داستان وطن با درام اجتماعی

سریال «سرزمین مادری» به کارگردانی کمال تبریزی و تهیه‌کنندگی محمد مسعوددرسه فصل تلاش کرده بابه تصویرکشیدن وقایع تاریخی ایران از دهه‌های ۲۰و۳۰ تا انقلاب اسلامی بخشی از این تاریخ را در بستراجتماعی و روابط خانوادگی بازگو کند و با به تصویر کشیدن فضایی واقعی و به دور از اسطوره‌گرایی، وقایع این سرزمین را با شیوه‌ای جذاب و پرمخاطب بازآفرینی کند. سریال راوی سرنوشت رهی اردکانی پسربچه‌ای است که همزمان با حمله متفقین به ایران و مصادف با تبعید رضاشاه به دنیا می‌آید. او که در جریان جنگ والدین خود را از دست داده، در خانواده‌‌ای توده‌ای پرورش می‌یابد و سریال در این میان نقبی به تاریخ حزب توده در ایران می‌زند. رهی به‌واسطه اقدس‌الملوک بزرگ خاندان بهادری وارد این خانواده و متوجه پیوند خونی‌اش با این خاندان می‌شود و در نهایت مدتی را در خانه اشرافی آنان سر می‌کند. ترور رزم آرا و وقایع دهه ۳۰ و شرح روند ملی شدن صنعت نفت در ایران اوضاع را در خانواده بهادری‌ها آشفته می‌کند. رهی هم به خانواده مذهبی مادری‌اش راه پیدا می‌کند و به این ترتیب سه ضلع زندگی این شخصیت از حزب توده به پهلوی و حکومت اسلامی تا رسیدن به بزرگسالی تکمیل می‌شود. قرار گرفتن رهی در موقعیت‌های گوناگون و تربیت در خانواده‌هایی با عقاید مختلف بستری برای شکل‌گیری هویتش شده، نقش او را در جریانات اجتماعی و سیاسی سال‌های آینده ترسیم می‌کند.
با توجه به اهمیت و نقش فیلمنامه سریال‌های تاریخی، این سریال با اتکا به قلم و اندیشه علیرضا طالب‌زاده که در کارنامه خود آثار درخشانی چون «رقص پرواز»، «صاحبدلان» و «در پناه تو» را ثبت کرده، یکی از شاخص‌ترین فیلمنامه‌های تاریخ معاصر را رقم زده ‌است. او که متاسفانه این سال‌ها کمتر دست به نگارش سریال زده، روایت ممتد و طولانی سرزمین مادری را با هدف رسیدن به نقطه عطف‌های تاریخی و شخصیت‌سازی از زمان، پی گرفته و با توصیف ویژگی‌های اجتماعی وسیاسی همراه با ایجاد گره‌های کنش‌ساز، از تنوع ومهارت بازیگران بهره‌ برده تامخاطبان قصه‌ای رادنبال کنند که وجوه خانوادگی وعاشقانه دارد و ازاین حیث آنان راسرگرم می‌کند.
بهره‌گیری از تنوع بازیگران مطرح از دیگر هنرهای این سریال است.حضورجمعی ازچهره‌‎های شاخص سینما و تلویزیون که نقش‌آفرینی هر کدام برای درخشیدن یک اثر نمایشی کافی است، به این سریال اعتباری ویژه بخشیده‌ است. تبریزی با انتخاب میزانسن‌های مناسب برای پرداختن به این ملودرام تاریخی در میان لوکیشن‌های متعددی داستانش را تعریف می‌کند. هرچند باورپذیری این اثر به حضور مجید میرفخرایی در مقام طراح صحنه و لباس سریال نیز بازمی‌گردد که درهرسه فصل نشانه‌هایی ازاغراق در آن دیده نمی‌شود و با واقع‌نمایی طبقات مختلف اجتماعی را به تصویر می‌کشد. بی‌شک نه تنها تلویزیون بلکه مخاطبانی که تاریخ و هویت خود را در این قاب جست‌وجو می‌کنند، به سریال‌هایی چون سرزمین مادری نیاز دارند.