رضا کامی در گفتوگو با جام جم آنلاین در خصوص ناکامی دولت آمریکا در همراه کردن کشورهایی همچون ترکیه در تحریم نفتی و تجاری ایران اظهار کرد: دنبال نکردن سیاستهای خصمانه آمریکا علیه ایران از سوی آنکارا مسبوق به سابقه بوده و در طول تحریمهای قبل از برجام هم ترکها اکثر مبادلات خود را برخلاف نظر واشنگتن با ایران ادامه دادند.
وی بابیان اینکه نافرمانی کشورهای هند- چین –روسیه و بهویژه ترکیه از بازگشت تحریمهای نفتی آمریکا قابل پیشبینی بود،افزود: امروز کشوری نظیر ترکیه به لحاظ موقعیت سیاسی و اقتصادی خود نیاز فراوانی به حوزه انرژی دارد لذا به همین سادگی از خرید منابع و ذخایر سرشار همسایه شرقی خود ایران بهسادگی چشمپوشی نمیکند.
این مقام مسئول در حوزه تجارت با کشور ترکیه تأکید کرد: عدم پیروی متحدان منطقهای و برخی از کشورهای اروپایی از سیاستهای ضد ایرانی کاخ سفید طی ماههای آتی هم ادامه خواهد داشت و تصریح کرد: در حال حاضر اتحادیه اروپا به دنبال سازوکار ویژهراه اندازی خط سوئیفت بانکی برای مبادله با ایران است و مطابق توافق هستهای هم باید نسبت به این امر اقدام کنند و اگر این خط سوئیفت به شکل مطلوبی فعال شود شکست دیگری در رویکرد تحریمی آمریکا علیه کشورمان را شاهد خواهیم بود.
کامی ادامه داد: اروپا افزون بر برجام در قالب پیماننامهها و کنوانسیونهای مختلف قراردادهای تجاری بینالمللی چندجانبه با ایران منعقد کردهاند که موظف به اجرای آن هستند. از سویی دیگر بالاخره غربیها بهاستثنای یکی دو کشور باید یک روزی استقلال سیاسی از ابرقدرتی همچون آمریکا را نشان دهند و مراودات اقتصادی با ایران را توسعه بخشند.
رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه عدم همراهی چند کشور با بازگشت تحریمها علیه ایران را پیغامی سیاسی به واشنگتن خواند و گفت: توافقات و مبادلات بینالمللی اقتصادی قابلاحترام همه دولتهاست و وقت آن رسیده جمهوری اسلامی ایران با تأخیری طولانیمدت از مواهب سیاست گسترش روابط سیاسی اقتصادی خود بهویژه بعد از برجام بهرهمند شود. ازاینرو دنیا با این اقدام به آمریکا نشان داد حاضر نیست منافع ملی خود را خرج تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی کند.
وی با اشاره به سوابق طولانیمدت تهران- آنکارا در حوزههای مختلف، خاطرنشان کرد: روابط دو کشور باوجوداینکه فرازوفرودهای مقطعی را شاهد بود است لیکن همواره مستقل از سیاستهای کشورهای ثالث بوده و است. کما اینکه در طول توافقات هستهای همیشه مقامات ترکیه از آن حمایت کردند و نقض برجام دوره اوباما وترامپ را موردانتقاد قراردادند، در مقابل هم پس از وقوع کودتا در ترکیه جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود این رخداد را بشدت محکوم کرد.
کامی در همین ارتباط افزود: پیوندهای قومیتی و تاریخی دو کشور اجازه نخواهد داد به همین سادگی مناسبات دو کشور رو به تیرگی رود و بسیار بعید به نظر میرسد ترکیه سیاست به صفر رساندن صادرات نفت ایران را در سالهای آینده هم تعقیب کند. از طرفی چین – هند- روسیه –کره و ژاپن از دیگر مشتریان بزرگ نفت ایران با توجه به وابستگی شدید صنعت و اقتصاد به حوزه انرژی خود را معطل سیاستگذاری نفتی آمریکا نخواهد کرد.
این مقام مسئول بیان کرد: این احتمال وجود دارد کشورهای مزبور در عرصه سیاست خارجی خود مثلاً در مباحث منطقهای با کاخ سفید همسوییها داشته باشند اما وقتی قرار باشد تحریمهای آمریکا علیه ایران در یک پروسه زمانی طولانیمدت مبادلات چندجانبه و منافع اقتصادی کشورها را تحت تاثیر قرار دهد مورد بیاعتنایی دولتها قرار میگیرد.
رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه روابط دو کشور را کاملاً تعریفشده و هماهنگ بین دو دولت برشمرد و تصریح کرد: به نظر نمیرسد حجم مبادلات تجاری طرفین با کاهش روبهرو شود و حتی تصمیم ترکیه در همراه نشدن با تحریمهای نفتی آمریکا حکایت از افزایش حجم داد و ستد میان دو کشور دارد.
وی افزود: قراردادهای جدید تجاری تهران- آنکارا از ماههای گذشته منعقدشده است و فارغ از بازگشت تحریمها و جنگ روانی ایالاتمتحده روند عادی خود را طی خواهد کرد.
کامی در خاتمه خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنش اقتصادی در روابط ترکیه و آمریکا در مسائل اقتصادی و بحث ارزش دلار به بالاترین حد خود رسیده است و شاهد بودیم رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه از مردم خواست برای تقویت پول ملی، جواهرآلات و ارزهای خارجی خود را به لیر تبدیل کنند. بنابراین در پی تنش اخیر، آنکارا برای پایین آوردن ارزش دلار آمریکا هم که شده سیاستهای تحریمی این کشور را دنبال نمیکند.
وی افزود: به دنبال تشکیل شورای همکاری استراتژیک در روابط دو کشور در سال ۲۰۱۳ ، اخیراً مرکز تجارت جهانی ترکیه از سوی وزیر اقتصاد ترکیه در تهران بهمنظور تحقق برنامههای تجاری و امور زیربنایی گشایش یافت و وزیر اقتصاد ترکیه نیز بر توسعه روابط اقتصادی تأکید داشته است. ازاینرو باید گفت کشورهایی نظیر ترکیه سرمایهگذاریهای کلان و بلندمدت خود را بهراحتی فدای سیاستهای تحریمی علیه ایران نخواهند کرد.
محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد