پیوند میان انقلاب اسلامی و انقلاب جهانی حضرت مهدی(عج)

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خبرگزاری تسنیم؛ بیش از سه دهه که از انقلاب اسلامی ایران می گذرد، با تمام پیشرفت هایی که داشتیم، به نظر می‌ رسد استفاده‌ای که باید را از این جریان نور الهی نبردیم که علت اصلی را می توان به عدم تبیین دقیق از ماجرای انقلاب اسلامی نام برد از این رو مجبور می شویم بازخوانی مجددی از آرمان های اصیل انقلاب داشته باشیم و اصل و پایه آن را از کلام بنیان گذار آن یعنی امام (ره) جویا شویم. با اندکی مطالعه در منظومه کلام امام (ره) در میابیم که انقلاب اسلامی ایران، جریانی نورانی است که باید زمینه را برای ایجاد حکومت الهی در آخرالزمان تدارک ببیند. در این بین برخی افراد عامدانه و یا غیر عامدانه جهت دیگری به جریان انقلاب دادند و  و با انگیزه های لیبرالی و سکولاری خود در صدد این بر آمدند تا حقیقت انقلاب را که زمینه سازی ظهور امان زمان (ارواحنا فده) بود را مورد تحریف قرار دهند. 

حال برخی سؤالاتی که از این منظر مورد بحث است از این قرار است که آیا نگاه کنونی مسئولاننظام در راستای اندیشه های ناب انقلاب اسلامی و مهدویت است؟ آیا انقلاب اسلامی از اثرات حضور امام زمان (عج) در عصر حاضر است؟ اگر اینگونه است، چه رفتاری در قبال این ماجرا باید داشته باشیم؟ فرهیختگان و مراکز علمی کشور چه راهبردهای کلانی در این رابطه می توانند تعریف کنند؟ افق تمدن انسانی در آینده به چه سمتی هدایت می‌شود؟
از این رو با محمد شجاعی، مسؤول مؤسسه منتظران منجی به گفتگو نشستیم.

در مباحث مربوط به انقلاب اسلامی آن چیزی که به نظر می‌رسد مورد غفلت واقع شده، اثرگذاری مستقیم امام زمان (عجل ‌الله تعالی فرجه) و امامت ایشان بر این ماجرای عظیم الهی است؛ شیعه که قائل به امام حیّ است، چرا نقش امام (ع) در پیروزی سال 57 هجری شمسی را پررنگ نمی ‌کند؟

علت عمده اش به مسئولاننظام و بعد کسانی که متولی کار فرهنگی هستند باز می گردد که البته اهل رسانه نیز از این دایره خارج نیستند، وگرنه از جانب معمار انقلاب اسلامی، یعنی امام خمینی (ره) این رسالت به خوبی انجام شده. ایشان نه تنها دربارۀ اصل انقلاب اسلامی بلکه در مورد وقایع و پیروزی هایی که در انقلاب اسلامی اتفاق می افتاد، اما سایر مسئولانو همچنین دست اندرکاران فعالیت های فرهنگی از جمله رسانه ها، متأسفانه خیلی به این موضوع نپرداختند. این امر باعث شد مهدویت مورد غفلت واقع شود و تبعۀ این غفلت، باعث ایجاد آسیب های فراوان در جهات مختلف مسائل فرهنگی و بسط تفکر انقلاب اسلامی شد.

برخی از آسیب ها را به صورت مصداقی بیان بفرمایید.

امام خمینی (ره) در اواخر عمر شریف‌شان دربارۀ هدف انقلاب اسلامی فرمودند مسئولین نظام اگر از اهداف بزرگ انقلاب اسلامی که ایجاد حکومت جهانی امام زمان (عج) است، غفلت کنند،‌ خائن و خطرساز هستند. این نشان می دهد غفلت از پیوند بین انقلاب اسلامی و مسأله ظهور امام زمان (عج) چقدر می تواند در انحراف عقاید مردم، موضع گیری های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آنها دخیل باشد که ایشان با تعبیر «خیانتی سهمگین و خطری بزرگ» از آن یاد می کنند.

