در میان رشته‌های ورزشی عدالت رسانه‌ای برقرار نیست / بیشتر برنامه‌های ورزشی ما چالش محور است

به گزارش جام جم آنلاین ، مسلم سالاری در گفت و گو با جام جم آنلاین ضمن تبریک هفته تربیت‌بدنی به ورزشکاران و ورزش دوستان، این مقوله اجتماعی را پدیده‌ای چند بعدی خواند و اظهار کرد: ورزش علاوه بر اینکه با مردم در ارتباطی تنگاتنگ قرار دارد، با مدیران، سیاست‌گذاران ورزشی و درنهایت خود ورزشکاران حرفه‌ای رابطه مستقیم دارد.
وی با بیان اینکه رسانه یکی دیگر از ابعاد بسیار مهم مقوله تربیت ‌بدنی و ورزش بشمار می‌آید، افزود: نقش رسانه در پژواک و انعکاس خبرها و برنامه ورزشی در دهه‌های اخیر انکارناپذیر بوده و روزبه‌روز دامنه نفوذ و کارآمدی رسانه در ورزش افزایش می‌یابد. طی سال‌های گذشته ما شاهد ظهور شبکه‌های جدید تلویزیونی- رادیویی و اجتماعی بوده‌ایم. بنابراین هراندازه رسانه در ورزش و تربیت‌بدنی رشد داشته باشد به پویایی ورزش کشور و معرفی آن به جامعه تأثیرگذارتر خواهد بود.

کارشناس برنامه‌های ورزشی ذائقه سازی برای مخاطبان و به وجود آوردن زمینه برای ایجاد پشتیبانی مالی برای ورزش را از مهم‌ترین اهداف رسانه دانست و گفت: این مسئله چند مدتی است که در کشور ما هم تحقق‌یافته است. لیکن ما باید بتوانیم به همه ورزش‌ها بر اساس اهمیت و ماهیت آن رشته پرداخته و آن را به جامعه و قشر جوان به طرز مطلوبی معرفی کنیم.

سالاری با بیان اینکه متأسفانه به ورزش فوتبال در کشور ما به‌گونه‌ای دیگر نگاه شده است، خاطرنشان کرد: معتقدم در ایران بیش از ظرفیت‌هایی که مسابقات فوتبال دارد به آن پرداخته‌شده است و از طرفی ورزش‌هایی که بسیار مدال‌آور هستند و کشورهای توسعه‌ یافته خیلی روی آن‌ها کار رسانه‌ای انجام داده و اهمیت آن را برای شهروندان خود بازگو می‌کنند. ولی در کشور ما ورزش‌هایی مثل دومیدانی- شنا- ژیمناستیک- ورزش‌های رزمی و سوارکاری و... مورد بی‌مهری مسئولان امر قرارگرفته است.

وی دراین‌باره به‌طور مصداقی به تحلیل موضوع اشاره کرد و گفت: ورزشکاری همچون «مایکل فلپس» از قهرمانان شنا در طول 4المپیک به‌اندازه کل تاریخ المپیک کشورمان شاید هم بیشتر مدال طلای این تورنمنت حساس را از آن خود می‌کند. یکی از رموز موفقیت ورزشکاران حرفه‌ای کار رسانه‌ای جامع است. در واقع سیاست‌گذاران برای ترغیب، تشویق و ذائقه سازی آن‌ها، از سال‌ها قبل ورزش‌های مدال‌آور را برای نوجوانان و جوانان تبلیغ کرده‌اند و امروز موجب ارتقای بین‌المللی آن در جهان شده‌اند. اما در ایران این مسئله مورد غفلت واقع‌شده و تنها فوتبال از بالاترین اهمیت برخوردار است.

این کارشناس ورزشی در حوزه رسانه یادآور شد: درمجموع رسانه‌های مختلف به مقوله ورزش و تربیت‌ بدنی توجه شایانی کرده‌اند. لیکن اگر سؤال شود که آیا در میان همه رشته‌ها عدالت رسانه‌ای محقق شده است باید گفت در حال حاضر این اتفاق در کشور رخ نداده است.

