قطعی‌ برق،‌ بدون بیمه خسارت

یکی با تانکر شیرهای فاسدش در بخش خسروشاهی تبریز از راه رسید و ده‌ها لیتر شیر را جلوی در اداره برق این شهر روی آسفالت داغ خیابان خالی کرد و گفت همه این شیرها به خاطر قطعی برق فاسد شده‌اند و یک هموطن دیگر، ورقه‌های خمیر ترش شده نانش را روی راه پله اداره برق شهرستان رویان پهن کرد.

او هم نانوایی بود که از خاموشی برق خسارت دیده بود. قبل از او البته یکی از نانواهای اهل شهرستان خاش سیستان بلوچستان هم، درِ اداره برق شهرش را خمیر گرفت تا به صف اعتراض‌کنندگان بپیوندد. تعدادی از مرغداران گنابادی هم در گوشه‌ای دیگر از کشور، جلوی در اداره برق گناباد جمع شدند و از تلف شدن 4000 مرغ خبر دادند! این وسط تصویری هم از یکی از همین مرغداران در فضای مجازی منتشر شد که مرغ‌های تلف‌شده‌اش را بارِ یک نیسان آبی رنگ کرده و جلوی اداره برق آورده بود و چندتایی از مرغ‌ها را هم همانجا پیش روی همه آتش زده بود.

همه این خسارت‌ها وقتی غیرقابل جبران‌تر می‌شود که بدانید شرکت توانیر هنوز نتوانسته با هیچ شرکت بیمه‌ای قرارداد ببندد و با توجه به حجم بالای خسارت‌ها باید هشدار داد که کمتر شرکت بیمه‌ای حاضر است در این حوزه خدمات بدهد.

همه این گلایه‌ها را که شنیدیم، روی عدد و رقم‌های نوشته شده روی قبض‌های نارنجی‌رنگ برق چشم گرداندیم. جایی که در کنار مالیات برارزش افزوده، عوارض و... هر ماه هزینه‌ای هم با عنوان مبلغ بیمه از همه مشترکان کسر می‌شود. هرچند به دلیل پایین بودن مبلغ پرداخت بیمه نسبت به مبلغ قبض برق مشترکان زیادی به آن توجه نمی‌کنند و هنگام وقوع حادثه هم از چنین تسهیلاتی بی‌اطلاع هستند و پیگیر دریافت حق خود نمی‌شوند؛ خسارت‌هایی که به نظر می‌رسد در یک ماه اخیر با خاموشی‌های مکرر برق افزایش داشته است.

ما این موضوع را با مجید گودرزی، رئیس گروه تحویل گزارش‌های تخصصی شرکت توانیر درمیان گذاشتیم و او گفت: طبق قانون برای هر ماه یکصد تومان از مشترکان مسکونی و تجاری شهری دریافت شود که مبلغ پرداختی توسط هر مشترک سالانه به‌طور متوسط 1200تومان می‌شود. این رقم برای مشترکان خانگی و تجاری روستایی نصف مشترکان شهری است و ماهانه 50 تومان روی قبض برق آنها محاسبه می‌شود؛ یعنی هر مشترک روستایی به طور متوسط سالانه 600 تومان هزینه برای بیمه می‌پردازد.

خسارت دیدگان صبر کنند

گودرزی با اشاره به این‌که درصورت کامل بودن مدارک خسارت، غرامت ظرف حداکثر 15 روز پرداخت می‌شود، گفت: سال گذشته شرکت بیمه‌گذار خسارات ناشی از نوسانات برق بیمه دی بود و این شرکت پس از بررسی مدارک، تا سقف قرارداد، خسارت را به مشترکان پرداخت. البته برای سال 97 هنوز شرکت بیمه‌گر جدید مشخص نشده است و در همین راستا به شرکت‌های وابسته به خود اعلام کرده‌ایم که اگر مردم برای دریافت خسارت ناشی از قطع برق مراجعه کردند، به آنها گفته شود مدارک را تا شناسایی شرکت بیمه‌ای و پرداخت غرامت نزد خود نگهداری کنند. این درحالی‌است که باید تاکید کرد با توجه به افزایش خسارت ناشی از قطعی برق کمتر شرکت بیمه‌ای حاضر است به این حوزه ورود کند.

