رادیو، رسانه‌ای گرم و قدرتمند است

چه شد که به رادیو علاقه‌مند شدید؟

این علاقه موروثی است. برادرم، کیوان همتی از قدیمی‌های رادیو و مشوق و الگوی اصلی من در این مسیر بود. علاوه بر این صدایی که خداوند به من هدیه داده باعث شد به این کار ترغیب شوم. سال 82 وارد رادیو شدم اما قبل از آن در یک برنامه تلویزیونی برای گروه اجتماعی شبکه سه به اسم اشاره، کار اجرا را تجربه کرده بودم. تا آن زمان خیلی جدی به این مقوله نگاه نمی‌کردم ولی بعد از آن به خاطر علاقه‌ای که به رادیو داشتم، تست دادم و کارم را از رادیو ایران شروع کردم.

از صدای خوب در عرصه‌های دیگر مثل دوبله هم می‌شود استفاده کرد.

در ابتدای کار به دوبله وارد نشدم ولی چند سال که گذشت در کنار گویندگی رادیو، چند کار دوبله هم انجام دادم.

ترجیح خودتان کدام است؟

رادیو.

‌ به این خاطر می‌پرسم که بسیاری از گوینده‌های رادیو، وارد کارهای دیگر مثل دوبله،‌ بازیگری، ‌اجرای تلویزیونی و ... هم می‌شوند.

بله این اتفاق می‌افتد و گاهی خیلی بد است چون بعضی‌ها رادیو را به عنوان سکوی پرتاب می‌دانند. به رادیو می‌آیند که از آن به جاهای دیگر مثل تلویزیون و سینما بروند. برای من اما برعکس بود. اول به تلویزیون آمدم و بعد به خواست خود وارد رادیو شدم. در کار رادیو نوعی عشق وجود دارد و امکان پاگیر شدن در آن خیلی بیشتر است. یعنی کسانی که عشق واقعی داشته باشند در رادیو می‌مانند. حالا اگر یک کار موقت تلویزیونی یا سینمایی هم داشته باشند باز امکان ماندگاری در رادیو برایشان بیشتر است.

شما برنامه‌های متنوعی در شبکه‌های رادیویی مختلف اجرا می‌کنید.

بله. شبکه اصلی من فرهنگ است، اما با رادیوهای دیگر هم کار می‌کنم. سعی کردم در همه حوزه‌ها یعنی اجتماعی،‌ هنری، ‌فرهنگی و حتی علمی اطلاعات داشته باشم و کار کنم. مثلا حدود دو سال است افتخار دارم با گروه سیاسی رادیو در برنامه با سابقه «بررسی رسانه‌های بیگانه» کار کنم.

پس خیلی به تخصص گوینده و اجرای نوع خاصی از برنامه‌ها‌ معتقد نیستید؟

خیر. از ابتدا هدفم همین بود که این اتفاق نیفتد. خیلی از همکارانم حوزه‌شان را مشخص می‌کنند و سراغ نوع خاصی از برنامه‌ها مثل ورزشی یا علمی می‌روند، اما من سعی کردم در تمام حوزه‌ها کار کنم.

یعنی به حوزه خاصی علاقه ندارید؟

به هر حال میل باطنی و گرایشی در من وجود دارد که مرا بیشتر به سمت برنامه‌های علمی، فرهنگی و هنری سوق می‌دهد، اما این علاقه محدودم نکرده است.

این روزها برنامه جهان‌نما ویژه جشنواره جهانی فجر را اجرا می‌کنید که احتمالا در راستای همین علاقه است. پ

بله. آثار خوب سینمایی را دنبال می‌کنم و به نظرم این روزها قهر مردم با سینما به آشتی بدل شده است. این برنامه به تهیه‌کنندگی نازنین حاج‌سیف‌ا... و شهره احمدوند در ایام جشنواره هر روز از پردیس سینمایی چارسو پخش می‌شود که به عنوان یک برنامه زنده، بخصوص برنامه‌ای که خارج از فضای استودیوست، ‌سختی‌ها و شیرینی‌های خودش را دارد.

فضای ورود به گویندگی چگونه است؟

آدم‌های مستعد و صداهای خوب، زیاد داریم. بارها حتی به همکارانم گفته‌ام باید فرصتی ایجاد شود تا جوان‌ها وارد شوند. نباید این عرصه محدود باشد. متاسفانه در دوبله کمی انحصار وجود دارد. دوست دارم برای کسانی که استعداد و علاقه دارند فضای ورود و کار ایجاد شود.

