حاشیه‌های یک احضار

سریالی به کارگردانی و نویسندگی علیرضا افخمی و تهیه‌کنندگی محمودرضا تخشید که بعد از مدت‌ها در ژانر ماورایی سراغ قصه‌ای رفته است که البته هنوز برای صحبت و نقد آن زود است و باید بگذاریم تا ماجرا بیشتر پیش برود. اما با این اوصاف این‌که چرا الان سراغ این سریال رفتیم؟ سوالی است که دلیل آن به واکنش‌هایی که همین چند قسمت در پی داشته، برمی‌گردد. از ابتدا که احضار روی آنتن رفت، تیتراژ این سریال با حرف‌ و‌ حدیث و نظرات مختلفی همراه شد. وجود تک‌چشم در لوگوی این سریال که در آخر با رنگ قرمز هم مشخص شده، موردی است که باعث شده تا این سریال از ابتدا مورد نقد و بررسی افراد و چهره‌های مختلفی قرار بگیرد.

داستان ادامه‌دار!
البته این اولین‌بار نیست که مجموعه‌ای به دلیل نشانه‌ای که در تیتراژ یا لوگوی سریال دارد، مورد نقد و بحث قرار می‌گیرد. به عنوان مثال رمضان سال گذشته که سریال «زیرخاکی» به کارگردانی جلیل سامان روی آنتن شبکه یک رفت، لوگوی این سریال هم که به خط عبری نوشته شده بود، برای برخی رسانه‌ها جلب توجه کرد و بلافاصله آن را این‌طور ترجمه کردند: «عتیقه‌دزدهای اسرائیلی» و اکنون لوگوی سریال «احضار» و چشمی که در نوشتار آن دیده می‌شود، توجه‌ها را به خود جلب کرده است.
این سریال  به نقد عرفان‌های کاذب و جلسات احضار روح می‌پردازد و کارگردان آن معتقد است که وجود چشم جهان‌بین در لوگوی این سریال با مضمون آن کاملا مطابقت دارد. 

پاسخ افخمی  به ماجرای چشم جهان‌بین
افخمی مدتی قبل در رابطه با لوگوی احضار از طریق مجموعه سیمافیلم بیان کرد: «وجود چشم جهان‌بین در لوگوی سریال با موضوع سریال ارتباط مستقیم و همخوانی دارد. به فتوای اکثر علما برپایی یا شرکت در مجالس احضار روح مذموم و حرام اعلام شده زیرا اکثریت قریب به اتفاق چنین مجالسی بر پایه دروغ و فریبکاری است.
وجود چشم جهان‌بین که یکی از نمادهای فراماسونری است، در لوگوی سریال به تبعات ویرانگری اشاره دارد که برای شرکت‌کنندگان در هر محفل و مجلس مخفی و سری ازجمله مجالس احضار به بار خواهد آمد. وجود چشم جهان‌بین با هدف نفی برپایی یا شرکت در مجالس و محافل مخفی ازجمله مجلس احضار روح بوده است. کسانی که به فتوای علما ملتزم بوده و مخالف برپایی یا حضور در این‌ محافل هستند مشکلی با لوگو نخواهند داشت لیکن اشخاصی که برپایی یا شرکت در مجالس احضار ارواح را مباح یا ممدوح بدانند طبعا با این لوگو مخالف خواهند بود.»

احضار را با آیت‌الکرسی ببینید!
این تیتر مربوط به صحبت‌هایی است که بعد از حرف‌های افخمی و همین تازگی‌ها حجت‌الاسلام محمدرضا زائری، در پست و توییتی که منتشر کرد درباره این سریال نوشت. او عنوان کرد: «از وقتی تبلیغ سریال شبکه یک سیما با آن لوگوی عجیب شروع شد، دست‌دست می‌کردم که این را بنویسم یا نه!
فکر می‌کردم لابد بزرگ‌تری هست که چیزی درباره سریال جدید سیما بگوید، کاری بکند و جلویش را بگیرد؛ ولی انگار نبود! حالا دیگر شما مخاطبان بی‌صاحب و بی‌پناه که مثل من به سیمای ملی گرفتارید، حواس‌تان باشد که پخش چنین محتوای تصویری خطرناک و سیاهی از جن و شیطان توی محیط منزل اثر وضعی بسیار بدی دارد. مخصوصا روی کودکان و خانم‌ها.  اگر مجبورید نگاه کنید، لااقل حتما یک قاب اسماءا... یا تابلوی آیت‌الکرسی یا معوذتین دور‌و‌بر تلویزیون‌تان باشد!»