روال کار اما به چه صورت است؟ رئیس گروه تحویل گزارش‌های تخصصی شرکت توانیر در پاسخ به این سوال هم گفت: مشترکان خسارت دیده درصورت دسترسی به اینترنت از طریق سایت و در غیراین‌صورت با مراجعه به امور مشترکان، اطلاعات مربوط به خسارات وارده به وسایل شان را باید در سایت پرداخت خسارت ثبت کنند.

با این‌که جزئیات بیشتری از این ماجرا در اختیار ما قرار نگرفت، اما شاید در صورت پیگیری مشترکان و البته تعیین شرکت بیمه گر در ماه‌های آینده، خسارات احتمالی به آنها پرداخت شود!

داستان قطعی برق

با گذشت چند روز از اجرای برنامه خاموشی و قطعی مکرر برق در شهرهای مختلف کشور، موج اعتراض اصناف و شهروندان مختلف هم از راه رسیده است و به نظر می‌رسد تداوم این خاموشی برای خیلی‌ها تحمل ناپذیر شده و روال عادی زندگی شان را به هم ریخته! آن قدر که حتی ساده ترین امور، تحت تاثیر خاموشی برق قرار بگیرد و در جمع‌های خانوادگی و دوستانه، در مکالمه‌های کوتاه داخل تاکسی و اتوبوس و مترو، حتی در محیط کار، خیلی‌ها از قطعی برق گلایه کنند و از ترس شان برای سوارشدن به آسانسور بگویند، مبادا که وقتی داخل اتاقک آسانسور ایستاده اند ناگهان برق برود و آنها بمانند و یک فضای کوچک و تاریک و دربسته!

این نگرانی را جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران هم تائید کرد. او از افزایش آمار تعداد افراد محبوس شده در آسانسور با خاموشی‌های چند روز اخیر پایتخت خبر داد و به ما گفت: قاعدتا هروقت که قطعی برق داریم، مخصوصا در ساعت‌های پیک کاری حوادث مربوط به آسانسور هم بیشتر می‌شود.

خارج از فضای بسته خانه‌ها و اداره ها، در خیابان‌های شهر هم خاموشی برق در این چند روز مشکل ساز شد؛ آن‌قدر که سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس پایتخت از قطعی برق گلایه کرد و به مهر گفت: قطع برق چراغ‌های راهنمایی مشکلات فراوان و زحمت بسیاری برای همکاران من در پلیس راهنمایی و رانندگی ایجاد کرده است؛ چراکه به دلیل ترافیک ذاتی تهران، فقط کافی است دقایقی این اتفاق بیفتد تا مشکلات ترافیکی دو برابر شود.

مشکلات قابل پیش‌بینی

ماجرا نه پیچیده است و نه غیرقابل پیش‌بینی! خیلی‌ها از همان موقعی که زنگ خاموشی‌ها به صدا درآمد این روزها را می‌دیدند، همین روزها را که محرومیت از برق، فقط تحمل گرمای هوا و عرق ریختن در روزهای داغ تابستان نباشد و تبعات دیگر قطعی برق و مشکلات ناشی از آن به مرورخودش را نشان بدهد، یکی یکی از راه برسد و خیلی‌ها را غافلگیر کند؛ دستگاه‌های کارتخوان را از کار بیندازد و خرید و فروش اجناس مختلف و نگهداری مواد غذایی را مختل کند، دلهره قطعی برق را به دل بیماران بستری در بیمارستان‌ها بیندازند و در نهایت یک‌بار دیگر به یاد همه بیاورد که برق چه نعمتی است و نبودش چه مشکلات بیشماری به‌وجود می‌آورد.