یعنی فضای بسته‌ای که می‌گویید برای دوبله وجود دارد، برای ورود جوانان به رادیو نیست؟

خیلی کمتر است و به آن شکل نیست.

با پیشکسوتان زیادی صحبت کرده‌ایم. اغلب آنها می‌گویند تازه‌واردها برای رشد در گویندگی رادیو عجله دارند.

صبوری، احترام و نگهداشتن حرمت پیشکسوت لازمه این کار است. کسی که 40 سال است این کار را انجام می‌دهد، امروز استاد و خبره شده است و باید احترامش حفظ شود. من با تهیه‌کننده‌های زیادی کار کرده‌ام که سن و سابقه‌شان از من کمتر بوده است اما همیشه اصل احترام به آنها را به عنوان کسی که آن لحظه مالک استودیو هستند، رعایت کرده‌ام و با جمله «با اجازه...» وارد استودیو می‌شوم. تازه‌واردها باید بدانند قدردانی از پیشکسوت همیشه در هر کاری ملاک است و این در کار ما باید بیشتر باشد.

اصلا علاقه‌مندان گویندگی چگونه می‌توانند وارد این عرصه شوند؟

دوره‌های آموزشی قبل از شروع کار خیلی خوب است اما باید آگاهانه و هوشمندانه جای مناسب را انتخاب کنند و زیرنظر اهل فن و حرفه‌ای‌ها دوره ببینند. الان متاسفانه کلاس‌ها زیاد شده است ولی علاقه‌مندان نباید سر هر کلاسی بنشینند. شاید خیلی‌ها با انتخاب اشتباه مسیر خود را عوض کنند و به هدفشان نرسند.

خودتان از این گونه کلاس‌ها استفاده کرده‌اید؟

قبل از ورود به رادیو و تست دادن، دوره‌هایی را گذراندم و امروز هم بعد از حدود 14 سال کار کردن هنوز در دوره‌های ضمن خدمت که از طرف سازمان صداوسیما برگزار می‌شود، حضور پیدا می‌کنم. اخیرا کلاس‌های شعرخوانی،‌ مولاناپژوهی،‌ حافظ و سعدی خوانی و نحوه صحیح خواندن متون نظم و نثر قدیمی برگزار شد که در آ‌نها شرکت کردم. همیشه در هر سن و حرفه‌ای، خصوصا در کار هنری باید آموزش دید.

در این مسیر چه کسی بیشترین تاثیر را روی شما گذاشته است؟

هر مجری و گوینده رادیو صدای منحصربه‌فرد خود را دارد. همکارانم صداهای فوق‌العاده‌ و با رنگ‌آمیزی‌های متفاوت دارند. این صداها آنقدر خوب است که هر کس قبل از ورود به رادیو،‌ از گوینده‌ها تصویرسازی می‌کند. در ذهنم همیشه از صدا و اجرای بهروز رضوی خوشم می‌آمد. زنده ‌یاد مهران دوستی هم از کسانی بود که صدای گرم و شنیدنی داشت. نکاتی از این عزیزان را در اجرا استفاده می‌کنم اما هیچ موقع نخواستم از کسی الگوبرداری کنم چون حرف استادانم در گوشم است که می‌گفتند باید خودتان باشید، ‌تقلید و صداسازی نکنید.

خودتان امروز چقدر مخاطب رادیو هستید؟

برخی شبکه‌ها را گاهی می‌شنوم اما برنامه‌هایی را که دوست دارم بیشتر پیگیری می‌کنم. خصوصا برنامه‌های دوستانم و کسانی که تازه وارد شده‌اند. بچه‌های تازه‌وارد از ما می‌خواهند برنامه‌هایشان را گوش بدهیم و ایراداتشان را بگوییم.

برخی می‌گویند رادیو کمی جایگاهش را میان مخاطبان جوان از دست داده است. موافقید؟

متاسفانه این حرف تا حدی درست است. رادیو امکانات فراوانی دارد از جمله این که یک رسانه قدرتمند،‌ گرم،‌ فراگیر،‌ همیشه در دسترس و ارزان است. امکانات رادیو اگر با نوآوری و خلاقیت در برنامه‌سازی همراه شود می‌تواند مخاطب بیشتری را جذب کند.