البته خیلی‌ها صحبت‌های او و بقیه نقدهایی که تا الان به این مجموعه وارد شده را زودهنگام می‌دانند چرا که برای گفتن از یک سریال و قضاوت آن دست‌کم تا نیمه آن باید صبر کرد و به قول برخی از منتقدین نمی‌شود از روی چند المان کل یک داستان را قضاوت کرد.

عجولانه نقد نکنید
بعد از این صحبت‌ها حجت‌الاسلام مظاهری‌سیف، کارشناس مذهبی در گپی که با جام‌‌جم داشت درباره این صحبت‌ها و نقد و نظرات مختلفی که پیرامون احضار وجود دارد، بیان کرد: واقعیت این است که هنوز این سریال آن‌قدر پیش نرفته که بتوانیم آن را قضاوت کنیم و هنوز چیزی معلوم نیست. با این حال من احساس می‌کنم که در کل، «احضار »سمت‌و‌سوی خوبی دارد. نقش‌ها به‌خوبی تعریف شدند مثل افراد ساده‌لوح و خرافی و دختری که مذهبی‌تر است و در ورطه خرافات نمی‌افتد. به نظرم باید اجازه دهیم تا این سریال بیشتر پیش برود تا با آمدن احضارکنندگان و این داستان‌ها ببینیم در قسمت‌های بعدی چه رخ می‌دهد.
او افزود: با همه اینها فکر می‌کنم و پیش‌بینی‌ام این است که در نهایت سمت‌و‌سوی قصه به شکلی پیش می‌رود که نشان دهد همه اینها (احضار روح و خرافه‌های دیگر» دکان‌های فریبکارانه است و به دام آنها نیفتید.
مظاهری با اشاره به صحبت‌های مطرح‌شده از سوی زائری هم گفت: من صحبت‌های ایشان را کامل ندیدم اما این‌که در زمان پخش این مجموعه چیزی جلوی تلویزیون بگذارید، حداقل در این سریال می‌شود گفت که هیچ‌چیز خاصی نبوده که بخواهد طلسمی را ایجاد یا افراد را دچار دردسر کند. من واقعا بعید می‌دانم و به نظرم قطعا قضیه به این شکل که گفته می‌شود نیست.
در ادامه این گپ در مورد لوگوی پر سر و صدای این سریال هم نظر او را جویا شدیم و مظاهری عنوان کرد: به نظر نمی‌آید که هیچ‌کدام از این موارد که در احضار به کار رفته، مشکلی داشته باشد. مثلا ممکن است ما کتابی با موضوع نقد فراماسونرها یا گروهی را بنویسیم و طبیعتا عکس لوگوی آنها یا موارد این‌چنینی را استفاده می‌کنیم نه مثلا یک گل‌سرخ را!
وی در آخر خاطرنشان کرد: این نمادها اگر بخواهند اثری هم داشته باشند، این‌که چه کسی با چه قصدی و در چه مسیری از آن استفاده می‌کند، اهمیت دارد. به نظر من الان واقعا برای قضاوت زود است چراکه می‌بینم خیلی‌ها در فضای مجازی شروع به نقد و اعتراض کردند و این حرکت تا حدی عجولانه است. از همین رو بهتر است که قبل از هر حرکت و صحبتی کمی بیشتر منتظر بمانیم و گذر قصه و اتفاقاتی که در مجموعه قرار است رخ دهد را ببینیم.