ما از قاسم زراعتکار، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی درباره مشکلات به وجود آمده برای هم‌صنفی هایش پرسیدیم و او از تاثیر صددرصدی قطعی برق در حرفه نانوایی گلایه کرد و گفت: نانوایی‌ها باید خمیر را یک یا دوساعت زودتر بزنند تا این خمیر استراحت کند، اما وقتی برق می‌رود، این خمیر می‌ماند و ترش می‌شود و دیگر قابل مصرف نیست و همین موضوع باعث اعتراض نانوایان در اتحادیه‌های سراسر کشور
شده است.

زراعتکار گفت کسی جوابگوی خسارتی که تا امروز از قِبل این اتفاق به نانواها رسیده نیست و جبران خسارت تا حالا به عهده خود نانواها بوده. راه چاره‌ای که او به‌عنوان رئیس اتحادیه پیش روی نانواها گذاشته فعلا دعوت آنها به حفظ آرامش است. او به همه گفته فعلا صبر کرده و تا جایی که می‌توانند برق کمتری مصرف کنند.

بجز او اما چند شهروند از شهرهای مختلف کشور در تماس تلفنی با ما از خسارت لوازم برقی شان گلایه کردند، یکی از خراب شدن کامپیوترش گفت و دیگری پای موتور سوخته کولرش را پیش کشید.

پای صحبت آنها بودیم که یکی از همکاران خودمان در تحریریه جام‌جم هم از خسارت قطعی برق به یخچال خانه‌اش گفت و هزینه 250 هزارتومانی برای تعویض سنسور یخ زدای آن. این درحالی است که بی‌توجهی به جبران خسارت‌ها از سوی بیمه آب پاکی را روی دست این خسارت‌دیدگان می ریزد.

چاره کار ؛ صرفه جویی مشترکان

قطعی برق تجربه مشترک این روزهای بسیاری از خانواده‌هاست؛ تجربه‌ای که به گفته مدیرعامل شرکت توانیر حداقل تا دوهفته آینده ادامه دارد.

آرش کردی با اعلام این خبر گفت: به ازای هر یک درجه افزایش گرما، ۱۵۰۰ مگاوات به مصرف برق کشور اضافه می‌شود.

او تاکید کرد: روند رشد مصرف برق در کشور مناسب نیست. از این رو نیازمند نگرشی جدید و مدیریت مصرف انرژی و بویژه برق هستیم.

مدیرعامل شرکت توانیر در ادامه با اعلام این‌که قطعی برق مرتبط با گرمای هوا و افزایش مصرف است، گفت: بنا بر پیش‌بینی هواشناسی، شدت گرما تا دو هفته آینده در کشور وجود دارد و از این رو قطعی برق هم دست‌کم تا همین زمان ادامه خواهد داشت.

ما این موضوع را با علی ادیانی، نایب رئیس دوم کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در میان گذاشتیم و او گفت:خاموشی‌های تابستان امسال قابل پیش‌بینی بود و قبلا هم درباره آن هشدارهای لازم داده شده بود و از آنجا که ما در چارچوب رعایت الگوی مصرف صحیح برق عمل نکرده‌ایم و به لحاظ آماری جزو کشورهای پرمصرف دنیا هستیم، این خاموشی‌ها دور از ذهن نبود. این نماینده مجلس با اشاره به مشکلات به وجود آمده ناشی از قطع برق در سطح کشور هم گفت: طبیعی است وقتی برق قطع می‌شود، هم عارضه انسانی رخ بدهد و هم عارضه اقتصادی. یعنی هم بیمارها، افراد سالمند و کودکان دچار مشکل شوند و هم واحدهای تولیدی متضرر شوند.

او چرخه‌ای را به یاد ما آورد که در آن مصرف زیاد برق توسط خود همین مشترکان منجر به خاموشی و قطعی برق شده بود و گفت: در حال حاضر چاره کار فقط این است که مشترکان به‌طور جدی در مصرف برق صرفه‌جویی کنند.

مینا مولایی - جامعه