«جام‌جم» غفلت ۲۰ساله از ساخت سالن‌های اجرای موسیقی را بررسی می‌کند
موسیقی ردیفی سالن ندارد!
گزافه نیست اگر بگوییم موسیقی ایران یکی از اصیل‌ترین، شکوهمندترین و گسترده‌ترین هنرهای گیتی است که هم به واسطه قدمت و هم تعدد اقوام، همواره موجب فخر و مباهات هر ایرانی از گذشته دور تا امروز بوده است.
همین اهمیت و جایگاه ویژه باعث شده تا این هنر به‌عنوان ویترینی شایسته برای معرفی هویت و اصالت تمدن ایران باشد اما در این سال‌ها چقدر برای حفظ، گسترش و جاودانگی آن کوشا بودیم؟ چقدر توانستیم این هنر برجای‌مانده از پیشینیان را ارتقا دهیم، چقدر توانسته‌ایم جهان را با موسیقی ایرانی آشنا کنیم؟نظر به این‌که توجه و ایجاد بستر مناسب برای فعالیت هنرمندان، به‌ویژه جوانان که میراث‌دار و حافظ فرهنگ و هنر میهن بوده و سرمایه‌های اصلی هر جامعه هستند راهی هموار و روشن برای گسترش و مانایی فرهنگ و هنر کشورمان است، چقدر در این مسیر موفق بوده‌ایم؟ وقتی در خصوص این موضوع با صاحب‌نظران، منتقدان و از همه مهم‌تر هنرمندان به گفت‌وگو می‌نشینیم هیچ‌کس در این سال‌ها نمره قبولی به حوزه موسیقی نمی‌دهد؛ چراکه عصاره همه تلاش‌ها باید روی صحنه‌ها به منصه ظهور برسد. مهم‌ترین دلیل این ناکامی‌ها را هم باید در حوزه زیرساختی عرصه موسیقی و کمبود سالن اجرا جست‌وجو کرد.
دغدغه‌ای به نام صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی - ایرانی
وقتی از مقوله‌ای چون صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی ــ ایرانی سخن می‌گوییم، بی‌شک اصلی‌ترین مفاهیمی که به ذهن خطور می‌کند، زیرساخت است. به‌ویژه در موسیقی که مهم‌ترین کانال ارتباطی‌اش با مردم از دیرباز برگزاری کنسرت و در سده اخیر انتشار آلبوم است. با وجود اهمیت ایجاد زیرساخت برای رشد موسیقی، تاسال۱۳۸۳ اقدام مهمی در این زمینه انجام نگرفت. در این سال، برنامه چهارم توسعه بخش ویژه‌ای به این موضوع اختصاص می‌دهد. در ماده ۱۰۴ این برنامه با عنوان توسعه فرهنگی توجه به زیرساخت‌های فرهنگی مورد تاکید قرارگرفته و آمده است:«دولت مکلف است به‌منظور رونق اقتصاد فرهنگ، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت خدمات، رقابت‌پذیری، خلق منابع جدید، توزیع عادلانه محصولات و خدمات فرهنگی و ایجاد بستر مناسب برای ورود به بازارهای جهانی فرهنگ و هنر و تأمین فضاهای کافی برای عرضه محصولات فرهنگی اقدام کند.»بند(ک)همین ماده نیز اذعان می‌دارد: «متناسب با ویژگی‌های جمعیتی، اجتماعی، فرهنگی و حداقل‌های بهره‌مندی، ترتیبی اتخاذ نماید تا با همکاری بخش خصوصی و تعاونی، شهرداری‌ها و منابع مردمی تا سال آخربرنامه چهارم درکلیه شهرها ومراکز استان‌ها، نسبت به ایجاد فضاهای فرهنگی و هنری شامل کتابخانه مرکزی، تالار فرهنگ و هنر، پردیس‌های سینمایی، موزه هنرهای معاصر و مرکز دائمی برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری، پیش‌بینی‌های لازم رابه عمل آورد.»بعد ازتصویب این ماده واحده،متولی اصلی برگزاری کنسرت، یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این وظیفه را پیدا کرد تا زیرساخت‌های لازم در حوزه‌های مختلف از جمله موسیقی را فراهم کند اما چقدر در این زمینه موفق بوده است؟
چند تالار ویژه برگزاری کنسرت داریم؟
