تولدی که هیچ اطلاعی از آن نداشت و به همت مهدی شاملو مدیر ایرانصدا در معاونت صدا برگزار شد. تولد او بهانهای شد تا با او به گپ و گفت بنشینیم.
اطلاع داشتید که به مناسبت ۱۲ تیرماه جشن تولد برای شما گرفته شدهاست؟
اتفاقا اصلا حال و روز خوشی نداشتم و واقعا غافلگیر شدم، نمیدانستم داستان چیست. آقای شاملو مدیر ایرانصدا، زحمت کشیدند و این مراسم را برگزار کردند.
اگر بخواهید یک بیوگرافی مختصر از خودتان بگوید؟
در اصفهان متولد شدم و از قضای روزگار با توجه به اینکه عاشق هنرپیشگی بودم گوینده رادیو و دوبلور شدم. در حال حاضر کارهای کوتاه را که پیشنهاد میشود، انجام میدهم. آن زمانها همیشه نقشهای اول کارهای معروف را گویندگی میکردم اما این روزها به دلیل شرایط جسمی و سنیام، تمایلی به کار کردن طولانی مدت ندارم و اغلب بیشتر اوقاتم را به خوابیدن و استراحت کردن میگذرانم.
درباره حضورتان در رادیو بیشتر بگویید.
من از سال۳۸ در رادیو بودم، یعنی چیزی حدود ۶۴سال در رادیو فعالیت کرده ام و سال۶۵ بازنشسته شدم. شبها در رادیو کار میکردم و روزها در دوبله فعال بودم، مدتی هم خبر میخواندم. آقای شاملو همیشه حال مرا پرسیده و امروز هم به خاطر او آمدهام. البته من نیاز مادی و معنوی ندارم اما این احوالپرسیها خیلی خوب است، با این که حال و روز خوشی نداشتم اما آمدم.
شما گوینده خبر هم بودید؟
اولین برنامه ای که من گویندگی آن را به عهده داشتم برنامه «راه شب» بود، گوینده رادیو بودم و در تمام برنامههای رادیویی صحبت میکردم. در گذشته هیچ برنامه ای نبوده که من نباشم؛ از برنامههای جدی گرفته تا کمدی، مذهبی، سیاسی و حتی گویندگی خبر و مدتی سردبیری هم انجام دادم.
یک خاطره به یادمانی از دوران کاریتان تعریف برایمان بگویید.
تازه وارد کار شده بودم، خیلی سخت میگرفتند. از این روند کاری خسته شده بودم و رفتم دنبال پارتیبازی، و از مدیرمان خواستم برایم نامه ای بنویسد، اما وقتی نامه را دیدند، از رادیو اخراجم کردند و...بعد از مدتی دوباره برگشتم و هیچ وقت فراموش نکردم که گفته بودند گویندگی نیازی به پارتی ندارد.
در حال حاضر مشغول چه کارهایی هستید؟
من طی سالیان گذشته در خیلی از نقشهای کوتاه، کارتون و انیمیشن صحبت کرده ام، در حال حاضر هم بیشتر «مستند» و بعضی از فیلمهای خاص را کار میکنم، شاید در روز دو ساعت وقت میگذارم.
درباره کتاب دوبله و گویندگیتان بیشتر توضیح میدهید؟
نگارش این کتاب را سالها قبل انجام دادم، البته دیگر قدیمی شده است. نویسندگی تاریخ دوبله ایران را با نام «سرگذشت دوبله ایران و صداهای ماندگارش» نوشتهام. نگارش این اثر که بیشتر تجربیات خودم و گفتههای دیگران بود ۱۷ سال به طول انجامید و بیشتر حول محور چگونگی، چرایی و زمان ورود دوبله به ایران است.
شما مدیر دوبلاژ هم بودید؟
از همان ابتدا که کار دوبله انجام میدادم، مدیر دوبلاژ هم بودم اما سالهاست این کار را هم تحویل دادم و این روزها کم و بیش کار دوبله انجام میدهم. اگر کار کوچک یا مستند کوتاهی باشد، انجام میدهم، کمی خسته ام.
کدام کار دوبلهتان را بیشتر دوست دارید؟
من همه نقشهایم را دوست داشتم، در فیلمی به نام «متصدی لباس» صحبت کردم که خیلی دوستش داشتم، به جای کاراکتر یک پیرمرد صحبت کردم. نقش «پوآرو» هم که از قدیمیترین و معروفترین کارهایم بود که خیلی دوستش داشتم. قبل از انقلاب هم به جای شخصیتهای بسیاری صحبت کرده ام، فیلمهایی مثل «بالاتر از خطر» و «پیشتازان فضا» که خیلی معروف و جذاب بودند.
برای علاقهمندان گویندگی یا دوبله چه توصیهای دارید؟
من همیشه در صحبتها و کلاسهایم میگویم که دوبله نیازی به کلاس ندارد، علاقهمندان حتی اگر در منزل هم هستند، میتوانند هنگام تماشای برنامه تمرین کنند و به استودیوهای دوبله بیایند و از نزدیک کار دوبلورها را ببینند و با ریزهکاریها آشنا شوند. اما بحث گویندگی فرق میکند و نیاز به گذراندن دورهها و کلاسهای متعدد و تجربه کافی دارد. گوینده باید در کار خود آموزش ببیند و تخصص پیدا کند تا بتواند خوب از عهده کارش بربیاید. من معتقدم یک گوینده باید با گذراندن دورهها و کسب تجربه بعد از گذشت هفت تا هشت سال، اجرای خوبی داشتهباشد. برای نسل جوان آرزوی موفقیت میکنم. امیدوارم با تمام سختیهایی که برای ورود به این کار است، بتوانند وارد شوند و پیشرفت کنند.