طبق چه اسنادی می توانیم ثابت کنیم امام زمان (عج) فاعل انقلاب اسلامی از جانب خدا بودند و آیا می‌ توانیم هدف امام (ع) از جریان انقلاب را مورد مطالعه قرار دهیم؟

در مورد ایران و انقلاب اسلامی، روایات متعددی داریم و مهم ترین سند فاعلیت امام زمان (عج)، خود وقوع انقلاب اسلامی ایران است که خیرات و برکات فراوانی را به دنبال داشت که به قول امام (ره) معجزۀ قرن اتفاق افتاد و در فرمایشات متعددی به جنبۀ اعجازی انقلاب اشاره هایی داشتند که در فصل سوم کتاب آشتی با امام زمان، موارد آن را ذکر کردیم. یکی از جملاتی که ایشان دارند این است: معنای اینکه با تولد پیامبر (ص) چهارده کنگره کاخ کسرا در ایران شکسته می‌شود، این است که چهارده قرن بعد در ایران، کنگره های کاخ ستمکاری فرو می ریزند.

یا در مورد وقایع شهادت حضرت زهراء (س) ایشان می فرمودند جبرئیل که خدمت حضرت زهراء (س) می رسیدند، با وقایع انقلاب ایران، حضرت زهراء (س) را دلداری می دادند. اینها گفتار امام (ره) است، ولی اسناد روایی در این زمینه وجود دارد؛ آن چیزی که مسلّم است، امام زمان (عج) وقتی بخواهند ظهور کنند، به طور قطع، برای ظهورشان نیاز به پایگاه و یارانی دارند که ایشان را باور کنند و حاضر باشند برای شان جانفشانی و فداکاری کنند، لذا طبیعی است که قبل از ظهور ایشان انقلابی راه بیفتد.

طبق مستندات موجود از کلام امام راحل (ره)، بنای انقلاب اسلامی بر آموزه های مهدوی و حرکت بسوی ظهور امام زمان (عجل ‌الله تعالی فرجه) بود؛ لذا جامعه پویا بود و هرکس وظیفه خودش را در این جبهه می‌دانست. چه شد که جامعه از آن حال و هوا دور شدند و تبعات رها کردن فرهنگ مهدوی چه بود؟

همان طور که قبلاً عرض کردم، نقش خواص را نباید نادیده گرفت. خواص جایگاه خاصی در انقلاب اسلامی دارند. آن چیزی که امام (ره) به عنوان یک سلسله اصول القاء کردند، سایر خواص و همچنین مبلغان اسلامی، روحانیت، مراکز فرهنگی و رسانه ها باید این اصل (بسوی ظهور) را می گرفتند و پرورش می دادند و فروع و شاخه های زیادی را از آن استخراج می کردند، اما این اتفاق نیفتاد و به قول مقام معظم رهبری، چرب و شیرین دنیا هم زیر دندان خیلی از مسئولان مزه کرد و کلاً از اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی دور شدند. به هر حال حتماً امام (ره) این نکته را پیش بینی می کردند که فرمودند اگر مسئولان نظام از این مسأله غفلت کنند، خیانتی سهمگین و خطری بزرگی را مرتکب می شوند و همین امر باعث شد بین امام و آرمان های انقلاب اسلامی با بسیاری از مسئولانو مدیران نظام فاصله بیفتد. بنابراین تمام کوتاهی های مسئولان نظام و متولیان فرهنگی و عدم اطلاع رسانی مناسب رسانه ها باعث شد آن حالت آرمان خواهی انقلاب برای تشکیل تمدن سازی اسلامی کمرنگ تر بشود.