با مروری گذرا بر تعداد تالارها و سالن‌های موسیقی، این موضوع که در سطح کشور سالن تخصصی برای اجرای موسیقی بسیار کم است وغالبا ازسالن‌های چندمنظوره برای اجرای کنسرت استفاده می‌شود،برکسی پوشیده نیست که عمده آنهازیرنظر شهرداری‌ها اداره می‌شوند.در تهران نیز کمتر از۱۰سالن برای اجرای کنسرت وجود دارد که مشهورترین آنها عبارتند از:
از برج میلاد صدای پاپ شنیده می‌شود
مرکز همایش‌های برج میلاد نخستین گزینه‌ای است که هر خواننده‌ای برای برگزاری کنسرتش به آن چشم دارد. این مرکز با توجه به ویژگی‌های خاص،برخورداری ازامکانات منحصر‌به‌فردوهمچنین استفاده ازمنابع انسانی متخصص ومجرب و بااستقرار سیستم‌های مبتنی بر مدیریت کیفیت و استانداردسازی، هر هنرمندی را علاقه‌مند به اجرای کنسرت در آن می‌کند. با وجود استقبال زیادی که هنرمندان به‌ویژه هنرمندان حوزه پاپ به سالن این برج دارند درسال گذشته بیش از۱۰۰کنسرت در برج میلاد برگزار شد که سهم عمده‌ای از آنها پاپ بود.حضور موج وسیعی از خواننده‌ها دربرج میلاد ازجمله رضا یزدانی، حامی، اشوان، پاکزاد، ایوان‌بند، عبدالمالکی، راغب، هیراد، بهنام بانی، طلیسچی، زندوکیلی، آرون افشار، ایهام، درخشنده و... نشانه استقبال هنرمندان از حضور در این مجموعه است. با وجود این، این مجموعه که زیر نظر شهرداری فعالیت می‌کند هیچ تعهدی برای برگزاری کنسرت ندارد و گاها هنرمندان برای برگزاری با مشکلاتی مواجهند که نمونه بارز آن عدم برگزاری موسیقی سنتی است.
تنها تالار موسیقی سنتی کلاسیک
مجموعه تالارهای رودکی متشکل از دو تالار است که بعدازانقلاب تالار بزرگ‌تررا به تالار وحدت و تالار کوچک‌تر را به تالار رودکی تغییر نام دادند. تالار وحدت که یکی ازبهترین سالن‌های اجرای کنسرت درتهران است باهدف اجرای اپرا و موسیقی کلاسیک راه‌اندازی گردید اما به مرور اجازه اجرای کنسرت‌های پاپ هم درآن داده شد.تالار رودکی میزبان کنسرت گروه‌های موسیقی سنتی، کلاسیک و اجراهای ارکسترال بوده است. کنسرت گروه‌های موسیقی معاصر، مدرن، تلفیقی، سنتی، رسیتال‌های پیانو، ویولن، فلوت، گیتار کلاسیک، ارکستر محلی، کر فیلارمونیک و کنسرت همنوازان و بسیاری برنامه‌های موسیقایی دیگر در تالار رودکی اجرا شده‌اند. این دو مجموعه که از دیرباز پایگاه هنرمندان موسیقی بود و به‌واسطه فعالیت زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها مأمنی برای هنرمندان موسیقی سنتی وکلاسیک است و در سال گذشته میزبان بیش از ۱۰۰ کنسرت و ارکسترال موسیقی بود.
سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی فقط پاپ
یکی دیگر از سالن‌های مورد علاقه خواننده‌های موسیقی سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران است که زیر نظر شرکت سهامی و نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی اداره می‌شود و از نظر کیفیت درسطح متعادل و بهتر از سالن‌های دیگر قرار دارد که وجود پارکینگ، برگزاری کنسرت‌ها را در آن بسیار راحت‌تر کرده است.سالن ازنظر صدابرداری درحد مناسب است واکثر خوانندگان از اجرا در آن رضایت دارند. با مروری بر کنسرت‌هایی که درسال۱۴۰۲ برگزار شده‌اند می‌توان چنین عنوان کرد که این سالن هم یکی از گزینه‌های مهم خواننده‌های پاپ برای اجراست.
