ماموریت صیانت از طلای سیاه

درطرح افزایش تولید نفت خام از سوی شرکت ملی نفت ایران با سرمایهگذاری سه میلیارد دلار فقط در سال ۱۴۰۳و با افزایش ۴۰۰ هزار بشکه در روز معادل هفت میلیارد درآمد نفتی برای کشور محقق میشود که در اینباره تأکید شد این سرمایهگذاری عظیم نفتی با اولویت مشارکت مردمی اجرایی و نهایی شود. هرچند اکنون فقط ۴۰۰ هزار بشکه با میزان هدفگذاریشده فاصله داریم اما باید توجه داشت این پروژهها نیازمند جذب سرمایه زیادی است. طی دهههای اخیر آمریکا و متحدان غربیاش تلاش کردند تا با افزایش شدید تحریمهای نفتی علیه کشورمان مانع از افزایش ظرفیت تولید، صادرات و پیشرفت صنعت نفت ایران شوند. با این حال طی سه سال اخیر دولت توانسته با تکیه بر اقتصاد مقاومتی و دور زدن تحریمها به افزایش تولید نفت و صادرات این محصول ارزشمند دست یابد؛ تا جایی که وزارت نفت اعلام کرده ایران تا پایان سال جاری قادر است روزانه چهار میلیون بشکه نفت تولید کند. کارشناسان معتقدند در شرایط فعلی صیانت از میزان تولید مهمتر از افزایش در یک دوره است.بهطوری که این افزایش تولید بدون شک ریشه در قراردادهای توسعه میادین مشترک و مستقل نفت و گاز دارد؛ تا جایی که تاکنون قراردادهایی به ارزش ۲۳ میلیارد دلار به امضا رسیده که دوبرابر میزان قراردادهایی است که در دولت یازدهم و دوازدهم بسته شده بود.آمارها نشان میدهد در اواسط سال۱۴۰۰ تولید نفت ایران روزانه فقط دو میلیون و۱۰۷هزار بشکه بود و دروضعیت فعلی نیز این میزان سه میلیون و ۵۷۰ هزارتن است؛ بنابراین به نظر میرسد وعده چهار میلیون بشکه در روز محقق خواهد شد.با این حال نگاهی گذرا به تولید نفت کشورمان نشان میدهد تولید روزانه نفت درسال۱۳۹۸ دومیلیون و۲۹۰هزار بشکه، درسال۱۳۹۹ حدود دو میلیون و۱۰۶هزار بشکه، تا خرداد۱۴۰۰حدود دو میلیون و۱۰۷هزار بشکه، تا پایان سال۱۴۰۰حدود دو میلیون و ۴۴۲ هزار بشکه، تا پایان سال ۱۴۰۱ حدود دو میلیون و ۶۷۰هزار بشکه و تا پایان سال۱۴۰۲حدود سه میلیون و ۳۲۰هزار بشکه بوده است.بنابراین میتوان گفت تولید نفت در ایران در پایان سال جاری افزایشی ۹۰درصدی را نسبت به سه سال پیش تجربه خواهد کرد که این امر سبب شده درآمدهای ارزی کشورمان نیز رشدی ۲۳۳درصدی یا سهونیمبرابری نسبت به سال ۱۳۹۸ داشته باشد. درآمدهای ارزیجواد اوجی، وزیر نفت میگوید: صادرات نفت از ۱۸۲ میلیون بشکه در سال ۱۳۹۸ به ۵۶۵ میلیون بشکه در سال ۱۴۰۲ رسید. همچنین ارزش صادرات نفت و میعانات گازی و دیگر فرآوردههای نفتی و پتروشیمی ایران نیز از ۱۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ به ۳۶ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ رسید. به عبارت دیگر، در این زمینه رشد سهونیمبرابری داشته است.بد نیست بدانیم میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی درسال۱۳۹۸ حدود ۱۰میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، درسال۱۳۹۹ حدود ۹میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، درسال ۱۴۰۰حدود ۲۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار، در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار و در سال گذشته ۳۶ میلیارد دلار بوده است.از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ رشد گروه نفت و گاز بهترتیب منفی۱۴ومنفی ۳۵ درصد بوده است، درحالی که این مهم درسال۱۴۰۲رشد گروه نفت و گاز به ۲۰ درصد رسید.حفظ تولید مهمتر از افزایش استسیدمهدی حسینی، معاون اسبق وزارت نفت در گفتوگویی که با خبرنگار جامجم داشت درباره افزایش تولید نفت تصریح کرد: در شرایط تحریم برای دستیابی به هر بشکه نفت نیازمند حدود ۲۰ هزار دلار سرمایه هستیم. وی با بیان اینکه در طرح افزایش تولید نفت اعلام شده قرار است از منابع داخلی استفاده شود، تصریح کرد: بهمنظور جذب سرمایهگذاری داخلی ابتدا باید نظر صاحبان سرمایه جلب شود. افراد سرمایه خود را وارد بازاری میکنند که بیشتری بازدهی را داشته باشد و اگر بازدهی سرمایه برای آنها جذاب نباشد، این طرح عملیاتی نخواهد شد. حسینی تاکید کرد: برای دستیابی به این هدف شرکت ملی نفت ایران باید سرمایهها را ضمانت کند و اگر قیمت نفت تغییر کرد بر سود خریداران اوراق نیز افزوده شود. همچنین افرادی که قصد سرمایهگذاری ارزی در این پروژهها را دارند، سود آنها نیز بهصورت ارزی محاسبه و پرداخت شود. قائممقام اسبق شرکت ملی نفت ایران به موضوع تحریمها اشاره کرد و افزود: در پروژههای نفتی با دو پروژه روبهرو هستیم؛ یکی پروژههایی که اکتشاف شدهاند اما برداشت انجام نشده و دیگری پروژههایی که اکنون در مدار قرار دارند و نیازمند فناوری برای افزایش تولید است. در موضوع دوم نیازمند فناوری بهروز هستیم که رفع تحریمها میتواند کمک زیادی به این بخش کند. به گفته وی، حفظ و صیانت از ظرفیت تولید بهمراتب مهمتر از افزایشهای دورهای است.