رونق سینمای مذهبی در سینمای مستقل

این درام‌ها که با استقبال خوب تماشاگران در کشورهای مختلف جهان به‌ویژه اروپا و آمریکا روبه‌رو شده‌اند؛ داستان‌هایشان را در طول تاریخ امتداد داده‌اند. به این ترتیب، این آثار هم در رابطه با تاریخ کهن و سرگذشت پیامبران به تعریف داستان‌های خود می‌پردازند و هم مسائل و ماجراهایی را که آدم‌ها در طول تاریخ و تا به امروز با آنها درگیر هستند را به نمایش می‌گذارند. 
   
فیلم‌هایی با بودجه کم، اما پرفروش
نکته مهم و اصلی در رابطه با این‌گونه تولیدات، کم‌هزینه و ارزان بودن آنهاست که زمینه را برای تولید تعداد بیشتری از فیلم‌های مذهبی فراهم می‌کند. در عین حال، این فیلم‌ها به دلیل هزینه بسیار کم تولید که معمولا حدود ۱۰ میلیون دلار یا کمتر از آن است با فروش‌های متوسطی که در جدول گیشه نمایش دارند، به‌خودی‌خود و از نقطه‌نظر تجاری یک محصول موفق و پرفروش به حساب می‌آیند. این مسأله امید بیشتری در دل سازندگان آنها ایجاد می‌کند تا در آینده دست به ساخت فیلم‌های بیشتری در این رابطه بزنند، اما نباید از این نکته غافل شد که رویکرد مردم به آثار مذهبی می‌تواند زمینه آثار تحریف شده را هم از سوی لابی‌های صهیونیستی فراهم کند.
   
روایتی از جنس دیگر
درام مذهبی «یهودا» یکی از این فیلم‌هایی است که با حضور تعدادی از بازیگران مستقل جلوی دوربین رفته و بازیگران آن روپرت اورت، پاز وگا، ابل فرارا و جان ساوج هستند و کارگردانی آن را گیولیو باسه، فیلمساز ایتالیایی به عهده دارد. این درام یک محصول مشترک اروپایی است که تمام صحنه‌های آن در جنوب ایتالیا فیلمبرداری می‌شود که حال‌و‌هوایی شبیه دوران کهن دارد. گیولیو باسه خودش در کنار فیلمساز بودن؛ بازیگر هم هست و تعدادی فیلم و سریال در کارنامه‌اش به چشم می‌خورد که عمدتا کارهایی اجتماعی و سرگرم‌کننده هستند. این هنرمند در عین حال، یکی از مدیران جشنواره فیلم تورین ایتالیا هم هست که نقش مهمی در شناساندن آثار غیرمتعارف سینمای اروپا به دوستداران سینما دارد.
   
نقش یهودیان در کشتن حضرت مسیح
داستان فیلم یهودا قصد بازگویی ماجراهای زندگی او را دارد که طبق نوشته‌های تاریخی کسی بود که به حضرت مسیح خیانت کرد و در ازای دریافت ۳۰ سکه نقره هویت او را برای سربازان روم باستان آشکار کرد. در داستان این فیلم سینمایی، یهودا که در بستر مرگ است به یادآوری خاطرات خود از ارتباطش با حضرت مسیح و بقیه حواریون می‌پردازد. به این ترتیب، داستان فیلم تلاش دارد از منظر کاراکتر محوری خود انعکاسی از تلاش‌های حضرت مسیح برای دعوت به خداپرستی در بین مردم عادی باشد و سنگ‌اندازی‌های مختلف در این رابطه را به بحث و کنکاش بگذارد. ضمن آن‌که یکی از محورهای فیلم تلاش یهودیان برای کشتن مسیح توسط سربازان رومی است. باسه می‌گوید داستان زندگی حضرت مسیح هیچ‌گاه برای تماشاگران سینما در سراسر جهان کهنه نمی‌شود و می‌توان هربار این داستان را از منظر و زاویه جدیدی در معرض دید آنها قرار داد.
   