سالن وزارت کشور ظرفیت بلا استفاده
مرکز همایش وزارت کشور عنوان یکی از بزرگ‌ترین تالارهای کشور را برای اجرای زنده موسیقی،برنامه‌ها وسمینارهای مختلف با خود یدک می‌کشد.متاسفانه با وجود موقعیت خوب این تالار، گرچه در گذشته خوانندگان بسیاری تجربه کنسرت در آن را داشته‌اند اما امسال آن‌گونه که باید مورداستقبال نبودوفقط علی زندوکیلی، هیراد و راغب و فرج علیپور در آن اجرای برنامه داشتند.
اریکه ایرانیان تالاری که در شهر گم شد
این سالن را می‌توان نخستین سالن خصوصی و شخصی در ایران بعد از انقلاب دانست که تماما توسط بخش خصوصی اداره می‌شود. سالن کنسرت اریکه ایرانیان در طبقه اول مجتمع قرار دارد و دارای ظرفیت ۱۴۵۰ صندلی است.این سالن نخستین سالن کنسرت در خاورمیانه است که از سیستم صوتی کاملا حرفهای شامل میکسر ۵۲ کانال لگند ۳۰۰۰ بهره می‌برد. با وجود این امکانات ویژه، کنسرت‌های زیادی در این سالن برگزار نمی‌شود و سال گذشته نیز تنها کنسرت اجرایی در آن از محسن گروسی بود که در تیرماه برگزار شد.
فرهنگسرای نیاوران فقط کنسرت بانوان
فرهنگسرای نیاوران یکی ازشاخص‌ترین و مهم‌ترین مجموعه‌‌های فرهنگی ــ هنری کشور است و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می‌کند.سالن خلیج‌فارس این مجموعه با ظرفیت ۲۶۲ صندلی هم به‌عنوان سالن سینما و هم برای اجرای تئاتر و کنسرت‌های موسیقی کاربرد دارد.ابعاد این سالن برای اجراهای صحنه‌ای و موسیقی استاندارد است. اگرچه تعداد کنسرت‌های برگزارشده در این مجموعه اندک است اما نشان از آن دارد که طیف خاصی از هنرمندان موسیقی سنتی به‌ویژه گروه‌های موسیقی بانوان بیش از سایرین علاقه‌مند به اجرا در آن هستند.
برج آزادی، مأمن تلفیقی‌ها
برج آزادی در سال ۴۹ ساخته شد و پس از پیروزی انقلاب تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت. در این برج نیز سالن مولتی‌ویژن با امکانات خوب نور، صدا و تصویر شرایط مطلوبی برای اجرای کنسرت ایجاد کرده است. به همین دلیل هم برخی هنرمندان به‌ویژه گروه‌های موسیقی تلفیقی علاقه‌مند به اجرای برنامه در این برج هستند. گروه پالس، گروه دلکوب، گروه دونوازی صائب و رشید، گروه آواکوب، گروه آسمان آبی، گروه موسیقی عشاق، گروه آوای موج، ارکستر شرر، گروه نوای سمیره، پویا حاجیلی و ریوان امیری ازجمله هنرمندانی بودند که برج آزادی را برای اجرا انتخاب کردند.
اسپیناس پالاس و اجراها لاکچری پاپ
هتل اسپیناس پالاس تهران اگرچه یکی از جدیدترین مجموعه‌ها برای برگزاری آثار هنری است اما به‌واسطه حضور در منطقه‌ای دنج و آرام، جلال و شکوهی که به‌واسطه ترکیب عناصر کلاسیک و مدرن خلق کرده و امکانات خاص خود، فضای مهیجی را برای هنرمندان موسیقی ایجاد کرده است. به همین دلیل استقبال از این هتل خصوصی در سال‌های اخیر زیاد شده است. در سال ۱۴۰۲ هنرمندان پاپ زیادی پای‌شان به این هتل باز شد و اجراهای زیادی در آن انجام گرفت.
