گنج‌هایمان کو؟

کشور ما کشور کم‌آبی است، همه می‌دانند. از مردم عادی بگیر تا مسئولان و حتی جغرافیدان‌های دنیا و آنها که به فضا سفر می‌کنند و از آن بالا نظاره‌گر زمین هستند.

سال‌هاست که شنیده می‌شود، بحران آب در دنیا و بخصوص کشورهایی که روی خط کم‌آبی قرار دارند، جدی است؛ اما واقعیت این است که این حرف‌ها فقط در کلام و روی کاغذ مدام تکرار می‌شود و آنقدر گفته شده ‌است که دیگر برای همه عادی شده و کسی آن را جدی نمی‌گیرد که اگر جدی بود الان بیشتر تالاب‌ها و دریاچه‌های کشورمان خشک نشده بود و مردمی که حیات و ممات‌شان به آب بستگی دارد، روزهای بسیار سختی را تجربه نمی‌کردند.

مردمی که تا همین صد سال قبل می‌دانستند در منطقه‌ای کم‌آب زندگی می‌کنند و به همین دلیل راه و چاره‌ای برای آن پیدا کرده بودند. مثلا مردم منطقه قلعه گنج که در جنوب کرمان قرار دارد، تا همین چند سال قبل می‌دانستند که تنها راه ادامه حیاتشان به قنات‌ها و کاریزها وابسته است، آنها همان‌گونه که به نفس کشیدنشان اهمیت می‌دادند، قنات‌ها هم برایشان مهم بود و مدام به آنها رسیدگی می‌کردند و یکی از افتخاراتشان داشتن بیشترین قنات در کشور بود!‌ اما از زمانی که پای دولت به مدیریت آب باز شد، همه چیز را خراب کرد!‌ فناوری‌ها و دستگاه‌های جدیدی وارد کشور شد و دولت وعده‌هایی داد که برای احیای تالاب جازموریان و بقیه تالاب‌ها و دریاچه‌ها برنامه‌های ویژه‌ای دارد. راستش این وعده‌ها باعث شد سررشته کار از دست مردم در برود و آنها دیگر به سنت پدران و اجداد خود از قنات‌ها محافظت نکنند؛ قنات‌هایی که سالیان سال آنها را از خشکسالی در امان نگه داشته بود.

حالا منطقه قلعه گنج و روستاهایش که روزی یکی از آبادترین مناطق کرمان بود به منطقه‌ای در معرض خشکسالی تبدیل شده که مردمش به نان و آب روزانه‌شان محتاج‌اند. مگر می‌شود منطقه‌ای که به داشتن گنج‌های زیرزمینی (شما بگویید قنات و آب) معروف است تبدیل به منطقه متروکه و فقیر شود؟ مگر این‌که عواملی باعث شود که این مردم دیگر نسبت حفظ آب‌های سرزمین خود احساس مسئولیت نکرده و به گمان خودشان، دلسوزانی که بیشتر از آنها می‌دانند به علم روز آگاه‌‌اند، حواسشان هست که کم‌آبی و خشکسالی گنج قلعه را به ویرانه تبدیل نکند!‌ اما واقعیت این است آنهایی که مسئولیت را از مردم گرفتند به جای حفظ و احیای آب‌‌های زیرزمینی، سرنوشت«آب» را به حرف و کاغذ سپردند و فقط زنگ‌ها را به صدا درآورند.

طاهره آشیانی