سالاری برنامه‌سازی ورزشی را بسیار متفاوت با سایر برنامه‌های تولیدی مانند حوزه اجتماعی و اقتصادی برشمرد و افزود: یک رسانه اجتماعی با تسلط و مجموعه مطالعاتی که در خصوص یک مقوله مرتبط دارد، برنامه می‌ساز.د اما در تولید برنامه ورزشی بنده اعتقاددارم برنامه‌ساز- تهیه کننده-کارگردان و...چه در رادیو و چه در تلویزیون و خواه دیگر شبکه‌های ارتباط ‌جمعی باید آگاهی لازم به رشته‌های مختلف ورزشی را داشته باشند. ما الان در این زمینه با کمبود مواجه هستیم. به این معنا که ما باید به سمت تولید برنامه‌های حرفه‌ای رفته و هم‌راستا با چشم‌انداز ورزش حرفه‌ای برنامه‌سازی کنیم. چون در این رابطه با خلأ برنامه‌ای مواجه هستیم.

وی ادامه داد: بیشتر برنامه‌های ورزشی ما در رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه‌ها چالش محور است و صرفاً در خصوص یک باشگاه – یک فدراسیون و یک‌رشته ورزشی ما به ابعاد ضعف آن می‌پردازیم. بنابراین اینکه ما بخواهیم یک‌چشم انداز روشنی برای ورزش تهیه کنیم و در بخش برنامه‌سازی در همان مسیر طی طریق کنیم متأسفانه در ایران به وقوع نپیوسته است.

تهیه‌کننده برنامه‌های زنده و مستندهای ورزشی تأکید کرد: آنچه مسلم است ما تا امروز به لحاظ کمی خیلی به ورزش پرداخته‌ایم. اما ازنظر کیفیت هنوز با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستیم. چنانچه به دو دهه قبل بازگردیم در برنامه‌های ورزشی یک بخش را به آموزش اختصاص می‌دادیم. مثلاً یک برنامه به آموزش والیبال یا تنیس روی میز می‌پرداخت. در حال حاضر جای آموزش و شناساندن رشته‌ها به جوانان با ابزار علمی، تحقیقاتی واقعاً خالی است. برنامه‌های آموزشی نسل‌های بعدی کشور، کودکان و نوجوان را می‌تواند به‌صورت پایه‌ای با ورزش آشنا کند. صرف اینکه فقط به پخش مسابقات بپردازیم کمک قابل‌توجه ای به ورزش‌های پایه نخواهد کرد. البته پوشش و پخش زنده مسابقات مهم و لازم است. اما برای توسعه ورزش شرط کافی محسوب نمی‌شود.

وی ابراز کرد: یک مسابقه ورزشی آخرین بخش از فرآیند رشته مد نظر قلمداد می‌شود، باید به عقبه آن‌هم توجه کرد. به‌طور نمونه بنده در دهه 70 طبق رصدی که انجام دادم به این نتیجه رسیدم تیم‌های مختلف ایرانی چه در رده ملی و چه در سطح باشگاهی مرتب برای تدارک بهتر چندین سفر به کشورهای مختلف را در طول سال تجربه می‌کنند. اما مردم هیچ اطلاعی از حواشی و نحوه آماده‌سازی تیم ندارند و کلیت آن را تنها در چارچوب یکی دو مسابقه زنده ملاحظه می‌کنند. ازاین‌رو طرح «همسفر با قهرمانان» را در آن دهه ارائه کردم که سال 2001 مسابقات قهرمانی نوجوانان والیبال جهان در مصر ما تیم ایران را به ‌عنوان یک مستندساز همراهی کردیم، آقای کارخانه در آن مقطع سرمربی تیم ملی نوجوانان بودند، ایران در آن مسابقات نایب‌ قهرمان جهان شد.

سالاری در بخش پایانی گفت‌وگو خاطرنشان کرد: خود آقای کارخانه به‌عنوان سرمربی تیم تأکید کرد حضور دوربین در اردوی تیم ملی موجب تهییج بچه‌ها شد و به طرز مطلوب‌تری ظرفیت‌های خود را نشان دادند. افزون بر این مردم هم با زحمات نوجوانان در خلال تمرین‌ها آشنا شدند. بنابراین این بخش از کار می‌تواند یکی از رسالت‌های رسانه محسوب گردد. کما اینکه در ادامه برخی از دیگر دوستان و همکاران با تیم های مختلف سفر کردند و اتفاقاً اثرات مثبت هم از حضور خود برجای گذاشتند. اما متأسفانه در حال حاضر این سیاست مقبول مانده است و ضروری است برای اعتلای تربیت‌بدنی کشور موردتوجه قرار گیرد.

محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین