، دنبال انتقام است. آمار نشان میدهد ازبکستان در دیدارهای اخیر مقابل ایران، همیشه نتایجش نزدیک بوده، اما نتوانسته برتری را حفظ کند.
برای ایران، کلید پیروزی در کنترل میانه میدان است.سامان قدوس و امید نورافکن که شانس بیشتری برای حضوردر ترکیب اصلی دارند باید جلوی نفوذهای ازبک را بگیرند و در عین حال از خط حمله حمایت بیشتری داشته باشند. البته نکته قابل پیشبینی در این فضای رسانهای، اتخاذ ترکیبی محافظهکارانه از سوی امیر قلعهنویی است.
در نهایت، این فینال نه تنها برای قهرمانی در کافا، بلکه برای آینده قلعهنویی حیاتی است. اگر ایران پیروز شود، میتواند انتقادات را خاموش کند و با روحیهای بالا به مسیر تدارکاتی جام جهانی ۲۰۲۶ بازگردد. اما شکست، موج جدیدی از فشارها را به همراه خواهد داشت. این مسابقه، آزمون واقعی استقامت تیم قلعهنویی زیر بار انتقادهاست.
۱۰
تیم ملی ایران و تیم ملی ازبکستان تاکنون ۱۶ بار به مصاف هم رفتهاند که حاصل این تعداد بازی ۱۰ برد برای تیم ملی ایران و یک برد برای تیم ملی ازبکستان بوده و نتیجه پنج بازی دو تیم هم با تساوی به پایان رسیده. در این بازیها جمعا ۲۷ گل به ثمر رسیده که سهم تیم ملی ایران ۲۰ گل و سهم تیم ملی ازبکستان فقط ۷ گل بوده است.
۵
تیم ملی ایران تجربه کسب ۷ برد متوالی در برابر تیم ملی ازبکستان را نیز دارد و از ۱۶ بازی که برابر تیم ملی ازبکستان انجام داده در ۱۰ بازی موفق به گلزنی شده است. بهترین گلزن تقابلهای دو تیم هم مهدی طارمی است که امشب هم در فینال حضور دارد. او به تنهایی ۵ بار دروازه ازبکستان را باز کرده است.
۴
نخستین بازی بین دو تیم ایران و ازبکستان در ۲۳ آذر ۱۳۷۷ و از سری مسابقات بازیهای آسیایی ۱۹۹۸ برگزار شد که با برد ۴ بر صفر تیم ملی ایران تمام شد. هتتریک علی دایی و تک گل علی موسوی، باعث شد سنگینترین باخت ازبکستان مقابل ایران، در همان تقابل نخست دو تیم رقم بخورد.
نبی: داور دیدار برابر ازبکستان عادلانه قضاوت کند
مدیر تیم ملی ایران در نشست هماهنگی بازی ایران و ازبکستان، ابراز امیدواری کرد که داوری فینال «کافا ۲۰۲۵» عادلانه باشد. در این جلسه، مهدی محمدنبی در ابتدا با قدردانی از برگزاری مسابقات کافا و میزبانان این دوره از مسابقات اظهار کرد: مسابقات کافا برای آسیای میانه مهم است ولی استاندارد برگزاری مسابقات نیز اهمیت دارد. من حدود ۴۰ سال است که در فوتبال حضور دارم و با تجربه این سالها معتقدم که کافا باید استانداردهای خود را در برگزاری مسابقات افزایش دهد. وی با اشاره به مشکلات داوری و VAR در مرحله گروهی مسابقات در تاجیکستان اظهار کرد: سیستم کمک داور ویدیویی استفاده شده در تاجیکستان مسابقات دارای استاندارد کافی نبود و این موضوع مشکلاتی را ایجاد کرد. به عنوان نمونه، گل اول تاجیکستان به ایران در حالی ثبت شد که مسابقه دارای فنآوری خط دروازه نبود و داور از روی فنآوری خط افساید، آن توپ را گل اعلام کرد که این درست نیست. محمدنبی به بازیکنان ایران و ازبکستان اشاره کرد و گفت: ایران و ازبکستان اکنون جزو تیمهای حاضر در جام جهانی هستند و بسیاری از بازیکنان دو تیم لژیونر هستند بنابراین باید همه شرایط در حد دو تیم و بازیکنان دو تیم باشد. انتظار داریم داور بازی فینال، قضاوتی عادلانه و قوی داشته باشد. وی در پایان گفت: امیدوارم کافا هر سال با کیفیت بالاتری برگزار شود بطوری که تیمهایی از غرب و شرق آسیا به عنوان مهمان در این تورنمنت حاضر شوند.
