سفر ویتکاف به رفح در جنوب غزه که با ادعای بازدید از مراکز توزیع کمکهای بشردوستانه انجام شد، بهمثابه یک نمایش سیاسی فریبکارانه برای کاهش فشارهای جهانی بر آمریکا و اسرائیل ارزیابی میشود.
همدستی آمریکا در فاجعه انسانی غزه
دولت دوم دونالد ترامپ از آغاز به کار خود در دیماه ۱۴۰۳، رویکردی کاملا یکجانبه و مغایر با قوانین بینالمللی در قبال مناقشه فلسطین و اسرائیل اتخاذ کرده است.برخلاف ادعاهای ظاهری مبنی بر میانجیگری برای صلح، حمایت بیحد و حصر از رژیم بنیامین نتانیاهو و اقدامات نظامی آن در غزه، به وخامت اوضاع انسانی منجر شده است.دیدارهای مکرر نتانیاهو با مقامات آمریکایی، از جمله دیدار تیرماه ۱۴۰۴ که سومین دیدار وی از کاخ سفید در شش ماه گذشته بود با حضور ویتکاف و مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نشاندهنده عمق این همسویی است. این دیدارها، به جای فشار بر اسرائیل برای توقف حملات، به تداوم محاصره غزه و جلوگیری از ورود کمکهای بشردوستانه کمک کرده است.
یکی از تکاندهندهترین سیاستهای دولت ترامپ، طرح پیشنهادی «تصرف غزه» و جابهجایی اجباری فلسطینیها به کشورهای همسایه بود که بهمن ماه سال گذشته مطرح شد. این طرح که مصداق پاکسازی قومی و نقض آشکار کنوانسیونهای ژنو است، با محکومیت گسترده جهانی روبهرو شد.
سازمان عفو بینالملل آن را «غیرقانونی و غیراخلاقی» خواند و سازمان ملل متحد هشدار داد این اقدام به بیثباتی منطقهای منجر خواهد شد. هرچند ترامپ بعدا از این طرح عقبنشینی ظاهری کرد، اما حمایت ضمنی از سیاستهای مشابه در گفتمان مقامات آمریکایی و اسرائیلی ادامه یافت که نشاندهنده عزم دولت آمریکا برای پشتیبانی از اقدامات اسرائیل در غزه است.
ویتکاف؛ مجری یک نمایش سیاسی فریبکارانه
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، که فاقد هرگونه تجربه دیپلماتیک است و از سوی برخی رسانهها یکی از دلایل انتخاب وی نزدیکی به محافل صهیونیستی بوده، به نماد سیاستهای فریبکارانه آمریکا در غزه تبدیل شده است. سفرهای او به منطقه، از جمله اولین سفر در دی ماه ۱۴۰۳، با ادعای تلاش برای پیشبرد آتشبس همراه بود، اما گزارش برخی رسانههای غربی نشان میدهد این سفرها صرفا پوششی برای هماهنگی با سیاستهای جنگطلبانه اسرائیل بوده است. ویتکاف، به جای ایفای نقش یک میانجی بیطرف، به ابزاری برای پیشبرد منافع مشترک آمریکا و اسرائیل تبدیل شده و هیچ گام مؤثری برای کاهش بحران انسانی در غزه برنداشته است.
سفر روز گذشته ویتکاف به رفح که با ادعای بازدید از مراکز کمکرسانی تحت مدیریت موسسه انسانی غزه (GHF) انجام شد، اوج این نمایش سیاسی بود. کاخ سفید این سفر را تلاشی برای «رساندن غذای بیشتر به مردم غزه» توصیف کرد، اما این ادعا در حالی مطرح شد که گزارش دفتر حقوق بشر سازمان ملل نشان میدهد از اوایل خرداد، دستکم ۱۳۷۳ فلسطینی، عمدتا زنان و کودکان، در تلاش برای دریافت کمکهای غذایی به شهادت رسیدهاند که ۸۵۹نفر از آنها در نزدیکی دفاتر موسسه انسانی غزه جان باختهاند.
ازهمینروی عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی حماس بااشاره به موسسه انسانی غزه این تشکیلات را«گیوتین کشتار گرسنگان» معرفی میکند که به خوبی نمایانگر ماهیت مرگبار این موسسه و دفاتر آن در غزه است.