فرهنگسرای بهمن ظرفیت ناشناخته
شهرداری تهران در اولین حرکت فرهنگی خود در مسیر راه‌اندازی، توسعه و گسترش فضاها و مکان‌های فرهنگی-هنری مبادرت به ایجاد نخستین فرهنگسرای شهر تهران در جنوب پایتخت، تحت عنوان فرهنگسرای بهمن کرد. مرکز همایش‌های بین‌المللی شهید آوینی فرهنگسرای بهمن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سالن‌های موسیقی کشور، دارای ۲۵۰۰ متر مساحت و ظرفیت ۱۵۰۰ نفر با استفاده از تجهیزات بسیار خوب، زیرنظر شهرداری تهران فعال است. این فرهنگسرا، گرچه در بدو تاسیس این احتمال که هنرمندان زیادی را به خود جلب خواهد کرد را قوت می‌داد اما هرگز محبوبیت پیدا نکرد و پس از سال‌ها سکوت، تنها در جشنواره سی و نهم که در بهمن‌ماه برگزار شد، علاقه‌مندان به موسیقی این امکان را داشتند که برخی هنرمندان محبوب خود را در آنجا ببینند. در کنار این مجموعه‌ها، تالار ایوان شمس، فرهنگسراهای خاوران، ارسباران و ... هستند که زیر نظر شهرداری تهران هرازگاهی میزبان هنرمندان موسیقی می‌شوند، هرچند استقبال از آنها به دلایل مختلف اندک است.
۲۰ سال غفلت فرهنگی از زیرساخت‌های موسیقی
با مروری گذرا بر وضعیت سالن‌های موسیقی در تهران، آنچه مشخص می‌شود، احاطه شهرداری تهران بر سالن‌هایی است که مناسب برگزاری موسیقی است. این سالن‌ها که با بودجه عمومی مدیریت می‌شود، برگزاری کنسرت‌ها را راهی برای تامین هزینه‌های خود می‌داند و بر همین اساس باتوجه به استقبال مردمی از کنسرت‌های پاپ فقط خوانندگان پاپ هستند که می‌توانند از پس هزینه‌های اجرای کنسرت در سالن‌های تحت پوشش شهرداری برآیند؛ بر همین اساس موسیقی ایرانی و کلاسیک، فضای محدودی برای اجرا در سالن‌هایی دارد که زیر نظر وزارت ارشاد اداره می‌شود.باید پذیرفت که باتوجه به تاکید زیر‌ساخت‌ها برای رشد موسیقی ایرانی و ایجاد فضایی بانشاط برای عموم جامعه در برنامه چهارم توسعه، متأسفانه طی ۲۰سال گذشته هنوز از نظر فضاهای مناسب برای اجرای موسیقی به‌شدت دچار کمبود هستیم و هنوز بسیاری از کنسرت‌ها در محل‌هایی اجرا می‌شوند که یا اصلا برای موسیقی طراحی نشده‌اند یا مناسب آن نوع از موسیقی‌نیستند.به‌ویژه آن‌که از سال ۷۹ تا به امروز نیز حتی یک سالن خاص اجرای موسیقی به سالن‌های کشور اضافه نشده است و تنها فضای عمومی خاص موسیقی کشور هنوز به سالن رودکی خلاصه می‌شود که آن هم به سبب گنجایش بسیار کم، برای بسیاری از کنسرت‌ها قابل استفاده یا به صرفه نیست. بر همین اساس به نظر می‌رسد این کمبودهای دو دهه‌ای در حوزه موسیقی باید هرچه سریع‌تر رفع شود تا نمود عینی رشد موسیقی را شاهد باشیم.
با استانداردها فاصله داریم
درحوزه موسیقی فاخر درحال حاضر با دو مشکل عمده روبه‌روییم: اول آن‌که درکشور ما نسبت تالارها وفضاهای هنری به جمعیت که از شاخصه‌های اصلی توسعه فرهنگی است، با استانداردها فاصله دارد. توسعه نامتوازن فضاهای هنری و هنرمندان فراوانی که در رشته‌های مختلف هرساله از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند و به جامعه هنری می‌پیوندند، کمبود فضاهای هنری را بیشتر آشکار می‌کند و بخشی از هنرمندان جوان برای نمایش قابلیت و توان هنری خود فرصت و امکانی پیدا نمی‌کنند.در این شرایط برنامه‌ریزی مدیران و مسئولان نیز برای اختصاص تالارها وسالن‌ها به هنرمندان و گروه‌ها با چالش مواجه می‌شود تا جایی که گاهی هنرمندان رودرروی هم قرار می‌گیرند.نبود فضای هنری بااستاندارد کافی سبب شده که تالارها وسالن‌های موجود کاربردهای چندگانه پیدا کنند و در مواردی این امر پیامدهای منفی داشته است. از سوی دیگر درحال حاضر اکثر سالن‌های موسیقی ازجمله نمایشگاه بین‌المللی، برج میلاد، هتل اسپیناس و...بر موسیقی پاپ متمرکز هستند و در بحث موسیقی ایرانی و سنتی به غیر از کاخ نیاوران که گاهی میزبان کنسرت‌های خوانندگان مشهور موسیقی ایرانی می‌شود،واقعا از لحاظ سالن اجرایی برای موسیقی کلاسیک، موسیقی ایرانی و موسیقی نواحی با مشکل روبه‌رو هستیم.
