نگاهی تحلیلی به مجموعه رمضانی شبکه دو

بچه‌مهندس‌های کـــار بلــد

ماه رمضان به پایان رسیده، پخش مجموعه‌های مناسبتی این ماه در شبکه‌های گوناگون سیما تمام شده و حالا فرصت خوبی است تا در مورد کیفیت و محتوای این سریال‌ها بیشتر صحبت کرد و با دیدی کلی و همه‌جانبه نقاط قوت و ضعف هر مجموعه را مورد قضاوت قرار داد. سریالی که شبکه دو سیما در طول ایام ماه مبارک رمضان روانه آنتن کرد، «بچه‌مهندس» بود که داستان آن در محیط یک پرورشگاه و از زبان کودکان می‌گذشت و درون‌مایه‌ای عاطفی و احساسی داشت. جام‌جم در این گزارش از منظر تحلیلی بچه‌مهندس را بررسی می‌کند، به مروری به بازی بازیگران می‌پردازد و از نگاه کارشناسان و منتقدان، نقاط قوت و ضعف این مجموعه را به شرح درمی‌آورد.
کد خبر: ۱۱۴۹۳۹۵

یک مجموعه بیادعا

بچهمهندس آخرین مجموعهای بود که امسال نامش به عنوان سریالی رمضانی برای پخش از شبکه دو سیما مطرح شد؛ مجموعهای که هیچکس و حتی عوامل آن، فکر نمیکردند گزینه پخش در ماه مبارک رمضان باشد و فضا و درونمایه آن، با همه مجموعههایی که پیش از این در این ایام روانه آنتن شده بود، تفاوت داشت. با این حال بچهمهندس علیرغم تصور خیلیها، از همان قسمت اول درخشید و مخاطبان را درگیر خود کرد. بچهمهندس روایت زندگی جواد ، کودکی پرورشگاهی است. مجموعهای که پخشش البته به ماه رمضان و دوران کودکی این شخصیت محدود نمانده و ماجرای شیطنتهایش تا دوران بزرگسالی و زمان حال ادامه پیدا خواهد کرد. در شرایطی که سریالهای رمضانی سیما عموما به موضوعات مشکلات خانوادگی، گرفتاریهای اخلاقی و اجتماعی و یا مضامین عرفانی و ماورایی محدود ماندهاند، ساختارشکنی و حرف تازه بچهمهندس شایسته تحسین است. مجموعهای که در سال نبود مجموعههای طنز در رمضان، تلفیقی از فضای شوخی و جدی را توامان دنبال میکرد؛ به وقتش میخنداند و به وقت دیگر، اشک به چشمان مخاطبان میآورد.

برگ برنده؛ کودکان

مهمترین نکته قابل توجه در بچهمهندس، بازی بازیگران کودک آن بود که به شایستگی توانسته بودند در قالب نقشهایشان قرار بگیرند و غمها و شادیهای شخصیتهایشان را با مخاطبان به اشتراک بگذارند. جالب این که فضای بچهمهندس، در سالهای دهه 60 خورشیدی میگذشت و این کودکان که همه متولد دهه 90 هستند، توانستند در نوع لباس پوشیدن و ظاهر و حتی گفتار، تصویر کودکان آن سالها را به ذهن متبادر کنند. بازی بازیگران کوچک نقشهای جواد (یونا تدین)، مومو / مژگان (نیوشا علیپور) و رسول (آریا نرجآبادی) نوید حضور جدیتر این ستارهها را در سالهای بعد داد.

روایتی شیرین و دلچسب

اکبر نبوی، منتقد سینما و تلویزیون به جامجم میگوید: برای نظر قطعی دادن باید سریال را به طور کامل ببینم، در همین چند قسمت که دیدم به نظرم آمد که در بچهمهندس به یک موضوع انسانی توجه شده و این توجه در قالب روایتی نرم و متکی بر داستان بود. بازی کودکان به خصوص شخصیت جواد و مژگان خیلی خوب بود و همچنین بازیگران خانمی که در کنار این بچهها بازی میکردند. بازی خوب بچهها به حضور پررنگ داستان در این اثر بازمیگردد. معمولا بازیگران در کارهایی که چه در سینما و چه در تلویزیون، مبتنی بر داستان ساخته شوند و داستانشان انسجام دراماتیک داشته باشد، خوب بازی میکنند. یعنی با داستان خوب، فضا برای ایفای نقش بازیگر به طور منطقی و طبیعی فراهم میشود؛ فقط کافی است او به میدان بیاید و آن نقش را خلاقانه پرورش دهد و عرضه کند.

