به همین دلیل در سالهای اخیر نیز به تهیه و ساخت برنامهها و سریالهایی میپردازد که با این حال و هوا همخوانی داشته باشد. ویژه برنامههای قبل از اذان صبح و قبل از اذان مغرب از جمله ویژه برنامههای پر مخاطبی هستند که برنامهسازان به دلیل همین استقبال تلاش کردهاند تا در این زمینه به تولید برنامههای گوناگون بپردازند. به طوری که حتی شاهد رقابت در میان شبکههای مختلف برای گرفتن مخاطب بیشتر نیز هستیم.
یکی از پر مخاطبترین برنامههای قبل از افطار برنامه «ماه عسل» با اجرای احسان علیخانی بود که به دلیل داشتن مهمانهای متفاوت و اتفاقات جالب و در برخی موارد جذاب هر سال جزو پر مخاطبترین برنامه شناخته میشد. امسال با وجود آنکه مانند سال گذشته ماه عسل روی آنتن نرفت اما برنامهسازان تلاش کردند تا بتوانند برنامههایی بسازند که بیننده را مجاب به تماشا کنند. اما انتقادی که از نظر برخی کارشناسان و بینندگان به این برنامهها وارد است که موجب شده آنچنان که باید مورد استقبال قرار نگیرند در کنار ضعف اجرا، دکور، انتخاب مهمان و... نحوه گفت و گو با مهمانان باشد که موجب شده نتوان برنامهای از برنامههای قبل از اذان مغرب و ویژه افطار را برنامههای کاملا موفقی دانست.
دعوت
مجری: حجتالاسلام برمایی
زمان پخش: 19:15
دکور: یکی از تلاشهایی که در دکورسازی برنامهها انجام گرفته است بزرگ در نظر گرفتن فضا به دلیل شرایط کرونا و تلاش برای رعایت پروتکلهای بهداشتی بودهاست. از همین رو میبینیم که دکورها معمولا در فضایی قرار دارند که بزرگ بوده و فاصلهها تا حدی رعایت شدهاست. با وجود داشتن فضایی بزرگ برای پیادهسازی دکوری زیبا و جذاب و البته پرهزینه؛ اما دکور برنامه دعوت دکور ویژه و خاصی نبود. قرار داشتن یک راه پله و لوستری بزرگ در میان مجری و مهمانان و تصاویر ستونهایی در میان ابر، دکوری کلیشهای به نظر میرسد که شاید به ذهن هر طراح دکوری در همان لحظه اول برسد و به سادگی قابل اجرا باشد.
سطح مهمانها و سوژهها: سوژههای این برنامه بر پایه خانواده است. برای همین هم مجری ـ کارشناس «دعوت» نیز حجتالاسلام برمایی است که خود به عنوان کارشناس خانواده شناخته میشود. شخصی که قرار است مدیریت نحوه روایت داستان مهمانها را بهعهده داشته باشد و در کنار خط داستانی تلاش کند تا به نکات و مسائلی که قرار است در برنامه به آنها اشاره شود بپردازد. با وجود آنکه به نظر میرسد برای یافتن سوژه تلاشهای زیادی شدهاست اما تا کنون مهمان ویژه و سوژهای که ناب و متفاوت باشد دیدهنشده و تجربه چنین سوژههایی مانند یافتن گمگشته، فرزندخواندگی، طلاق و ازدواج، خانواده شهدا، توجه به بزرگ خاندان، از دست دادن عزیزان و... وجود داشته و در این برنامه نیز شاهد چنین سوژههایی هستیم.
ویژگیهای مثبت و منفی: اینکه برنامهای وجود داشتهباشد که بر محور خانواده استوار باشد و مجری در قاب تلویزیون قرار گیرد که خود در این زمینه متخصص است و میتواند به خوبی اشراف به موضوع داشته باشد را میتوان از جمله ویژگیهای مثبت این برنامه دانست. اما دکور ضعیف و ارتباطگیری سخت مخاطب با مجری، کلیشهای و در برخی موارد تکراری بودن موضوع سوژهها را میتوان از نقاط ضعف این برنامه دانست.
آدمهای خوب شهرمجری: کاظم احمدزاده
زمان پخش: 19:20
دکور: سادهترین دکور ممکن که هر برنامهای نیز میتواند داشتهباشد در برنامه «آدمهای خوب شهر» به کار برده شدهاست.