دغدغه‌ای به نام صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی - ایرانی
وقتی از مقوله‌ای چون صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی ــ ایرانی سخن می‌گوییم، بی‌شک اصلی‌ترین مفاهیمی که به ذهن خطور می‌کند، زیرساخت است. به‌ویژه در موسیقی که مهم‌ترین کانال ارتباطی‌اش با مردم از دیرباز برگزاری کنسرت و در سده اخیر انتشار آلبوم است. با وجود اهمیت ایجاد زیرساخت برای رشد موسیقی، تاسال۱۳۸۳ اقدام مهمی در این زمینه انجام نگرفت. در این سال، برنامه چهارم توسعه بخش ویژه‌ای به این موضوع اختصاص می‌دهد. در ماده ۱۰۴ این برنامه با عنوان توسعه فرهنگی توجه به زیرساخت‌های فرهنگی مورد تاکید قرارگرفته و آمده است:«دولت مکلف است به‌منظور رونق اقتصاد فرهنگ، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت خدمات، رقابت‌پذیری، خلق منابع جدید، توزیع عادلانه محصولات و خدمات فرهنگی و ایجاد بستر مناسب برای ورود به بازارهای جهانی فرهنگ و هنر و تأمین فضاهای کافی برای عرضه محصولات فرهنگی اقدام کند.»بند(ک)همین ماده نیز اذعان می‌دارد: «متناسب با ویژگی‌های جمعیتی، اجتماعی، فرهنگی و حداقل‌های بهره‌مندی، ترتیبی اتخاذ نماید تا با همکاری بخش خصوصی و تعاونی، شهرداری‌ها و منابع مردمی تا سال آخربرنامه چهارم درکلیه شهرها ومراکز استان‌ها، نسبت به ایجاد فضاهای فرهنگی و هنری شامل کتابخانه مرکزی، تالار فرهنگ و هنر، پردیس‌های سینمایی، موزه هنرهای معاصر و مرکز دائمی برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری، پیش‌بینی‌های لازم رابه عمل آورد.»بعد ازتصویب این ماده واحده،متولی اصلی برگزاری کنسرت، یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این وظیفه را پیدا کرد تا زیرساخت‌های لازم در حوزه‌های مختلف از جمله موسیقی را فراهم کند اما چقدر در این زمینه موفق بوده است؟
چند تالار ویژه برگزاری کنسرت داریم؟
با مروری گذرا بر تعداد تالارها و سالن‌های موسیقی، این موضوع که در سطح کشور سالن تخصصی برای اجرای موسیقی بسیار کم است وغالبا ازسالن‌های چندمنظوره برای اجرای کنسرت استفاده می‌شود،برکسی پوشیده نیست که عمده آنهازیرنظر شهرداری‌ها اداره می‌شوند.در تهران نیز کمتر از۱۰سالن برای اجرای کنسرت وجود دارد که مشهورترین آنها عبارتند از:
از برج میلاد صدای پاپ شنیده می‌شود
مرکز همایش‌های برج میلاد نخستین گزینه‌ای است که هر خواننده‌ای برای برگزاری کنسرتش به آن چشم دارد. این مرکز با توجه به ویژگی‌های خاص،برخورداری ازامکانات منحصر‌به‌فردوهمچنین استفاده ازمنابع انسانی متخصص ومجرب و بااستقرار سیستم‌های مبتنی بر مدیریت کیفیت و استانداردسازی، هر هنرمندی را علاقه‌مند به اجرای کنسرت در آن می‌کند. با وجود استقبال زیادی که هنرمندان به‌ویژه هنرمندان حوزه پاپ به سالن این برج دارند درسال گذشته بیش از۱۰۰کنسرت در برج میلاد برگزار شد که سهم عمده‌ای از آنها پاپ بود.حضور موج وسیعی از خواننده‌ها دربرج میلاد ازجمله رضا یزدانی، حامی، اشوان، پاکزاد، ایوان‌بند، عبدالمالکی، راغب، هیراد، بهنام بانی، طلیسچی، زندوکیلی، آرون افشار، ایهام، درخشنده و... نشانه استقبال هنرمندان از حضور در این مجموعه است. با وجود این، این مجموعه که زیر نظر شهرداری فعالیت می‌کند هیچ تعهدی برای برگزاری کنسرت ندارد و گاها هنرمندان برای برگزاری با مشکلاتی مواجهند که نمونه بارز آن عدم برگزاری موسیقی سنتی است.