هاپکینز در درام حماسی مریم
درام حماسی «مریم» هم از دیگر آثاری است که توسط دی‌جی کاروسو، فیلمساز قدیمی سینما ساخته می‌شود که آنتونی هاپکینز را در یکی از نقش‌های محوری خود دارد. این فیلم هم مثل یهودا به تعریف یکی از داستان‌های انجیل می‌پردازد و شخصیت حضرت مریم را در رأس ماجراهای خود دارد. این داستان، زندگی حضرت مریم را در دورانی به تصویر می‌کشد که متوجه بارداری خود شده و برای فرار از خطرهای مختلف علیه خودش و طفلی که در بدن دارد، مجبور به اختفا می‌شود. هاپکینز در فیلم در قالب پادشاه هرود بازی می‌کند که دستور دستگیری و به قتل رساندن مریم و جنین درون شکم او را می‌دهد. در ادامه داستان فیلم، تماشاگران با دلیری و دلاوری‌های حضرت مریم آشنا و همراه می‌شوند. به گفته کاروسو: «من خودم هربار با شنیدن داستان زندگی مریم تکان می‌خورم و شوکه می‌شوم. خیلی خوشحالم که این فیلم را با همکاری شبکه نتفلیکس می‌سازم. هیچ داستانی نمی‌تواند تا این حد مردم را در سراسر جهان درگیر خود کند و الهام‌بخش آنها در زندگی روزانه‌شان باشد.»
   
داستان‌هایی که کهنه نمی‌شوند
یکی دیگر از افسانه‌های حماسی کتاب مقدس، داستان دو شخصیت مهم تاریخ کهن «روت و بوعز» است که در درامی سینمایی با نام «آر و بی» به تصویر کشیده که مخفف نام دو کاراکتر محوری ماجرا است که آشنایی‌شان با یکدیگر، نوعی رابطه مادر و فرزندی بین آنها به‌وجود می‌آورد. روت زن جوان و یتیمی بود که وظیفه نگهدای زنی میانسال را به عهده می‌گیرد و خیلی زود در کنار او، محبت مادرانه‌ای را تجربه می‌کند که هیچ‌وقت به دست نیاورده بود. آلانا براون، کارگردان فیلم عقیده دارد این داستان کهن به‌شدت امروزی است و تولید نسخه‌ای سینمایی از آن، یک ضرورت به حساب می‌آید. وی می‌گوید: «آنچه در این داستان در نگاه اول توجه را به خود جلب می‌کند، روابط انسانی است که در دنیای معاصر به‌شدت کمرنگ شده و بحث درباره آن بسیار لازم است. افسانه‌های حماسی دوران قدیم و نوشته‌های کتاب مقدس همگی بر اهمیت خانواده، عشق و محبت والدین و فرزندان تاکید کرده‌اند. این موضوعی است که هیچ‌گاه کهنه نمی‌شود و می‌توان همیشه درباره‌اش حرف زد.»
   