به هر حال یکی از راههای جذب مخاطب از نظر بصری است که میتواند برای لحظهای مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و جذاب بودن محتوا در نهایت به او کمک کند تا بیننده پای برنامه بنشیند. اما به نظر میرسد این برنامه نتوانستهاست در این زمینه موفق عمل کند.
سطح مهمانها و سوژهها: با آنکه این برنامه تلاش کرده برای چهارمین سال متوالی روایتهای مختلفی از آدمهایی داشتهباشد که تلاش کردهاند با کارهایی که انجام میدهند هر چند کوچک نقش موثر و مثبتی در جامعه داشتهباشند اما نتوانسته آنطور که باید مخاطب را با خود درگیر کند. که یکی از علتها را میتوان به نحوه اجرای کاظم احمدزاده دانست. چون به نظر میرسد برخلاف برخی تجربههای موفق قبلی وی، آنگونه که باید نتوانسته به عنوان مجری در این نوع برنامه خوب عمل کند و مخاطب را با سوژه ارتباط دهد. همین عدم ارتباط نیز باعث میشود تا روایت این آدمهای خوب شهر نیز به خوبی صورت نگیرد و ببینده را برای نگاه کردن این برنامه مجاب نکند.
ویژگیهای مثبت و منفی: یافتن آدمهایی که بینام نشان هستند اما به نوبه خود تلاش میکنند تا تاثیر مثبتی روی جامعه بگذارند نشان میدهد برای ساخت این برنامه فکر شدهاست. اما دکور ضعیف، اجرای ناهمگون، جذاب روایت نشدن سوژهها و... دست به دست هم داده تا نتواند آنطور که باید این برنامه دیده و ارزشگذاری شود.
مثل ماهمجری: رسالت بوذری
زمان پخش: 19
دکور: شاید بتوان گفت برنامه «مثل ماه» دکور ضعیفی دارد. سیاه بودن تمام فضا و مبلمانی که برای این برنامه در نظر گرفته شده اصلا همخوانی ندارند.
با آن که فضای دکوربندی مثل ماه نیز مانند دیگر برنامهها به دلیل ویروس کرونا بزرگ است؛ اما این سیاهی صرف و به کاری گیری نمایشگرهای دور آن این سوال را پیش میآورد چرا خبری از هیچ خلاقیتی نیست؟ استفاده از پله و نمایشگرهایی که دور تا دور صحنه را فرا میگیرد باز هم ما را به سمت کلیشه و تکراری بودن طراحی دکور میرساند که با وجود زمان و هزینهای که برای آنها میشود؛ اما خالی از هر نگاه خلاقانه و تازهایست.
سطح مهمانها و سوژهها: «یکی از میان ما» شعاری است که برنامه مثل ماه برای خود در نظر گرفته و تلاش کردهاست در بخش سوژه یابی سراغ کسانی برود که از دل جامعه بیرون آمدهاند و به نوعی قهرمان دنیای خودشان هستند. اما به دلیل مقایسه این برنامه با برنامه «ماه عسل» و به گریه انداختن مخاطب با سوژههایی که انتخاب میکند همیشه این سوال را برای مخاطب به وجود میآورد که آیا مثل ماه تقلیدی از ماه عسل است؟ اینکه در برنامه زنده آشتی کنان راه میاندازند، مراسم عقد به پا میکنند و مجری تلاش میکند شور و هیجانی که در برخی موارد توی ذوق میزند به وجود آورد تا کاری کند مخاطب هم به هیجان بیافتد علامت سوال دیگری را در ذهن مخاطب به وجود میآورد.
ویژگیهای مثبت و منفی: انتخاب سوژههایی که مخاطب با آنها ارتباط برقرار و ابراز همدردی کند شاید یک ویژگی مثبت ماجرا باشد. اما دکور سیاه و مبلمانی که بیشتر در خانه مادربزرگها شاهد آن هستیم و بلند شدنهای ناگهانی مجری در حین صحبت کردن خود یا مهمان برنامه و تلاش برای درآوردن اشک مخاطب شاید بتوان از ویژگیهای منفی آن دانست و تاکید کرد به دلیل پرمخاطب بودن شبکه سه سیما ممکن است این برنامه به عنوان پر مخاطبترین برنامه قبل از افطار شناخته شود اما این انتخاب به دلیل سطح کیفی آن نیست و بیشتر به برند شبکه سه سیما برمیگردد.