نامه هشدارآمیز ایران به کافا
فدراسیون فوتبال ایران با ارسال نامهای به کافا، نسبت به تکرار اشتباهات داوری در دیدار فینال «کافا ۲۰۲۵» هشدار داد. فدراسیون فوتبال در این نامه با اشاره به اشتباهات داوری در دیدارهای مرحله گروهی رقابتهای «کافا ۲۰۲۵» اعلام کرد که تجهیزات کمک داوری استفاده شده در تاجیکستان فاقد استانداردهای کافی بوده و VAR نه تنها به کمک داوران نیامد بلکه باعث «سردرگمی» آنها در زمان اتخاذ تصمیم شد.فدراسیون فوتبال در ادامه به اشتباهات داوری در بازی ایران برابر تاجیکستان که «تاثیر مستقیم» در نتیجه ثبت شده داشت اشاره کرد و نوشت:«یادآورمیشویم که عواقب هرگونه اشتباه داوری در دیدار فینال مستقیما بر عهده خواهد بود و چنین موضوعی تأثیر مستقیمی بر مواضع و تصمیمات آتی ما خواهد داشت.»
نورافکن: باید ازبکستان را ببریم
امید نورافکن در حاشیه تمرین تیم ملی ایران گفت: باید محکم و پرانرژی بازی کنیم تا ازبکستانی که به جامجهانی صعود کرده است را در کشور خودش مثل دفعات گذشته ببریم. در دوره گذشته کافا در دیدار نهایی توانستیم یک بر صفر این تیم را شکست بدهیم. ازبکستان تیم خیلی خوبی است، امامیتوانیم این تیم را شکست بدهیم. فقط باید دو برابر این تیم انرژی بگذاریم تا قهرمان کافا شویم. وی در پاسخ به این سوال که شناخت بازیکنان ازبکستانی حاضر در لیگ ایران از تیم کشورمان چقدر میتواند به تیم حریف کمک کند، گفت: بازیکنان ازبکستانی حاضر در لیگ ایران بازیکنان خیلی خوب و تاثیرگذاری هستند و کار را برای ما سخت میکنند اما آنها نیز میدانندبا چه تیمی قراراست بازی کنند.مطمئنم اگرهمه ما صد درصد توان خودرابگذاریم این تیم رامیتوانیم بااختلاف ۳-۲ گل شکست بدهیم.هافبک تیم فوتبال کشورمان درمورد اشتباهات فردی بازیکنان تیم ملی در دیدارهای گذشته گفت: باید عملکرد بهتری داشته باشیم.راستش را بخواهید ما نمیتوانیم فرار کنیم. عملکرد فردی من و سایر دوستان باید بهتر شود. یک مقدار داوریها نیزتاثیرگذاربوده است.اگرعملکردماخیلی رویایی باشد، حتی داوریها هم نمیتواند جلوی ما را بگیرد.گل اول تاجیکستان، گل نبود ودرفوتبال امروزباVAR چرا باید چنین اشتباهاتی صورت بگیرد.AFC باید به این نوع اشتباهات نظارت کند.حدسم این است که شاید اشتباهات در داوری بازی فردا نیز باشد و امیدوارم به حداقل برسد. ما نیز باید صد در صد خودمان باشیم تا اجازه ندهیم داوریها نتیجه را مشخص کند.
۵ تقابل آخر ایران و ازبکستان
۳۰ خرداد ۱۴۰۲/ تاشکند
فینال کافا ۲۰۲۳
۱-۰
گل: سردار آزمون
۳۰ آبان ۱۴۰۲/ تاشکند
مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶
۲-۲
گل: رضائیان (۱۴) و طارمی (۳۸) برای ایران، اورونوف (۵۲) و سرگیف (۸۳) برای ازبکستان
۲۲ خرداد ۱۴۰۳/ تهران
مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶
۰-۰
۱۹ مهر ۱۴۰۳/ تاشکند
مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶
۰-۰
۵ فروردین ۱۴۰۴/ تهران
مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶
۲-۲
گل: ارکینوف (۱۶)، فیضاللهیف (۵۳) برای ازبکستان، طارمی (۵۲ و ۸۳) برای ایران