آیا انقلاب اسلامی را میتوان در راستای برنامه‌های الهی و نقش تمدن سازی انبیاء و ثمره رفتار ایشان معرفی کرد؟

صد در صد اینطور است. امام (ره) در این زمینه فرمودند: «مسؤولان ما باید بدانند انقلاب ما محدود به ایران نیست، انقلاب مردم ایران، نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت (ارواحنا فداه» است که خداوند بر همه مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد». تأکید امام خیلی صریح است. از سوی دیگر در روایات می توان رد انقلاب اسلامی را پیدا کرد. از پیامبر (ص) نقل شده: «یخرُجُ ناسٌ مِنَ المَشرِقِ فَیوَطِّئونَ لِلمَهدی سُلطانَه». مردمی از شرق قیام می کنند و زمینه سلطنت مهدی (عج) را فراهم می کنند. انقلاب اسلامی اتفاق عظیمی بوده که پیامبر (ص) و دیگر ائمه (ع) بارها نسبت به آن مژده داده اند.

رد انقلاب در نقلی از امام باقر (ع)

در غیبت نعمانی که در حوالی زمانی غیبت صغری نوشته شده، از امام باقر (علیه‌السلام) نقل است که اگر من انقلاب ایران را درک کنم، خودم را برای ظهور حفظ می‌کنم. پس این نشان می‌ دهد جایگاه انقلاب اسلامی، جایگاه پر عظمتی است. متن حدیث اینگونه است: «گویا می بینم مردمی را از مشرق که طلب حق خود میکنند، ولی (حاکمان) به آنان پاسخی نمی دهند. پس از مدتی دوباره قیام میکنند. این بار نیز به آنان پاسخی داده نمی‌شود، ولی این بار که وضع را چنین می‌بینند، شمشیرهای خودرا بر شانه های خود نهند، به جدل برخیزند. در این هنگام آنچه که میخواهند به آنان داده می‌شود، اما نمی پذیرند و دست به قیام میزنند و پیروز میشوند. اینان این حکومت را جز به صاحب (اصلی) شما تسلیم نمیکنند. کشته های این قیام، همه شهید محسوب می شوند. اگر من آن زمان (انقلاب) را درک میکردم، خودم را برای خدمت به مهدی (عج) نگه می‌داشتم».

انقلاب ایران یک چیز مسلمی بوده و همه در انتظار بودند که زمینه سازی ظهور امام زمان (عج) از ایران آغاز شود. بنابراین اگر ادعا کنیم مردم ایران برای این امر عظیم از جانب خداوند انتخاب شده هستند، گزاف نگفتیم. پیامبر (ص) در روایتی فرمودند: «أعظَمُ الناسِ نَصیبا فی الإسلامِ أهلُ فارِس». با عظمت ترین مردمی که بیشترین نصیب را از اسلام دارند، ایرانی ها هستند. در این رابطه شهید مطهری (ره) دو جلد کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران را نگاشتند که در آنجا ثابت می‌ کنند بیشترین سهمی که در تبلیغ اسلام، نگهداری اسلام و ترویج اسلام در بین ملل وجود دارد، مربوط به ایرانی ها است. بنابراین یک چیز طبیعی است که قطعاً‌ انقلاب اسلامی ایران چنین جایگاهی را داشته باشد و امام امت هم به عنوان معمار انقلاب اسلامی بارها به این نکته تأکید کردند که انقلاب ایران، استمرار حرکت انبیاء است. در ضمن مقام معظم رهبری نیز در این راستا فرمودند: «جمهوری اسلامی، امانت تاریخی انبیای عظام الهی است، آرزوی موسی و عیسی و آرزوی همه اولیاء و ائمۀ بزرگوار ماست که امروز تحقق پیدا کرده است؛ ولو ناقص، کاملش هم ان‌شاءالله در دوران حکومت امام زمان (عج) آشکار خواهد شد.»