مجموعهای با پتانسیلهای رها شده

جبار آذین، منتقد سینما و تلویزیون، بچهمهندس را سریالی میداند که ظرفیتهای خوبی برای روایت داشته، اما چندان درست نتوانسته به این ظرفیتها بپردازد. او میگوید: بچهمهندس سریالی بود که علی غفاری برای تلویزیون ساخت و با نگاهی الیور توئیستوار نسبت به برخی شخصیتها، کوشید یک اثر تاثیرگذار خانوادگی و اجتماعی را برای مخاطبان بسازد.

با این حال با اینکه محیط پرورشگاه و کودکانی که در آن تحت سرپرستی بهزیستی قرار دارند موضوعی بسیار خوب، بالقوه و دارای پتانسیلهای گوناگون برای پرداخت دراماتیک است، اما به دلیل اینکه بیشتر حوادث سریال معطوف به شخصیت اصلی آن یعنی جواد شده بود، مسائل دیگری که باید مورد نگاه آسیبشناسانه قرار میگرفت، چندان مورد عنایت کارگردان واقع نشد. مضمون و لحن زبان بچهمهندس، نکته قابل تامل دیگر است. این مجموعه گرچه در لحظاتی کوشیده بود نگاهی طنز داشته باشد، اما این طنز و شوخیها بسیار سطحی و رو بود. در هر حال علی غفاری با ساخت بچهمهندس سعی کرد که حرفهای تازهتری مطرح کند و تاحدودی نسبت به سایر سریالهای رمضانی موفق بود.

کارگردان چطور از بچهها بازی گرفت؟

بازی کودکان نقشهای اصلی مجموعه و بویژه جواد و مژگان، از جمله نکات قابل توجه در این سریال تلویزیونی بود. بازیهایی تاثیرگذار که به جان مخاطبان هم نشست و موجب ارتباط بیشتر بینندگان با این شخصیتها شد. غفاری، کارگردان بچهمهندس در مورد بازیگر محبوب نقش اصلی این مجموعه یعنی جواد (یونا تدین) میگوید: یونا تدین هشتساله است. بازی گرفتن از بازیگران کودک، کار دشواری است؛ اما با یونا و نیوشا و آریا خیلی تمرین کردیم و از آنجا که در لوکیشنمان بچههای دیگر هم حضور داشتند، آنها توانستند زودتر با محیط ارتباط برقرار کنند و خیلی زود صمیمی و راحت شدند. از چند روز قبل از شروع فیلمبرداری بچهها را به طور مرتب سر صحنه میبردیم، آنها را با فضا آشنا میکردیم و در نهایت بچهها احساس کردند که لوکیشن، مثل خانه خودشان است و عکسالعملهایشان واقعی از کار درآمد. در واقع این بچهها جلوی دوربین بازی نمیکردند و تمرینهای مکرر باعث شده بود. که رفتارشان واقعی به نظر برسد. البته بحث دیگری که در خصوص بازیگران کودک وجود دارد، بحث رقابت کردنشان با یکدیگر است که باعث میشود هرکس بکوشد عملکرد بهتری داشته باشد، چون تعداد بازیگران کودک ما سر صحنه زیاد بود، هر کدامشان سعی میکرد که بهتر از دیگران باشد.

نقاط قوت و ضعف

جای خالی مسائل آسیبشناسانه پیرامون زندگی کودکان پرورشگاهی و تمرکز بیش از حد روی شخصیت جواد

موفق در ارتباط برقرار کردن کارگردان با کودکان و بازی گرفتن از آنان

موضوعی متفاوت از موضوعات همیشگی مجموعههای رمضان

توجه به یک موضوع انسانی در قالب روایتی نرم و متکی بر داستان

زهرا غفاری
نوشین مجلسی
رسانه

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها