مرموز یا مزدور؟

حضور در کنار چهره‌های سرشناس سینمایی و هنری و ظاهر شدن در مصاحبه‌های رسانه‌ای با وضعیتی نه‌چندان عادی از جمله مصداق‌های چنین رفتارهایی است.

آیا چنین رفتارهایی نشانه جسور بودن ایلان ماسک است یا این‌که تلاشی برای جلب توجه بیشتر رسانه‌ها و مردم به‌شمار می‌رود؟ ایلان ماسک علاوه بر حضور در مصاحبه‌های مختلف با رسانه‌ها و گاهی حضور جنجالی در دورهمی‌های مختلف، از توییتر نیز برای ارتباط با دیگران استفاده می‌کند. توییت‌های عجیب و گاه متناقض این کارآفرین سرشناس به‌ویژه در چند ماه اخیر، موجب ایجاد تلاطم در برخی بازارها نیز شده است.

مسیر ثروت ماسک

ایلان ماسک اولین درآمد جدی خود از مسیر فناوری را در ۱۲ سالگی به‌دست آورد. او توانست یک بازی رایانه‌ای ساده که کدهایش را خودش نوشته بود به قیمت ۵۰۰ دلار به یک شرکت بفروشد.

با دسترسی یافتن عامه مردم به اینترنت، فرصت خوبی هم برای ماسک ایجاد شد تا هر چه بیشتر از دانش کدنویسی پول به‌دست آورد.

ماسک سال ۱۹۹۴ یک راهنمای شهری آنلاین با نام «زیپ۲» (Zip2) را نوشت و پنج سال بعد توانست آن را به قیمت ۳۰۰ میلیون دلار به فروش برساند.

او با این سرمایه، یک شرکت دیگر در زمینه خدمات مالی تاسیس کرد و همین شرکت سال ۲۰۰۰ با ادغام در یک شرکت دیگر، موجب شکل‌گیری پی‌پل (PayPal) شد. اما در سال ۲۰۰۲ نیز برای پی‌پل مشتری پیدا شد و در نهایت این شرکت با قیمت 5/1میلیارد دلار واگذار شد.

ایلان ماسک پس از آن به سراغ دو علاقه‌مندی خود یعنی فناوری فضایی و خودروهای برقی رفت و اکنون به‌عنوان مدیرعامل اسپیس‌اکس (SpaceX) و تسلا (Tesla) به فعالیت مشغول است.

او در هر دوی این شرکت‌ها، طرح‌هایی جسورانه و بلندپروازانه را دنبال می‌کند. با وجود این‌که احتمالا رویای تشکیل مجتمعی مسکونی در مریخ تا چند سال دیگر عملی نباشد، اما در عوض پروژه «استارلینک» که امکان دسترسی مردم نقاط دورافتاده دنیا به اینترنت را فراهم می‌کند و نیز بهبود قابل‌توجه فناوری خودروهای برقی، دستاوردهایی باشند که بتوانند خیلی زود به تحول زندگی حداقل بخشی از ساکنان زمین کمک کنند.

ماسک دلباخته بیت‌ کوین؟

یکی از جنجال‌های توییتری ماسک به حمایت او از بیت‌کوین مربوط می‌شود. او که بارها در رسانه‌ها از بیت‌کوین حمایت کرده بود، در توییتر اعلام کرد قصد دارد خودروهای تسلا را از طریق این رمزارز به فروش برساند. این تصمیم موجب بالا رفتن قیمت بیت‌کوین در بازار شد. او بعدها در توییت دیگری از خرید 5/1 میلیارد دلار بیت‌ کوین توسط تسلا خبر دارد که این توییت نیز موجب افزایش بیشتر قیمت این رمزارز شد.
اما پیام چندی پیش او در توییتر، آب سردی بود بر پیکر همه طرفداران بیت‌کوین.

ایلان ماسک در این پیام اعلام کرد بیت‌کوین را به‌دلیل آلایندگی زیست‌محیطی فرآیند استخراجش قبول ندارد و فروش خودروهای تسلا با آن را متوقف می‌کند. او همچنین از دوج‌کوین (Dogecoin) به عنوان رمزارز مورد علاقه‌اش نام برد و گفت که قصد دارد از تیم فنی این رمزارز برای توسعه بیشتر آن حمایت کند.

حمایت از یک شوخی

دوج‌کوین (Dogecoin) یکی از ارزهای رمزپایه است که در سال ۲۰۱۳ توسط دو مهندس نرم‌افزار شکل گرفت. این دو نفر که از دیدن روند افزایش قیمت رمزارزها در آن دوران شگفت‌‌زده شده بودند، دوج‌کوین را برای تمسخر این رویه ایجاد کردند.

اما چرا حمایت ایلان ماسک از دوج‌ کوین این‌قدر عجیب است؟

دوج‌کوین برخلاف بیشتر رمزارزهای دیگر، هیچ محدودیتی در تولید ندارد. هر روز امکان استخراج بیش از ۱۴ میلیون دوج‌کوین وجود دارد و هیچ سقفی نیز برای تعداد نهایی این رمزارز وجود ندارد. اما همین ویژگی‌ عجیب، دقیقا نقطه آسیب‌پذیری دوج‌کوین است. آنچه سبب می‌شود رمزارزها، فلزات گرانبها یا بسیاری چیزهای دیگر ارزشمند باشد، وجود محدودیت و سقف برای تولیدشان است.

به همین دلیل است که حمایت ایلان ماسک از دوج‌کوین عجیب جلوه می‌کند. ولی هدف ماسک از حمایت از این رمزارز که فاقد ویژگی‌ اصلی ارزشمندی یعنی محدودیت سقف است، دقیقا چیست؟

نفع شخصی

برخی کارشناسان می‌گویند احتمالا ایلان ماسک خودش از بالا رفتن قیمت دوج‌کوین منتفع می‌شود. از آنجا که هویت دارندگان کیف‌پول در دنیای رمزارزها معمولا مشخص نیست، این احتمال وجود دارد که یکی از کیف‌های پول با بیشترین میزان دوج‌کوین به مدیرعامل تسلا تعلق داشته باشد. به این ترتیب، شاید او به فکر بالا بردن ارزش این رمزارز تا نقطه‌ یا نقاطی مشخص و سپس فروش دارایی خود به منظور کسب سود باشد.

اقدامی برای تقویت ارزش دلار

یکی دیگر از گمانه‌های مطرح درباره رفتار عجیب ایلان ماسک در حمایت از دوج‌کوین، بیشتر رنگ‌وبوی سیاسی دارد. برخی معتقدند دولت ایالات متحده که امکان مبارزه مستقیم با بیت‌کوین را ندارد، قصد دارد با جلو انداختن فردی مانند ایلان ماسک و مطرح کردن رمزارزی که قابلیت‌های فنی چشمگیری ندارد، اعتماد عامه مردم را به دلار بازگرداند.

دنیایی پر از گمانه‌ها

آیا ایلان ماسک فردی سودجوست که از شهرتش برای دستکاری در بازارها استفاده می‌کند یا این‌که ابزار دست عده‌ای سیاستمدار شده‌است؟ آیا از چیزی درباره دوج‌کوین خبر دارد که ما از آن بی‌خبریم؟ هر کدام از این موارد صرفا گمانه‌هایی هستند که در این زمینه مطرح می‌شوند و برای دیدن نتیجه، احتمالا باید چند ماه یا حتی چند سال منتظر بمانیم.

صالح سپهری فر - مشاور کسب و کارهای نوآور / ضمیمه کلیک روزنامه جام جم