جزئیات بی‌قانونی در تولید و پخش «شهرک کلیله و دمنه»

به گزارش جام جم آنلاین؛ شبکه رسانه‌های فراگیر از همان ابتدا خود را رقیبی برای رسانه‌های رسمی دید و سعی کرد با استفاده از حفره‌هایی که در نظام فرهنگی کشور وجود دارد، پیام‌های غیرفرهنگی و مخرب را به‌صورت نامحسوس ارسال کند که با مجموعه خط‌مشی و دورنمای محتوایی نظام فرهنگی کشور، تضاد دارد. راه انداختن دعوای زرگری مجوز گرفتن از کدام نهاد و متهم کردن وزارت ارشاد به سختگیری بیش از حد و صدا و سیما به انحصارگرایی، بخشی از بازی برای فرار کردن از زیر بار مجوز گرفتن است که امروز دیگر دست بازیگران این بازی، رو شده است.

در روز‌های گذشته بریده ویدئوی یک دقیقه‌ای از سریال نمایش خانگی «شهرک کلیله و دمنه» اثر مرضیه برومند در شبکه‌های اجتماعی منتشر و پربازدید شد که حواشی فراوانی به دنبال داشت.

در این ویدئو، دو شخصیت زن و مرد با ادبیاتی زشت درباره ادامه رابطه و ازدواج صحبت می‌کنند و در آن، شخصیت مرد، موضعی منفی نسبت به ازدواج دارد و آن را پرتگاه می‌داند، در حالی که شخصیت زن از حرف‌های او ناراحت می‌شود و گریه می‌کند. اما کسانی‌که قسمت‌های مختلف این برنامه را در شبکه نمایش خانگی دنبال کرده‌اند، می‌دانند مشکلات محتوایی این مجموعه به همین یک مورد ختم نمی‌شود. ترویج سبک زندگی غربی، رد کردن خط قرمز‌ها به بهانه عروسکی بودن کار و استفاده پررنگ از موسیقی‌های مبتذل باعث شده این مجموعه از همان ابتدا، مورد مخالفت خانواده‌هایی قرار گیرد که به خیال دیدن یک مجموعه عروسکی مفرح در فضایی امن و با اتکا به نام کتاب ارزشمند «کلیله و دمنه» فرزندانشان را پای دستگاه‌های پخش این برنامه نشانده‌اند.

این مخالفت‌ها با واکنش مرضیه برومند، کارگردان شهرک کلیله و دمنه، روبه‌رو شد. او که بسیاری از بچه‌های نسل دیروز از ساخته‌های خاطره انگیزش مانند «شهر موش‌ها» و «خونه مادربزرگه» خاطره دارند، در ویدئویی که در فضای مجازی منتشر شد، آب پاکی را روی دست دوستداران دیروزش ریخت و نشان داد آن برنامه‌ساز قابل اعتماد گذشته نیست. وی گفت: من این سریال را برای بچه‌ها نساختم و مخاطب هدف من بزرگ‌تر‌ها و خانواده‌اند. چنانچه خود پدر و مادر تشخیص بدهند و صلاح بدانند، می‌توانند اجازه دهند بچه‌ها هم ببینند. در ابتدای سریال هم نوشته‌ای می‌آید و اعلام می‌شود برای ۱۲سال به بالاست. این درحالی است که موارد مورد اعتراض به‌طور معمول در رده سنی بالای ۱۸سال طبقه بندی می‌شود.

برومند در ادامه این کلیپ کوتاه، لبخند زنان گفت: اعتراف می‌کنم این سریال را برای بچه‌های دهه شصتی، هفتادی و هشتادی که خودشان بچه دارند، ساخته‌ام. فکر نمی‌کنم صحنه سیگار کشیدن یا گفتن یک جمله‌ای که اصلا جمله خیلی بدی نیست، آسیب جدی به روح و روان بچه‌های شما برساند. لطفا مواظب جا‌های دیگر باشید.

سیدمحمد هاشمی، معاون حقوقی امور مجلس و استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به نام سریال شهرک کلیله و دمنه، مسؤولیت محتوای این برنامه را به‌عهده وزارت ارشاد ندانست.

معاون وزیر ارشاد با بیان این‌که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی تقریبا از دو سال پیش نه‌تن‌ها هیچ نقشی در عرصه تولیدات سریال‌ها و محتوای پلتفرم‌ها ندارد، گفت: ارشاد هیچ مسؤولیتی در نمایش آثار و نظارت بر آن‌ها هم ندارد به همین دلیل انتظار می‌رود مسؤولان مرتبط در چنین مواقعی که اعتراض یا حساسیت آحاد جامعه برانگیخته شده است، شفاف‌سازی و پاسخگویی لازم را انجام دهند و احیانا اگر قانون‌گریزی‌ای از سمت پلتفرم‌ها درخصوص نظارت‌پذیری رخ داده است، ضمن اطلاع‌رسانی به مردم از طریق مراجع ذی‌صلاح پیگیری کنند.

 

هاشمی افزود: تولید و نمایش سریال‌های خانگی از جمله سریال کلیله و دمنه، ذیل مسؤولیت‌های ساترا و مربوط به سازمان صداوسیماست و اساسا در دو ساله اخیر هم مسؤولیت تولید و هم مسؤولیت ارزشیابی و نظارت سریال‌های نمایش خانگی و پلتفرم‌ها به سازمان صدا و سیما واگذار شده و بدیهی است هرگونه پاسخگویی و شفاف‌سازی هم باید از طریق آن مجموعه‌ها صورت گیرد. معاون وزیر ارشاد با اشاره به توافق نهایی میان ارشاد و ساترا و انتقال کامل مسؤولیت نظارت به این سازمان در روز‌های اخیر، ادامه داد: گرچه در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و هنری، هم‌افزایی بین ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف موجب رشد و تعالی بیشتر در این فضا می‌شود، اما تفکیک مسؤولیت‌ها و پذیرش آن از سوی مدیران مسؤول نیز جزو ضرورت‌های اجتناب ناپذیر است.

ساترا مجوزی برای متخلفان صادر نکرده

اما آیا ساترا در دادن مجوز به مجموعه نمایش خانگی شهرک کلیله‌ودمنه و برخی آثار پخش شده در این شبکه، کوتاهی کرده است؟ واقعیت این است که اصولا مجوزی برای انتشار این مجموعه از سوی سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی صادر نشده و ساترا در نامه‌ای که ۲۴ اردیبهشت به علی سرتیپی، مدیرعامل فیلم‌نت فرستاده از بازبینی تدوین اولیه پنج قسمت اول این سریال و مخالفت با صدور پروانه انتشار آن خبر داده است و به این ترتیب، مجموعه شهرک کلیله و دمنه نیز همانند بعضی محصولات اخیر فیلیمو و نماوا بدون اخذ مجوز از ساترا منتشر شده است. به این ترتیب مشخص می‌شود در اینجا با گریز از قانون و بی‌اعتنایی به سازوکار‌های انتشار آثار در پلتفرم‌ها روبه‌رو هستیم و همچنان که برخی خبر‌ها حکایت از این دارد که تعداد دیگری از آثار پخش شده از هیچگونه مجوزی ندارد.

منبع: روزنامه جام جم