گزارش جام‌جم از ساخت تیتراژ ۵دقیقه‌ای سریال «نون‌ خ»

رونق گردشگری به یمن تلویزیون (+تصاویر)

تصویر از میانه یک تنگه شروع می‌شود، به کوه می‌رسد، تصاویری بی‌نهایت متفاوت از آنچه چشم مخاطب به دیدن آنها عادت داشته است؛ از پرواز فلامینگوها گرفته تا حرکت آهوان دشت؛ ریتم تند آهنگ کردی روی این تصاویر روح‌نواز از ایران، مخاطب را بیشتر پای تلویزیون میخکوب می‌کند؛ تصاویری که مخاطب با نگاه‌کردن به آنها به‌سختی باورش می‌شود متعلق به بخشی از ایران است.

کد خبر: ۱۳۱۴۸۴۵

بینندگان این تصاویر علاقه‌مندان گردشگری ایران نیستند که پای یک برنامه مستند نشسته باشند؛ مخاطبانی از همه گروه‌های سنی علاقه‌مند یک سریال کمدی هستند که در روزهای نوروز۱۴۰۰ آن را به تماشا نشستند و جادوی پنج‌دقیقه‌ای از تیتراژهای آغازین و پایانی این سریال، آنها را به‌قدری به شعف رساند که بسیاری به تکاپو افتادند تا به دنبال سفر به این مناطق باشند.

پرونده سریال «نون‌خ» برای گردشگری ایران یکی از جذاب‌ترین اتفاقاتی است که نباید به آسانی از کنار آن عبور کرد؛ البته در سال‌های اخیر رویکرد برخی از فیلم‌های سینمایی در کشورمان به سمت و سوی معرفی همزمان گردشگری رفته اما شاید به‌ندرت بتوان در میان عوامل سازنده یک سریال نام یک راهنمای گردشگری را دید؛ اتفاق خوشایندی که در سریال نون‌خ شاهد آن بودیم و نشان می‌دهد تهیه‌کنندگان این سریال به اهمیت واقعی صنعت گردشگری و نقش آن در رونق و توسعه کشور پی برده‌اند.

بعضی اتفاق‌ها در سریال‌های تلویزیونی ایران مصداق بارز ضرب‌المثلی است که می‌گوید هر سخن از دل برآید لاجرم بر دل نشیند و گواه آن سریال‌هایی است که جزئیات آنها سال‌هاست بخشی از خاطرات مردم سرزمین‌مان شده؛ از سریال پس از باران با آن حال‌وهوای شمالی گرفته تا تیتراژ سریال امام‌علی(ع) که خاطره‌ای ماندگار شد و در نهایت انتخاب موسیقی برای تیتراژ پایانی سریال مختارنامه که به گواه کارشناسان، همه مخاطبانش را تا لحظه آخر پای تلویزیون نگه‌می‌داشت. با این حال هنوز هم تماشای تیتراژ یک سریال ایرانی یا خارجی اولویت یک مخاطب نیست مگر آنکه جذابیتش به حدی باشد که بر دل بنشیند و مخاطب را به دنبال خود بکشاند.

نمایش فرهنگ و جغرافیا

برای گردشگری غرب ایران، تیتراژ سریال نون‌خ اتفاقی نو بود که به‌گواه کارشناسان توانست توجه مخاطبان را به‌طور ویژه‌ای به خود جلب کند به اندازه‌ای که بسیاری به دنبال این بودند که بدانند سریال در کدام منطقه ایران ساخته‌شده و آیا امکان سفر به این مناطق وجود دارد؟ اما چطور یک پایان‌بندی توانست این میزان از علاقه‌مندی به تماشای زیبایی‌های ایران را رقم بزند؟

مجید یوسف زاده، کارگردان تیتراژ هر سه‌ فصل سریال نون‌خ دراین‌باره به جام‌جم می‌گوید: اگر در ساخت تیتراژ سریال نون‌خ موفقیتی به‌دست آمده حاصل یک کار تیمی خوب میان عوامل حرفه‌ای این پروژه است. نکته مهم و تاثیرگذار دیگر نگاه شخص کارگردان یعنی سعید آقاخانی است که به دنبال انتقال یک پیام مستقل در تیتراژ بود.