تنها تالار موسیقی سنتی کلاسیک
مجموعه تالارهای رودکی متشکل از دو تالار است که بعدازانقلاب تالار بزرگ‌تررا به تالار وحدت و تالار کوچک‌تر را به تالار رودکی تغییر نام دادند. تالار وحدت که یکی ازبهترین سالن‌های اجرای کنسرت درتهران است باهدف اجرای اپرا و موسیقی کلاسیک راه‌اندازی گردید اما به مرور اجازه اجرای کنسرت‌های پاپ هم درآن داده شد.تالار رودکی میزبان کنسرت گروه‌های موسیقی سنتی، کلاسیک و اجراهای ارکسترال بوده است. کنسرت گروه‌های موسیقی معاصر، مدرن، تلفیقی، سنتی، رسیتال‌های پیانو، ویولن، فلوت، گیتار کلاسیک، ارکستر محلی، کر فیلارمونیک و کنسرت همنوازان و بسیاری برنامه‌های موسیقایی دیگر در تالار رودکی اجرا شده‌اند. این دو مجموعه که از دیرباز پایگاه هنرمندان موسیقی بود و به‌واسطه فعالیت زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها مأمنی برای هنرمندان موسیقی سنتی وکلاسیک است و در سال گذشته میزبان بیش از ۱۰۰ کنسرت و ارکسترال موسیقی بود.
سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی فقط پاپ
یکی دیگر از سالن‌های مورد علاقه خواننده‌های موسیقی سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران است که زیر نظر شرکت سهامی و نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی اداره می‌شود و از نظر کیفیت درسطح متعادل و بهتر از سالن‌های دیگر قرار دارد که وجود پارکینگ، برگزاری کنسرت‌ها را در آن بسیار راحت‌تر کرده است.سالن ازنظر صدابرداری درحد مناسب است واکثر خوانندگان از اجرا در آن رضایت دارند. با مروری بر کنسرت‌هایی که درسال۱۴۰۲ برگزار شده‌اند می‌توان چنین عنوان کرد که این سالن هم یکی از گزینه‌های مهم خواننده‌های پاپ برای اجراست.
سالن وزارت کشور ظرفیت بلا استفاده
مرکز همایش وزارت کشور عنوان یکی از بزرگ‌ترین تالارهای کشور را برای اجرای زنده موسیقی،برنامه‌ها وسمینارهای مختلف با خود یدک می‌کشد.متاسفانه با وجود موقعیت خوب این تالار، گرچه در گذشته خوانندگان بسیاری تجربه کنسرت در آن را داشته‌اند اما امسال آن‌گونه که باید مورداستقبال نبودوفقط علی زندوکیلی، هیراد و راغب و فرج علیپور در آن اجرای برنامه داشتند.
اریکه ایرانیان تالاری که در شهر گم شد
این سالن را می‌توان نخستین سالن خصوصی و شخصی در ایران بعد از انقلاب دانست که تماما توسط بخش خصوصی اداره می‌شود. سالن کنسرت اریکه ایرانیان در طبقه اول مجتمع قرار دارد و دارای ظرفیت ۱۴۵۰ صندلی است.این سالن نخستین سالن کنسرت در خاورمیانه است که از سیستم صوتی کاملا حرفهای شامل میکسر ۵۲ کانال لگند ۳۰۰۰ بهره می‌برد. با وجود این امکانات ویژه، کنسرت‌های زیادی در این سالن برگزار نمی‌شود و سال گذشته نیز تنها کنسرت اجرایی در آن از محسن گروسی بود که در تیرماه برگزار شد.
