زمین روی ویبره!
زلزله همچنان کابوس بشر امروزی است. فرقی ندارد که فناوری چقدر پیشرفت کرده باشد و این حادثه طبیعی همچنان تن و بدن انسان را می‌لرزاند. داده‌کاوی‌های چند‌دهه گذشته نشان می‌دهد روند و شدت زلزله در این سال‌ها تفاوتی نداشته است. زلزله ۶ریشتری هفته گذشته در افغانستان جان بیش از ۲۰۰۰نفر را گرفته و طبق گفته سازمان ملل متحد این زلزله می‌تواند صدها هزار نفر را تحت تأثیر قرار دهد.
مناطق لرزه‌خیز هندوکش و پامیر در افغانستان به‌دلیل برخورد صفحات هند و اوراسیا، زلزله‌های عمیق مخرب را تجربه می‌کنند و خسارات سنگینی به بار می‌آورند. طی ۱۲۵سال گذشته زلزله هائیتی با بیش از ۳۰۰هزار کشته مرگبارترین زلزله جهان بوده و پس از آن زلزله تانگشان چین با ۲۴۲هزار کشته دومین زلزله مرگبار جهان بوده است اما به این‌معنای نیست که زلزله‌های آینده تلفات کمتری خواهد داشت. داده‌های بلندمدت نشان می‌دهند که تعداد زلزله‌های بزرگ (با بزرگی ۷ریشتر یا بیشتر) در جهان تقریبا ثابت بوده و تغییر چشمگیری در شدت یا فراوانی آنها طی دهه‌های اخیر مشاهده نشده است. به‌طور متوسط هر سال حدود ۱۵ تا ۲۰زلزله با بزرگی ۷ ریشتر یا بالاتر در جهان رخ می‌دهد. افزایش گزارش زلزله‌های کوچک‌تر یا متوسط ممکن است به‌دلیل بهبود فناوری‌های رصد و ثبت زلزله باشد، نه افزایش واقعی فعالیت‌های زمین‌لرزه‌ای. امروزه حسگرهای حساس‌تر و شبکه‌های جهانی گسترده‌تر، زلزله‌های کوچک را بهتر ثبت می‌کنند.
به‌دلیل افزایش جمعیت، شهرنشینی و گسترش زیرساخت‌ها در مناطق زلزله‌خیز، خسارات و تلفات ناشی از زلزله‌ها ممکن است بیشتر به‌نظر بیایند. این موضوع می‌تواند این تصور را ایجاد کند که زلزله‌ها شدیدتر شده‌اند، در حالی که ممکن است شدت واقعی زلزله‌ها تغییر نکرده باشد. پوشش گسترده رسانه‌ای و دسترسی به اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی نیز باعث شده اخبار زلزله‌ها سریع‌تر و گسترده‌تر منتشر شود، که می‌تواند حس افزایش شدت یا فراوانی زلزله‌ها را تقویت کند.
طبق برخی تحقیقات فعالیت‌های انسانی مانند استخراج نفت و گاز یا ساخت سدهای بزرگ می‌تواند زلزله‌های کوچک القایی را افزایش دهد. با این حال، این زلزله‌ها معمولا شدت کمی دارند و تأثیر چندانی بر آمار زلزله‌های بزرگ طبیعی ندارند. درباره تأثیر تغییرات اقلیمی، مانند ذوب یخچال‌ها یا بالا آمدن سطح دریا، برخی نظریه‌ها وجود دارد که می‌توانند بر تنش‌های پوسته زمین اثر بگذارند اما این تأثیرات هنوز به‌طور کامل اثبات نشده و در مقیاس جهانی قابل‌توجه نیستند.
براساس داده‌های رسمی، میانگین بزرگی زلزله‌های ثبت‌شده در دهه‌های اخیر تغییر قابل توجهی نداشته است. برای مثال در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۴۰۰زلزله با بزرگی ۵ریشتر یا بیشتر ثبت شد که با میانگین سال‌های گذشته همخوانی دارد. نمودارهای بلندمدت فعالیت زلزله‌ای (از ۱۹۰۰ تاکنون) نشان‌دهنده نوسانات طبیعی است، نه روند صعودی مداوم در شدت یا تعداد زلزله‌ها.
به‌دلیل افزایش جمعیت، شهرنشینی و گسترش زیرساخت‌ها در مناطق زلزله‌خیز، خسارات و تلفات ناشی از زلزله‌ها ممکن است بیشتر به‌نظر بیایند. این موضوع می‌تواند این تصور را ایجاد کند که زلزله‌ها شدیدتر شده‌اند، در حالی که ممکن است شدت واقعی زلزله‌ها تغییر نکرده باشد. پوشش گسترده رسانه‌ای و دسترسی به اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی نیز باعث شده اخبار زلزله‌ها سریع‌تر و گسترده‌تر منتشر شود، که می‌تواند حس افزایش شدت یا فراوانی زلزله‌ها را تقویت کند.
طبق برخی تحقیقات فعالیت‌های انسانی مانند استخراج نفت و گاز یا ساخت سدهای بزرگ می‌تواند زلزله‌های کوچک القایی را افزایش دهد. با این حال، این زلزله‌ها معمولا شدت کمی دارند و تأثیر چندانی بر آمار زلزله‌های بزرگ طبیعی ندارند. درباره تأثیر تغییرات اقلیمی، مانند ذوب یخچال‌ها یا بالا آمدن سطح دریا، برخی نظریه‌ها وجود دارد که می‌توانند بر تنش‌های پوسته زمین اثر بگذارند اما این تأثیرات هنوز به‌طور کامل اثبات نشده و در مقیاس جهانی قابل‌توجه نیستند.
براساس داده‌های رسمی، میانگین بزرگی زلزله‌های ثبت‌شده در دهه‌های اخیر تغییر قابل توجهی نداشته است. برای مثال در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۴۰۰زلزله با بزرگی ۵ریشتر یا بیشتر ثبت شد که با میانگین سال‌های گذشته همخوانی دارد. نمودارهای بلندمدت فعالیت زلزله‌ای (از ۱۹۰۰ تاکنون) نشان‌دهنده نوسانات طبیعی است، نه روند صعودی مداوم در شدت یا تعداد زلزله‌ها.