زندگی پس از زندگیمجری: عباس موزون
زمان پخش: 18:30
دکور: «زندگی پس از زندگی» دارای دکور بسیار سادهایاست که این برنامه هم پس زمینه سیاه را برای خود انتخاب کرده در کنار تابش نوری که از بالا به درون استوانه سفیدی که درون آن چند سنگ قرار داده شده تابیده میشود و مهمان و مجری نیز روی همین صفحه دایرهای سفید رنگ قرار دارند و بر روی دو مبل خاکستری رنگ نشستهاند. دکور این برنامه هم بسیار ساده است و حرف تازهای برای گفتن ندارد.
سطح مهمانها و سوژهها: «تجربهگران مرگ» مهمانهایی هستند که عباس موزون به عنوان مجری مقابل آنها مینشیند. کسانی که بر اثر یک اتفاق دچار مرگ موقت شده و به جایی میروند که کمتر کسی تجربه ورود به آن را دارد. همین موضوع نشان میدهد این برنامه، موضوع و سوژههایش تا چه میزان با سایر برنامههایی که از شبکههای دیگر پخش میشود متفاوت است. «زندگی پس از زندگی» سال گذشته نیز پخش و با استقبال نسبتا خوبی مواجه شد. امسال هم در این برنامه تلاش شده از طریق گفتوگو با متخصصان سایر کشورها و استفاده از تجربه، تجربهگران خارجی به غنای این برنامه اضافه کند.
ویژگیهای مثبت و منفی: سوژههای متفاوت و پرداختن به موضوع مرگ و زندگی پس از آن جذاب است. موضوعی که هنوز پاسخ قانعکنندهای برای آن وجود نداشته و ندارد. برای همین هم ممکن است برای برخی این موارد باورپذیر نباشد و انتقاد داشتهباشند از اینکه چرا چنین موضوع و محتواهایی باید از صدا و سیما و رسانهملی پخش شود. اما از سوی دیگر برای برخی افراد مانند یک تلنگر عمل میکند و دوست دارند درباره این موضوعات ماورایی و عالم غیب اطلاعات بیشتری به دست آورند و این موضوعات برایشان جذاب است و بیننده چنین برنامههایی هستند. اجرای آرام و یکنواخت مجری و تحتتاثیرقرار ندادن مخاطب و مهمان توسط وی، اجازه صحبت کردن مهمان برنامه و اجازه قضاوت و تفکر درباره آنچه نمایش داده میشود به مخاطب را میتوان جزو ویژگیهای مثبت «زندگی پس از زندگی» عنوان کرد.
شهر زیبامجری: مصطفی امامی
زمان پخش: 19:45
دکور: پسزمینه سیاه و هلال ماه و میزگرد و کسانی که در دور آن قرار میگیرند خلاصهای از دکوری است که برنامه «شهر زیبا» برای خود در نظر گرفتهاست. کلیشههایی در این دکور هم موج میزند. در کنار این مسائل نبود صندلی و سرپا بودن مهمانها در کل گفتوگو شاید به برنامه ریتم بالایی داده باشد اما با توجه به مهمانها کهنسال و معلول برنامه مزیت محسوب نمیشود.
سطح مهمانها و سوژهها: مهمانهای این برنامه نیز از دل جامعه بیرون آمدهاند و روایت کسانی است که کارهای متفاوتی کردهاند یا اتفاقات متفاوتی برایشان رخ داده و آنها توانستهاند به خوبی با آن معضل و مشکل کنار بیایند، یا کسانی هستند که هنوز در دل آن مشکل قرار دارند و آرزویشان رفع آن است. البته مهمانهای این برنامه جذابیتشان از برنامههای مشابه بیشتر بود وهمین باعث شد واکنشهای زیادی را در شبکه ها اجتماعی در بر داشته باشد.
ویژگیهای مثبت و منفی: وجود مصطفی امامی به عنوان مجری در کنار حجتالاسلام علی سرلک یک اتفاق خوب و ویژگی مثبت در این برنامه تلقی میشود. زمانی که امامی به عنوان مجری صحبت میکند، در زمانهای مناسب برای تکمیل صحبتهای او یا اشاره به نکتهای تازه و کارشناسی شده، علی سرلک ورود کرده و او نیز صحبتی در این میان میکند. این برنامه بر خلاف اکثر ویژه برنامههای افطار پس از اذان پخش میشود و همین باعث شده فضای شادابتری داشته باشد.
منبع: آزاده باقری - روزنامه نگار / ضمیمه قاب کوچک روزنامه جام جم