بنیاد بشردوستانه غزه که در ماه می ۲۰۲۵با حمایت آمریکا و اسرائیل جایگزین آنروا (وابسته به سازمان ملل) نهاد کمکرسانی به غزه شد، به دلیل ناکارآمدی و تبدیل شدن به دام مرگ برای فلسطینیهای گرسنه مورد انتقاد گسترده قرار گرفته است. گزارشهای سیانان نشان میدهد که بیش از هزار فلسطینی در نزدیکی مراکز این موسسه توسط نیروهای اسرائیلی کشته شدهاند، در حالی که این موسسه مسئولیت این کشتارها را ردمیکند.برهمین اساس برخی چهرههای فلسطینی همانند عزتالرشق، این سفر ویتکاف را«نمایش تبلیغاتی» برای فرونشاندن خشم جهانی از شراکت آمریکا در تحمیل گرسنگی به مردم غزه توصیف کرد و افزود:«ویتکاف آن چیزی را خواهد دید که اشغالگران میخواهند و به رنجهای مردم غزه با چشم صهیونیستها نگاه خواهد کرد.»
همچنین باسم نعیم، وزیر سابق بهداشت غزه، در بیانیهای تند خطاب به ویتکاف گفت: «غزه مزرعه حیوانات نیست که نیاز به بازدید نمایشی و عکس گرفتن در مقابل تلههای مرگ تحت نظارت شرکتهای آمریکایی داشته باشد. مردم غزه مردمی آزاد، سربلند و شریف هستند که فقط به دنبال آزادی و بازگشت به سرزمین خود هستند»
موسسه انسانی غزه؛ دام مرگ به جای کمکرسانی
بنیاد بشردوستانه غزه یا موسسه انانی غزه (GHF) که با ادعای بهبود توزیع کمکها تأسیس شد، به نماد ناکارآمدی و فریب تبدیل شده است.این بنیاد که توسط پیمانکاران امنیتی آمریکایی اداره میشود و در مناطق تحت کنترل نظامی اسرائیل فعالیت میکند، نهتنها نتوانسته بحران گرسنگی را کاهش دهد، بلکه به صحنه کشتارغیرنظامیان هم تبدیل شده است. گزارشهای بیبیسی و گاردین نشان میدهد نیروهای اسرائیلی بارها به سوی فلسطینیهایی که در نزدیکی مراکز موسسه انسانی غزه در انتظار غذا بودند، آتش گشودهاند. سازمان ملل متحد اعلام کرده که اکثر این کشتارها در نزدیکی چهار مرکز توزیع موسسه مذکور رخ داده و این مراکز عملا به «تلههای مرگ» غیرنظامیان گرسنه تبدیل شدهاند.
قحطی و مرگ در سایه سیاستهای آمریکا
سیاستهای دولت ترامپ و حمایت آن از اقدامات اسرائیل، غزه را به یک فاجعه انسانی بیسابقه سوق داده است. از مهر ۱۴۰۲، حدود ۹۰ درصد از جمعیت غزه آواره شده و زیرساختهای حیاتی، از جمله بیمارستانها و سیستم آبرسانی، نابود شده است. گزارش سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد کودکان غزه دچار سوءتغذیه شدید هستند و بیماریهای ناشی از کمبود غذا و آب سالم روزانه جان دهها نفر را میگیرد. محاصره غزه که با حمایت ضمنی آمریکا تشدید شده، ورود کمکها را به شدت محدود کرده است. آژانس آنروا اعلام کرده که انبارهای این نهاد در العریش مصر مملو از مواد غذایی است، اما موانع اسرائیل و عدم فشار آمریکا برای رفع آنها، این کمکها را از دسترس مردم غزه دور نگه داشته است.
جهان فریب نخواهد خورد
سفر ویتکاف به رفح، در حالی که کودکان و زنان غزه در اوج قحطی جان میدهند، تلاشی آشکار برای تطهیر چهره آمریکا و اسرائیل در برابر خشم جهانی است. این نمایش که با تصاویر ظاهرا بشردوستانه از ویتکاف در کنار کامیونهای کمکرسانی همراه بود، نمیتواند واقعیت تلخ غزه را پنهان کند: کودکانی که از گرسنگی میمیرند، خانوادههایی که در چادرهای آوارگی زندگی میکنند و بیمارانی که بدون دارو رها شدهاند. تصاویر تکاندهنده از صفهای طولانی گرسنگان در رسانههای جهانی، خشم عمومی را برانگیخته و تضاد فاحش میان ادعاهای آمریکا و واقعیت غزه را نشان داده است.جهان که شاهد رنج بیپایان فلسطینیها ست، این فریب را باور نخواهد کرد. اعتراضات گسترده در لندن، پاریس، قاهره و نیویورک که در ماههای اخیر شدت گرفته، نشاندهنده آگاهی فزاینده افکار عمومی است. سازمانهای حقوق بشری مانند دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل بارها هشدار دادهاند که نمایشهای بشردوستانه نمیتواند مسئولیت آمریکا در تداوم نسلکشی را پاک کند.