فرهنگسرای نیاوران فقط کنسرت بانوان
فرهنگسرای نیاوران یکی ازشاخص‌ترین و مهم‌ترین مجموعه‌‌های فرهنگی ــ هنری کشور است و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می‌کند.سالن خلیج‌فارس این مجموعه با ظرفیت ۲۶۲ صندلی هم به‌عنوان سالن سینما و هم برای اجرای تئاتر و کنسرت‌های موسیقی کاربرد دارد.ابعاد این سالن برای اجراهای صحنه‌ای و موسیقی استاندارد است. اگرچه تعداد کنسرت‌های برگزارشده در این مجموعه اندک است اما نشان از آن دارد که طیف خاصی از هنرمندان موسیقی سنتی به‌ویژه گروه‌های موسیقی بانوان بیش از سایرین علاقه‌مند به اجرا در آن هستند.
برج آزادی، مأمن تلفیقی‌ها
برج آزادی در سال ۴۹ ساخته شد و پس از پیروزی انقلاب تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت. در این برج نیز سالن مولتی‌ویژن با امکانات خوب نور، صدا و تصویر شرایط مطلوبی برای اجرای کنسرت ایجاد کرده است. به همین دلیل هم برخی هنرمندان به‌ویژه گروه‌های موسیقی تلفیقی علاقه‌مند به اجرای برنامه در این برج هستند. گروه پالس، گروه دلکوب، گروه دونوازی صائب و رشید، گروه آواکوب، گروه آسمان آبی، گروه موسیقی عشاق، گروه آوای موج، ارکستر شرر، گروه نوای سمیره، پویا حاجیلی و ریوان امیری ازجمله هنرمندانی بودند که برج آزادی را برای اجرا انتخاب کردند.
اسپیناس پالاس و اجراها لاکچری پاپ
هتل اسپیناس پالاس تهران اگرچه یکی از جدیدترین مجموعه‌ها برای برگزاری آثار هنری است اما به‌واسطه حضور در منطقه‌ای دنج و آرام، جلال و شکوهی که به‌واسطه ترکیب عناصر کلاسیک و مدرن خلق کرده و امکانات خاص خود، فضای مهیجی را برای هنرمندان موسیقی ایجاد کرده است. به همین دلیل استقبال از این هتل خصوصی در سال‌های اخیر زیاد شده است. در سال ۱۴۰۲ هنرمندان پاپ زیادی پای‌شان به این هتل باز شد و اجراهای زیادی در آن انجام گرفت.
فرهنگسرای بهمن ظرفیت ناشناخته
شهرداری تهران در اولین حرکت فرهنگی خود در مسیر راه‌اندازی، توسعه و گسترش فضاها و مکان‌های فرهنگی-هنری مبادرت به ایجاد نخستین فرهنگسرای شهر تهران در جنوب پایتخت، تحت عنوان فرهنگسرای بهمن کرد. مرکز همایش‌های بین‌المللی شهید آوینی فرهنگسرای بهمن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سالن‌های موسیقی کشور، دارای ۲۵۰۰ متر مساحت و ظرفیت ۱۵۰۰ نفر با استفاده از تجهیزات بسیار خوب، زیرنظر شهرداری تهران فعال است. این فرهنگسرا، گرچه در بدو تاسیس این احتمال که هنرمندان زیادی را به خود جلب خواهد کرد را قوت می‌داد اما هرگز محبوبیت پیدا نکرد و پس از سال‌ها سکوت، تنها در جشنواره سی و نهم که در بهمن‌ماه برگزار شد، علاقه‌مندان به موسیقی این امکان را داشتند که برخی هنرمندان محبوب خود را در آنجا ببینند. در کنار این مجموعه‌ها، تالار ایوان شمس، فرهنگسراهای خاوران، ارسباران و ... هستند که زیر نظر شهرداری تهران هرازگاهی میزبان هنرمندان موسیقی می‌شوند، هرچند استقبال از آنها به دلایل مختلف اندک است.