شاید گاهی اوقات به سندیت این احادیث اشکال گرفته شود؛ پاسخی نسبت به این اشکالات دارید؟

گاهی اوقات ممکن است انسان یک وسوسه و تردید بی جایی داشته باشد نسبت به اینکه سندیت این احادیث کجاست. در پاسخ گفته می شود مهم ترین دلیل برای سندیت این دست از روایات، همان اتفاقی است که رخ داده. یعنی ما اکنون در متن همان اخباری هستیم که اهل بیت (ع) نسبت به آن ها آگاهی داده بودند، پس این اخبار اتفاق افتاده و ما درون آنها داریم زندگی می کنیم. حال ما قائل هستیم انقلاب اسلامی را دست توانمند خداوند به پیروزی رساند تا زمینه ای برای ظهور امام زمان (عج) باشد و زمانی که به اخبار عترت (ع) رجوع می کنیم، می بینیم احادیثی درباره تحرک ملت ایران جهت زمینه سازی ظهور وجود دارد (بخشی را خدمت شما عرض کردیم) که بیشترین انطباق را با ماجرای انقلاب اسلامی دارد و ما در حال حاضر در همین دوران هستیم.

آیا سند قرآنی هم نسبت به مأموریت زمینه سازی ظهور ملت ایران داریم؟

بله؛ آیاتی در قرآن داریم که اهل بیت (ع) ذیل آنها روایاتی را در رابطه با نقش زمینه ساز ملت ایران بیان نموده اند. خداوند در سوره مائده آیه54 می‌فرماید: (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکافِرینَ یُجاهِدُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ). «ای کسانی که ایمان آورده‏اید، هر کس از شما از دین خود برگردد، به زودی خدا گروهی [دیگر] را می‏آورد که آنان را دوست می‏دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند. [اینان‏] با مؤمنان‏، فروتن‏، [و] بر کافران سرفرازند. در راه خدا جهاد می‏کنند و از سرزنش هیچ ملامتگری نمی‏ترسند. این فضل خداست‏. آن را به هر که بخواهد می‏دهد، و خدا گشایشگر داناست‏.»

خداوند وعده می دهد قومی را می آورد که دو خصوصیت بارز دارند: اول اینکه خدا آنها را دوست دارد و آنها نیز خدا را دوست دارند. این فراز از آیه بسیار زیبا و دلنشین است. واقعاً شما در هیچ عصری عشق و علاقه ای که بین انسان و الله به وجود می آید به اندازه عصر کنونی ظهور نداشته. حال این قوم در قبال مؤمنین متواضع هستند، اما در مقابل کفار، نفوذناپذیر و سازش ناپذیر هستند و در راه خدا می جنگند و از ملامت هیچ ملامتگری، از محکومیت هیچ مجمع بین المللی، نمی ترسند. بعد در انتها می فرماید این از فضل خداست که به هرکس بخواهد عطا خواهد کرد. ذیل همین آیه از پیامبر (ص) سؤال کردند مصداق این قوم چه کسانی هستند؟ در این هنگام پیامبر (ص) دست روی شانۀ سلمان (ره) ـ در آن لحظه کنار حضرت بودند ـ قرار می دهند و می فرمایند «هَذَا وَ ذَوُوهُ‏ ثُمَّ قَالَ لَوْ کَانَ الْإِیمَانُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیَّا لَنَالَهُ رِجَالٌ من أبناء فارس». سلمان و هموطنان اوست. بعد می فرمایند اگر دین به ثریا آویخته باشد، حتماً مردمی از فارس به آن خواهند رسید.
آیۀ بعد در سوره محمد (ص) آیه38 هست. خداوند انهای این آیه می فرماید: «وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ». اگر روی برگردانید، خدا جای شما مردمی دیگر را خواهد آورد که آنها مانند شما نیستند. در این رابطه هم از پیامبر (ص)‌ سؤال کردند این قوم چه کسانی هستند خداوند آنها را به جای ما قرار میدهد؟ ایشان همان جوابی را فرمودند که در آیه قبل فرمودند. یعنی دست روی شانه سلمان قرار دادند و فرمودند: «هَذَا وَ قَوْمُهُ‏ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَوْ کَانَ الْإِیمَانُ مَنُوطاً بِالثُّرَیَّا لَتَنَاوَلَهُ رِجَالٌ مِنْ فَارِس». اگر ایمان به ثریا آویخته باشد، مردمی از اهل فارس به ایمان دست پیدا خواهند کرد. امام صادق (ع) نیز در این رابطه فرمودند اینها ایرانیان هستند.