یوسف‌زاده با بیان این‌که هدف پیش‌روی عوامل سازنده تیتراژ، نمایش فرهنگ و جغرافیای جذاب و دیده‌نشده غرب ایران بود، توضیح می‌دهد: در واقع تیتراژ با هویت سریال گره تنگاتنگی داشت به‌طوری که در این سریال، ابعاد گوناگون فرهنگ و هنر غنی یکی از اقوام اصیل ایرانی به نمایش گذاشته می‌شود به همین علت آقای آقاخانی در نظر داشت همه وجوه سریال حتی تیتراژ همسو با این هدف حرکت کند.

۱۵شبانه‌روز فیلمبرداری

کارگردان تیتراژ نون‌خ با بیان این‌که در مجموع از ۳۰لوکیشن ویژه گردشگری طبیعی و تاریخی برای تیتراژهای فصل‌سوم سریال نون‌خ فیلمبرداری شده، می‌افزاید: مجموع زمان تیتراژ ابتدا و انتهای سریال نون‌خ پنج دقیقه بود اما برای این پنج‌دقیقه یک تیم فیلمبرداری همراه یک راهنمای گردشگری، ۱۵روز به صورت شبانه‌روزی در استان‌های کرمانشاه، ایلام، آذربایجان‌غربی و کردستان فیلمبرداری کردند تا این نتیجه حاصل شد و همین موضوع نشان‌دهنده اهمیت آن چیزی است که قرار بود در تیتراژ نمایش داده شود.

بهره‌گیری از تجربه راهنما

یوسف‌زاده در پاسخ به این پرسش که جاذبه‌های به تصویرکشیده در تیتراژ چطور انتخاب شدند، می‌گوید: پیش از فیلمبرداری تحقیقات زیادی درباره انتخاب مناطق صورت گرفت اما برای بهره‌گرفتن از تجربه گردشگری این‌بار با یک راهنمای گردشگری در غرب ایران همراه شدیم تا با برخورداری از این تجربه، انتخاب بهترین زاویه دید در مناسب‌ترین زمان برای فیلمبرداری میسر شود؛ چرا که یک راهنمای گردشگری بارها به یک منطقه سفرکرده و به‌طور حتم فرصت داشته تا در فصل‌های مختلف و از موقعیت‌های خاص یک جاذبه گردشگری را رصد کند که در نهایت همین تصمیم باعث شد نگاه گردشگری منحصربه‌فردی رقم بخورد.

به گفته وی، حضور راهنمای گردشگری در کنار تیم فیلمبرداری این امکان را فراهم کرد تا هماهنگی برای بازدید از جاذبه‌های خاص گردشگری استان‌ها فراهم شود؛ اتفاقی که شاید به‌طور معمول برای یک تیم فیلمبرداری در آن زمان کوتاه مقدور نبود.

عجیب‌ترین واکنش‌ها

کارگردان تیتراژ فصل‌سوم سریال نون‌خ می‌گوید: به عنوان یک هنرمند شاید یکی از عجیب‌ترین واکنش‌هایی که تا به امروز از مخاطبان نسبت به یک سریال دیده‌ام، اتفاقی بود که مدیران صداوسیما در سال اول پخش سریال نون‌خ عنوان کردند و آن این‌که به گفته آنها حجم قابل‌توجهی از تماس‌های مردمی درباره تیتراژ بود و سوال می‌کردند تصاویری که دیده‌اند در کجای ایران قرار دارد؟

بر فراز زیبایی‌ های ایران

در فصل‌سوم نون‌خ تلاش سازندگان بر این است که جاذبه‌های گردشگری محدود به یک منطقه نباشد و نتیجه این تصمیم نمایش جاذبه‌های بکر از آذربایجان‌غربی، کرمانشاه، ایلام و کردستان است. چند تصویر از سرپل‌ذهاب نشان داده می‌شود که یکی از آنها گواه بر آبادانی سرپل‌ذهاب بعد از وقوع زلزله است. انتخاب صحنه‌هایی از ارتفاعات بازی‌دراز در سرپل‌ذهاب در ذهن مخاطب به جا می‌ماند و اگر پیگیر باشد سرنخ ماجرا او را به گردشگری جنگ می‌برد. پرواز فلامینگوها در تالاب کانی برازان مهاباد در استان آذربایجان‌غربی که از سوی کمیته‌ملی طبیعت‌گردی کشور به عنوان نخستین سایت پرنده‌نگری در ایران معرفی‌شده از یک‌سو و تصویر پرواز پاراگلایدر بر فراز دریاچه زریوار از سوی دیگر هر کدام یک پیغام دارند؛ یکی فرصت و ظرفیت مهم پرنده‌نگری را نشان می‌دهد (که یکی از زیرمجموعه‌های مهم صنعت گردشگری است) و دیگری یکی از امکانات تفریحی و ورزشی را به رخ تماشاگر می‌کشاند که بسیاری از کشورها برای جذب گردشگران به آنها متوسل می‌شوند.

