کاهش تعطیلات، موثر اما ....

این منطقی کلی است. اما اگر ما به اندازه کافی سرمایه نداشته باشیم که با کار ترکیب کنیم ممکن است کاهش تعطیلات کارایی چندانی نداشته باشد. یعنی به مقدار بسیار کمتری نسبت به آنچه تسهیلات کاهش پیدا می‌کند، تولید افزایش داشته باشد. اگر بقیه مسائل زیرساختی ما مناسب نباشد کارایی هر متغیری از جمله متغیر ساعت‌های کار، اثرگذاری‌شان کاهش پیدا می‌کند. اما این به معنای بی‌تاثیری هم نیست. بسیار مهم است تعطیلی‌ها کمتر شود. اما مهم‌تر از آن وجود و جذب سرمایه بویژه سرمایه‌گذاری خارجی،‌ بنگاه‌های کارا و فعال، ارتباط مفید و موثر با دنیای اقتصادی و استفاده از فناوری و علم آنهاست. کاهش تعطیلات در تقویم کشور در روند اقتصادی ایران مثبت است، اما موارد بسیار مهم‌تری هم در این میان وجود دارد.

در این بین برخی به تعداد بالای کارمند در ایران و تاثیر کاهش تعطیلات هم اشاره دارند. دولت باید کوچک شود، اما به این مفهوم نیست که تعداد نیروی انسانی دولت کاهش پیدا کند.‌این به مفهوم کوچک شدن دولت نیست. ما باید وظایف و اختیاراتی را که بخش خصوصی می‌تواند از عهده‌اش بر بیاید، به این بخش بسپاریم. اگر این وظایف را که بخش خصوصی می‌تواند عهده‌دار باشد به آن واگذار کنیم دولت اساسا نیازی به این تعداد نیروی انسانی ندارد. در این شرایط می‌تواند همین نیروها را به بخش خصوصی بسپارد، چرا که این بخش قطعا کاراتر است.

ذهنیت دیگری که وجود دارد مربوط به کارایی نیروی انسانی است یا به قولی تعداد ساعت‌های مفید در نظام اداری ایران؛ ذهنیتی بر این باور است که ایرانی‌ها کارا‌یی چندانی در ساعت‌های کاری ندارند در صورتی که این ذهنیت مربوط به ایرانی‌ها نمی‌شود، بلکه مربوط به کار در ایران است چرا که همین افراد در کشورهای دیگر کارایی بسیار بالا و موثری دارند. این معضل مربوط می‌شود به ساختارهای سازمانی،‌ فناوری، ‌مدیریت و عواملی از این دست که نتوانسته‌اند نیروی انسانی را کارا بار بیاورند. یک نکته دیگر این که ترکیب نیروی انسانی و سرمایه باید بهینه باشد. ما چون سرمایه نداریم نیروی انسانی بسیاری استخدام کرده‌ایم آن هم با سرمایه و فناوری پایین. در نتیجه نیروی انسانی کارایی لازم را ندارد.

دکتر مرتضی عزتی

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس