فکر میکنم اولین بار سریال «در پناه تو» طلاق را بهعنوان امری رهاکننده بین عامه مردم جا انداخت وخب چه مدیومی بهتر ازرسانهای فراگیر برای جا انداختن مفاهیم بیهوده منفورشده. بههرحال از این مفهوم بهقدری ابهامزدایی شد که امروز ما کتابی را در دست میگیریم و میخوانیم که از طلاق بهعنوان اتفاقی رهاکننده یاد شده است، حتی درعنوان اثر نیز این درونمایه مشخص است. گرچه از نویسندگان روایتها شاید تنها یکپنجم روایتهاشخصی است،بقیه یاروایت دوست وآشناهایشان رانوشتهاندیا با اسم مستعارروایتشان رامطرح کردهاند. خودم، بهعنوان کسی که در حال نوشتن روایت یا جستارگونه بخشی از زندگیام هستم، درک میکنم که در جامعهای یک پایش در مدرنیته است و یک پایش در سنت، سخت است روی دایره ریختن خود، سخت است که خودت را برای سروهمسر و دوست و آشنا عیان کنی. از اینرو، چاپ و نشر کتاب مرثیهای بر یک رهایی را در مارکت ایرانی و فارسینویسی یک قدم روبهجلو میدانم.
خانم آزاده جهاناحمدی، دبیر مجموعه در مقدمه کتاب تعاریفی از ناداستان، روایت و تا حدودی هم جستار ارائه دادهاند و نیز مطرح کردهاند که میدانند خیلی از روایتهای کتاب، طعنه به داستان و خاطره میزند. بله، چند روایت کتاب، بهجای اینکه خواننده را درگیر مسأله چگونگی مواجهه افراد و اجتماع با مسأله طلاق بکند،به داستانپردازی،توصیفهای پررنگ فضاوحالتهای شخصیتها پرداختهاند یا اینکه نویسنده به خاطرهگویی صرف پرداخته که چه شد و روند طلاق ازکجا شروع شد و به کجا انجامید و از چگونگی مواجهه بیرون به درون مسأله طلاق بازماندهاند.بشخصه سه روایت«اگر مارکز بفهمد»،«آن حفره کوچک» و«سوی ما آید» را بیشتر به تعریف روایت نزدیک دیدم. به نظرم در این سه روایت خواننده بیشتر درگیر طلاق و پیامدهایش میشد، بهگونهای که بتوان گفت بعد از خواندن دریچه نوینی در برابر دیدگاه مخاطب باز میشود.قرار است خواننده بعد از خواندن یک روایتی که براساس واقعیت است، به فکر فرو رود و تأثیری در نگاهش به زیست اجتماعی و شخصی مربوط به آن مسأله ایجاد شود؛ تأثیری که تغییری در روند زندگیاش ایجاد کند؛ نه اینکه فقط داستانگونه و خاطرهگونه ماجرایی از زندگی یک شخص را بخواند وبگذرد.خوشبختانه در مارکت ایرانی امروز دریچه نوینی روبه روایت وجستارنویسی باز شده است، حتی مجله ناداستان در شمارههای متعددی منتشر شد که متأسفانه انتشارش متوقف شد. کتاب مرثیهای بر یک رهایی از طرف نشر مهرستان در سر و شکلی مناسب چاپ و منتشر شده است.