۲۰ سال غفلت فرهنگی از زیرساخت‌های موسیقی
با مروری گذرا بر وضعیت سالن‌های موسیقی در تهران، آنچه مشخص می‌شود، احاطه شهرداری تهران بر سالن‌هایی است که مناسب برگزاری موسیقی است. این سالن‌ها که با بودجه عمومی مدیریت می‌شود، برگزاری کنسرت‌ها را راهی برای تامین هزینه‌های خود می‌داند و بر همین اساس باتوجه به استقبال مردمی از کنسرت‌های پاپ فقط خوانندگان پاپ هستند که می‌توانند از پس هزینه‌های اجرای کنسرت در سالن‌های تحت پوشش شهرداری برآیند؛ بر همین اساس موسیقی ایرانی و کلاسیک، فضای محدودی برای اجرا در سالن‌هایی دارد که زیر نظر وزارت ارشاد اداره می‌شود.باید پذیرفت که باتوجه به تاکید زیر‌ساخت‌ها برای رشد موسیقی ایرانی و ایجاد فضایی بانشاط برای عموم جامعه در برنامه چهارم توسعه، متأسفانه طی ۲۰سال گذشته هنوز از نظر فضاهای مناسب برای اجرای موسیقی به‌شدت دچار کمبود هستیم و هنوز بسیاری از کنسرت‌ها در محل‌هایی اجرا می‌شوند که یا اصلا برای موسیقی طراحی نشده‌اند یا مناسب آن نوع از موسیقی‌نیستند.به‌ویژه آن‌که از سال ۷۹ تا به امروز نیز حتی یک سالن خاص اجرای موسیقی به سالن‌های کشور اضافه نشده است و تنها فضای عمومی خاص موسیقی کشور هنوز به سالن رودکی خلاصه می‌شود که آن هم به سبب گنجایش بسیار کم، برای بسیاری از کنسرت‌ها قابل استفاده یا به صرفه نیست. بر همین اساس به نظر می‌رسد این کمبودهای دو دهه‌ای در حوزه موسیقی باید هرچه سریع‌تر رفع شود تا نمود عینی رشد موسیقی را شاهد باشیم.
با استانداردها فاصله داریم
درحوزه موسیقی فاخر درحال حاضر با دو مشکل عمده روبه‌روییم: اول آن‌که درکشور ما نسبت تالارها وفضاهای هنری به جمعیت که از شاخصه‌های اصلی توسعه فرهنگی است، با استانداردها فاصله دارد. توسعه نامتوازن فضاهای هنری و هنرمندان فراوانی که در رشته‌های مختلف هرساله از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند و به جامعه هنری می‌پیوندند، کمبود فضاهای هنری را بیشتر آشکار می‌کند و بخشی از هنرمندان جوان برای نمایش قابلیت و توان هنری خود فرصت و امکانی پیدا نمی‌کنند.در این شرایط برنامه‌ریزی مدیران و مسئولان نیز برای اختصاص تالارها وسالن‌ها به هنرمندان و گروه‌ها با چالش مواجه می‌شود تا جایی که گاهی هنرمندان رودرروی هم قرار می‌گیرند.نبود فضای هنری بااستاندارد کافی سبب شده که تالارها وسالن‌های موجود کاربردهای چندگانه پیدا کنند و در مواردی این امر پیامدهای منفی داشته است. از سوی دیگر درحال حاضر اکثر سالن‌های موسیقی ازجمله نمایشگاه بین‌المللی، برج میلاد، هتل اسپیناس و...بر موسیقی پاپ متمرکز هستند و در بحث موسیقی ایرانی و سنتی به غیر از کاخ نیاوران که گاهی میزبان کنسرت‌های خوانندگان مشهور موسیقی ایرانی می‌شود،واقعا از لحاظ سالن اجرایی برای موسیقی کلاسیک، موسیقی ایرانی و موسیقی نواحی با مشکل روبه‌رو هستیم.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
سیاست فشار علیه ایران نتایج عکس دارد | اروپا در مسیر افزایش تنش
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
تنظیم سازوکار غرب برای یک درگیری جبهه‌ای
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
پیامی اثر بخش برای مردم مقاوم لبنان
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
ماسک N95 واقعی در بازار نیست! | تولید ماسک بدون تدوین استاندارد آزمایش
گفت و گو