«کشتی نوح» انیمیشنی
اما این فقط فیلم‌های داستانی زنده با حضور بازیگران نیستند که به دنبال به تصویر کشیدن افسانه‌های حماسی مذهبی کهن هستند. هنرمندان صنعت سینمای برزیل با تولید انیمیشن‌هایی مذهبی، سعی دارند مخاطبان خویش را راضی و خشنود کنند. بعد از موفقیت کلان مالی انیمیشن «کشتی نوح» حالا در تدارک ساخت قسمت دوم آن هستند. فیلم همان‌طور که از نام آن پیداست داستان ساخت کشتی معروف نوح توسط این پیامبر را تعریف می‌کند. قسمت اول فیلم در کمال حیرت تحلیلگران اقتصادی سینما موفق شد در برزیل به رقم فروش دور از انتظاری دست پیدا کند. این فیلم در حدود ۱۰۰۰ سالن سینمای برزیل اکران شد که برای یک محصول مستقل و غیرتجاری سینمایی، رقم بسیار بالایی به حساب می‌آید. کشور برزیل دارای ۳۳۰۰سالن نمایش فیلم بوده که بخش عمده آن در اختیار تولیدات تجاری و سرگرم‌کننده است. نکته جالب فروش این انیمیشن به بیش از ۴۵ کشور دیگر دنیاست. سرجیو ماچادو، کارگردان فیلم عقیده دارد صنعت انیمیشن‌سازی در کنار تولید آثار مفرح و سرگرم‌کننده برای مخاطبان کوچولوی خود، باید فیلم‌هایی هم با مضامین جدی در رابطه با زندگی روزمره یا وقایع تاریخی و مذهبی تولید کند تا ذهن بچه‌ها از همان دوران کودکی با مسائل جدی و مهم آشنا شود. البته این فیلمساز شرط اول را در این رابطه، جذاب و سرگرم‌کننده بودن این نوع فیلم‌ها می‌داند. جفری هارمون، مدیر انجل استودیوز می‌گوید: «در هالیوود نگاهی غالب وجود دارد که براساس آن می‌خواهد تعیین کند مردم آمریکا و دیگر نقاط دنیا چه چیزهایی را باید نگاه کنند یا نگاه نکنند. این نوعی تحمیل عقیده به دیگران است و مانع از آزادی انتخاب تماشاگران می‌شود. ما در شرکت انجل استودیوز باورمان این است که تماشاچی باید تصمیم بگیرد و انتخاب کند که می‌خواهد چه داستان‌هایی را روی پرده تماشا کند یا نکند. وظیفه ما تعریف داستان‌هایی است که عموم مردم خواهان شنیدن آن هستند و فاصله بسیار زیادی با بلاک‌باسترهای پرهزینه و اکشن هالیوودی دارد. خوشبختانه تولیدات ما توانسته نظر عموم تماشاگران را در داخل و خارج آمریکا جلب کند. این داستان‌ها اتفاقات زندگی روزمره آدم‌ها را به تصویر می‌کشند یا بخش‌هایی از تاریخ مذهبی را به نمایش می‌گذارند. همین استقبال خوب است که زمینه کار را برای ما فراهم کرده و امکان تولید آثاری بهتر و جذاب‌تر را به ما می‌دهد.» اشاره هارمون به موفقیت کلان مالی صدای آزادی است که با هزینه تولید اندک ۱۰میلیون دلاری خود توانست در سطح جهانی شاهد فروش خیره‌کننده ۲۵۰ میلیون دلاری باشد و منتقدان سینمایی هم استقبال بسیار گرمی از این فیلم کرده‌اند. دو درام مذهبی «تنها پسر او» و«کابرینی» هم از دیگر تولیدات موفق سال قبل انجل استودیوز بودند. هارمون می‌گوید: «این شرکت با جمع‌آوری سرمایه مردمی‌ قصد دارد به‌زودی تولید یک درام مذهبی جدید را درباره تلاش‌های یک خانواده مهاجر آفریقایی در آمریکا را شروع کند. این خانواده که برای کسب فردایی بهتر و روشن‌تر و با سختی زیاد خود را به آمریکا رسانده، به‌زودی متوجه می‌شود رویاهایش دروغین بوده و باید با کسانی سروکله بزند که دیدگاهی نژادپرستانه و ضدمهاجر دارد.»

سرمایه‌گذاری مردمی برای تولید فیلم‌های مذهبی 
رونق سینمای مذهبی توسط تهیه‌کنندگان مستقل محدود به همین چند نمونه فیلم ذکر شده نمی‌شود و توجه به چنین درام‌هایی در اولویت استودیوهای فیلمسازی قرار گرفته است. این در حالی است که برخی از شرکت‌های فیلمسازی با جمع‌آوری پول از مردم عادی که خواستار تولید فیلم‌های دینی هستند، زمینه مشارکت و ساخت چنین آثار سینمایی و تلویزیونی را فراهم می‌آورند. به‌طورمثال شرکت مستقل فیلمسازی انجل استودیوزکه پیش‌تر چند درام اجتماعی بامضامین مذهبی تولید وپخش کرده، در اقدامی جدید موفق به جمع‌آوری بیش از ۱۰میلیون دلار برای تولید فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی شده است. به‌گفته مدیران انجل استودیوز این مبلغ قرار است صرف تولید آثار تصویری با مضامین اجتماعی، فرهنگی و مذهبی شود. انجل استودیوز پارسال با تولید و اکران درام انسانی بسیار پرفروش و موفق «صدای آزادی» توانست نظر مثبت عمومی را در خاک آمریکا به سمت خود جلب و زمینه را برای کسب سرمایه لازم برای تولیدات جدید فراهم کند. به‌گفته مدیران این شرکت مستقل فیلمسازی بیش از ۳۶۰ هزار نفر در تولیدات این شرکت همکاری نزدیک دارند. این افراد عموما از اقلیت‌های قومی و مذهبی هستند که معمولا در آمریکا و به‌دلیل نگاه‌های نژادپرستانه، ضدخارجی و ضدمهاجر، امکان یافتن شغلی خوب و مناسب برای خود ندارند. جالب این‌که مدیران انجل استودیوز گفته‌اند برخی از محصولات جدید این شرکت قرار است داستان زندگی این بخش از جامعه تحت ستم مقیم آمریکا را به تصویر بکشد.