غرق اقتصاد اسرائیل در دریای سرخ

دریای سرخ سالهاست که دراختیار کشورهای مسلمان بوده اما حضوربازیگران بیگانهای که بعضا با اهدافی بر ضد کشورهای منطقه، زمینه بحرانهای بزرگی را درمنطقه فراهم آورده موجب شده است تا این دریا منطقهای متراکم از پایگاههای نظامی و اقتصادی شود. این روزها مسأله دریای سرخ بیش ازگذشته شنیده میشود؛ ازطرفی حملات آمریکا و انگلیس به نیروهای مقاومت یمن وازطرف دیگر جنگ میان رژیم کودککش صهیونیستی وغزه موجب شده تا این منطقه درگیر حوادث جدید شود. موقعیت دریای سرخ در منطقههمانطور که گفته شد دریای سرخ بهنوعی یک منطقه اقتصادی و از لحاظ موقعیت جغرافیایی و ترانزیت کالا و انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است. این دریا خلیجی از اقیانوس هند محسوب شده که حد فاصل بین شبهجزیره عربستان و شمالشرقی قاره آفریقا را در بر گرفته است. تنگه بابالمندب آن را به خلیج عدن و اقیانوس هند پیوند داده و کانال سوئز، آن را به دریای مدیترانه متصل کرده است.نگاهی به نقشه جغرافیایی این دریا نشان میدهد که کشورهایی نظیر عربستانسعودی، یمن، جیبوتی، اتیوپی، سودان، مصر، فلسطین و اردن در همسایگی این دریا قرار دارند. همچنین این دریا در حد فاصل میان دو قاره آسیا و آفریقا نیز قرار گرفته و بهدلیل موقعیت استراتژیک این منطقه، اهمیت این دریا در سه بخش تنگه بابالمندب، خود دریای سرخ و کانال سوئز تقسیم میشود.این موضوع در حالی بوده که بابالمندب از نظر جغرافیایی دومین تنگه مهم جهان پس از کانال سوئز بهشمار میرود؛ چراکه نقطه ارتباطی بین دریای سرخ و مدیترانه است. همچنین این تنگه جنوبغرب آسیا را به شرق آفریقا و اروپا متصل میکند. از طرف دیگر این تنگه گذرگاه آبی استراتژیکی است که دریای سرخ را به خلیج عدن و بحرالعرب متصل کرده و مرزهای آبی آن بین سه کشور یمن، اریتره و جیبوتی مشترک است. افزایش تعرفهها پس از حمله به یمنپس از حمله آمریکا و انگلیس به یمن این دریا تحتالشعاع قرار گرفت و اکنون اخباری مبنی بر افزایش تعرفهها و کاهش ترانزیت از آن به گوش میرسد. این موضوع در حالی بوده که ۱۵درصد حملونقل دریایی جهان از طریق دریای سرخ انجام شده و تغییر مسیر و عدم عبور از این مسیر هزینههای کشتیرانی و زمان آن را افزایش داده است. در همین راستا نیز نیروهای مسلح یمن اعلام کرده بود تا زمانی که به غزه غذا و دارو نرسد، هیچ کشتی اسرائیلیای در دریای سرخ امنیت ندارد اما مسیر برای سایر کشتیها کاملا امن است.بیشتر کشتیها پس از حمله آمریکا و انگلیس از نزدیکشدن به کانال سوئز که مسیری میانبر میان آسیا و اروپاست و ۱۲درصد تجارت جهان از آن میگذرد، دوری میکنند. اکنون اما گمانههای افزایش تعرفهها رنگ واقعیت به خود گرفته و نرخ نفتکشها و کشتیهای فلهبر که کالاهای اساسی را حمل میکنند، افزایش یافته است که میتواند جهان را با دور جدیدی از تورم مواجه کند. هزینه حملونقل اقیانوسی دوبرابر شدتغییر مسیر کشتیها در دریای سرخ، موجی از شوک به زنجیرههای تامین جهانی وارد کرد و ارسال محمولهها را به تاخیر انداخت و هزینههای حملونقل بالا را افزایش داد. آمارهای شرکت مشاورهای «دروری شیپینگ» نشان میدهد متوسط هزینه حملونقل یک کانتینر ۴۰ فوتی درجهان فقط در هفته منتهی به ۱۸ژانویه با ۲۳درصد افزایش به ۳۷۷۷ دلار رسیده که بیش از دوبرابر رقم ماه گذشته است.روزنامه والاستریت ژورنال نیز با اشاره به افزایش۳۸درصدی نرخ لحظهای حمل یک کانتینر از چین به لسآنجلس در هفته منتهی به ۱۸ژانویه به ۳۸۶۰ دلار نوشت:«این افزایش فراتر از مسیرهای تجاری مختلشده که چین را به اروپا و به سواحل شرقی آمریکا متصل میکند احساس میشود.»همچنین بسیاری از شرکتهای بزرگ که قراردادهای بلندمدت با شرکتهای کشتیرانی اقیانوسپیما دارند برای جبران هزینههای بالاتر نظیر سوخت و بیمه، هزینههای اضافی ۲۰درصدی یا بیشتر علاوه بر نرخهای قرارداد میپردازند. همچنین بسیاری از شرکتهای کشتیرانی از کانال سوئز که سریعترین مسیر برای حرکت محمولهها میان آسیا واروپاست عبور نمیکنند.آمارهای صندوق بینالمللی پول نشان میدهد فعالیت در این مسیر که ۱۵درصد کشتیرانی تجاری دنیا از آن میگذرد تا این زمان ازسال جاری میلادی،۳۷درصد کاهش یافته است.ترانزیتی به پهنای دریای سرخاین دریا فقط بهدلیل موقعیت جغرافیایی خود مهم نیست، بلکه ازنظر ترانزیت کالا وانرژی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. براساس آمار موجود حدود۵الی۶ درصد تولید نفت جهان وبه عبارت دیگرحدود چهارمیلیون تن نفت،روزانه از تنگه بابالمندب به سمت کانال سوئز وازآنجا به سایر نقاط جهان عبورمیدهد.همچنین ازسوی دیگرسالانه حدود ۲۱هزار کشتی حامل انواع کالاها از این تنگه عبور میکند.