در نهایت این‌که تلاش شبانه‌روزی تیم سازنده تیتراژ نون‌خ از یک‌سو منجر به ثبت تصاویر دل‌انگیز و حرفه‌ای از خرامیدن هزار راس آهوی دشت قراویز می‌شود و از سوی دیگر روستای هجیج در کنار سد داریان را که یکی از روستاهای هدف گردشگری بوده و برای ثبت‌جهانی اورامانات مورد بازدید قرار گرفته، به مخاطب نشان می‌دهد.

موج تقاضا برای تماشا

شاید عجیب باشد اگر بشنوید برای نخستین‌بار تصاویری با کیفیت بالا توسط هلی‌شات از دره اژدها در منطقه ریژاو کرمانشاه در تیتراژ یک سریال به نمایش درمی‌آید و موجی از تقاضا برای رفتن به این دره به دست راهنمایان محلی کرمانشاه می‌رسد.

وقتی پای یک راهنمای گردشگری محلی در میان باشد

نوع انتخاب جاذبه‌های گردشگری در تیتراژ فصل‌سوم سریال نون‌خ این واقعیت را آشکار می‌کند که سازندگان این تیتراژ صرفا به‌دنبال نمایش صحنه‌هایی بکر و شگفت‌انگیز از طبیعت منحصربه‌فرد غرب ایران نیستند؛ بلکه هدف آنها نمایش منابع گوناگون و متنوعی از جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، قومی و طبیعی ایران است که رونق را به گردشگری منطقه بازگرداند و بهانه و وسیله‌ای باشد برای توسعه و آبادانی مناطق زیبای غرب کشور.

سعید جمشیدی که نام او به عنوان راهنمای گردشگری در میان عوامل سازنده دو فصل از سریال نون‌خ دیده می‌شود، سه سال است به‌عنوان راهنمای گردشگری به‌صورت حرفه‌ای در غرب ایران فعالیت می‌کند.

جمشیدی در گفت‌وگو با جام‌جم به تشریح این موضوع پرداخت که چگونه پایش به ساخت یک سریال بازشده و این تصاویر جان گرفته‌اند. او دراین‌باره می‌گوید: به عنوان راهنمای گردشگری از فصل‌دوم با گروه تیتراژ سریال نون‌خ همکاری کردم تا علاوه بر نشان‌دادن جاذبه‌های خاص و دیده‌نشده مناطق در بحث اقامتی گروه فیلمبرداری و اخذ مجوزها برای فیلمبرداری از جاذبه‌های طبیعی و کمک به انتخاب زمان مناسب برای فیلمبرداری از این جاذبه‌های گردشگری به آنها کمک کنم که در نهایت توانستم برای مدت و کار بیشتری در کنار گروه باشم.

جمشیدی می‌افزاید: ابتدا قرار بود برای نشان‌دادن چند منطقه در سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و دالاهو تیم فیلمبرداری را هدایت کنم که کارشان در دو روز انجام شود اما در نهایت به عنوان یک راهنمای گردشگری تلاش کردم همه این جاذبه‌ها را به گروه معرفی کنم که سبب شد سفر دو روزه، شش روز شود.

الگویی که باید دیده شود

جمشیدی، راهنمای گردشگری با اشاره به تجربه حضور در ساخت تیتراژ سریال نون‌خ اظهار امیدواری می‌کند که تفکر پیش‌روی این سریال تکرار شود و باز هم شاهد این باشیم که در سایر سریال‌ها، برنامه‌ها و همایش‌ها، ارگان‌ها و نهادهای دولتی از راهنمایان گردشگری استفاده کنند؛ چرا که گردشگری کلید بازگرداندن رونق اقتصادی به بسیاری از مناطق ایران است و هر آن چیزی که بتواند به این رونق کمک کند باید با جان‌ودل سراغ‌اش رفت و این کاری بوده که در سریال نون‌خ اتفاق افتاده است.