حالا که متوجه شدیم، اساس و بنیان انقلاب اسلامی مهدویت است، بهترین رفتاری که در قبال ماجرای انقلاب اسلامی می توانیم داشته باشیم چیست؟

ما باید انقلاب اسلامی را از منظر معمار آن نگاه کنیم. همان طور که گفتیم، آیات و روایاتی زیادی را در این زمینه داریم که غیر قابل انکار هستند. خود امام (ره) در کلام شان ده ها بار تصریح داشتند که انقلاب ایران، مقدمه ای جهت ظهور امام زمان (عج) است. خب ما باید از منظر آیات و روایات و همچنین از منظر معمار انقلاب اسلامی به آن نگاه کنیم. یعنی ماهیت انقلاب اسلامی را خوب درک کنیم و برای خودمان تفسیر نسازیم. حال که نگاه مان اصلاح شد، باید بتوانیم خودمان را با اهداف و کارکردهایش همراه کنیم.

منظور این است چه راهکارهایی می توانیم داشته باشیم تا آموزه های صحیح مهدوی در مجامع علمی به گفتمان و بعد  به راهبرد تبدیل شود؟

اولین نکته این است که نگاه مان را نسبت به انقلاب اسلامی اصلاح کنیم. اگر مسئولان نظام، مسئولان فرهنگی و حتی رسانه ها نگاه شان نسبت به انقلاب اسلامی، نگاهی مبتنی بر ظهور باشد و این نگاه را ـ که مبتنی بر آیات و روایات است ـ باور کنند، بعد آن را تبدیل به گفتمان عمومی کنند، میتوان به راهکارهایی دست پیدا کرد. الحمدلله با وجود تمام این کم کاری ها، شاهد هستیم انقلاب اسلامی مسیر خودش به سمت ظهور را ادامه می‌دهد و سیر خوبی را تا کنون طی کرده. بیداری اسلامی در امتداد انقلاب اسلامی شکل گرفت و هیچ کس شک ندارد بیداری اسلامی متأثر از انقلاب اسلامی ایران است. در کلام امام (ره) نیز دیده می شود که هدف ما، صدور انقلاب اسلامی به سایر کشورهای دنیا است و نیز بارها فرمودند که مردم دنیا، پیام انقلاب اسلامی ایران را دریافت کردند. همچنین در سالهای اخیر موج پیاده روی اربعین نیز به برکت نور انقلاب اسلامی ایران شکل گرفت و تمام این موضوعات زمینه هایی برای ایجاد تمدن نوین اسلامی است.

بعد از اینکه گفتمان انقلاب اسلامی و مهدویت را بسط دادیم، خود به خود تبدیل به راهبرد می‌شود. یعنی سیاست‌های نظام در مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... را بر اساس این راهبردها تعریف کنیم.

امام خیلی زیبا به همین نکات اشاره داشتند. ایشان فرمودند: «دولت جمهوری اسلامی تمامی سعی و توان خود را در ادارۀ هرچه بهتر مردم بنماید، ولی این بدان معنا نیست که آنها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانی اسلام است منصرف کند». پس این کلام نشان میدهد که ما باید از حالت گفتمان به یک راهبرد برسیم و امام (ره) بیشترین مسؤولیت ایجاد حکومت جهانی را متوجه مسئولان نظام کردند.