سونامی تراریخته‌ها درایران

مواد غذایی تراریخته (دستکاری شده ژنتیکی) یکی از همین موارد است ؛ محصولاتی که از انتقال یک یا چند ژن بین دو نوع موجود زنده مختلف به وجود می‌آید؛ گرچه این محصولات دانش‌بنیان می‌تواند از محسناتی مانند پرمحصولی، و مقاومت نسبت به آفات بهره‌مند باشد، اما مشکلات متعددی نیز برای چرخه طبیعی اکوسیستمها و سلامتی انسانها به وجود می‌آورد؛ چرخه‌ای که طی هزاران سال گذشته، به روال طبیعی خود ادامه داده و توسط انسان کمتر دستکاری شده است. این موارد چنان مضر است که امروزه بسیاری از کشورها با پی بردن به اثرات نامطلوب آن از تولید و قرار گرفتن آن در سبد غذایی ملت‌هایشان به شدت پرهیز دارند.دانش محور بودن این محصولات، سبب شده که تا مسئولان کشور ما بی توجه به اتخاذ تصمیمات کشورهای مبدع در این باره، حمایت‌های
بی شائبه ای از تولید این محصولات انجام دهند؛ و حتی فراتر از اقدامات تحقیقاتی، تولید تجاری آن را در لایحه برنامه ششم توسعه بگنجانند.

برای تنویر افکار عمومی و آگاه سازی مسئولان نسبت به خطری که در حال رخ دادن است با کاوه خداپرست مسئول گروه تحقیقاتی روتن ارگانیک که از مجموعه‌های پژوهشی موفق در کشور است به گفت‌وگو نشستیم؛

مدیر گروه تحقیقاتی روتن ارگانیک ایران با طرح این سوال که اگر تراریخته سالم است و سند و مدرک علمی در خصوص خطرات آن وجود ندارد، پس چرا 37 کشور پیشرفته اجازه کشت تراریخته را نمی‌دهند؟ اظهار کرد: چرا درباره ارزیابی‌ها اطلاعات شفاف و صحیح منتشر نمی‌شود تا دانشمندان نقد کنند؟ چرا به محصولات تراریخته برچسب نمی‌زنند؟ چرا دربیشتر کشورهای توسعه یافته اجازه عرضه این محصولات داده نمی‌شود ولی سالانه 5میلیارد دلار صرف ورود این محصولات به کشور می‌شود.

کاوه خداپرست در پاسخ به این سوال که آیا عدم واردات این محصولات امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند ؟ گفت: با طرح این موضوع بدون توجه به اصلاح و توسعه کشاورزی کشورمان صورت مساله حل نخواهد شد. امروز مسائل بنیادی و اساسی کشاورزی کشور مدیریت منابع آب و خاک، الگوی کشت، کاهش ضایعات کشاورزی و مواردی از این قبیل است و حل نکردن این موضوعات و حرکت به سمت روش‌های نوظهوری که امتحانش را در جهان پس داده و ممکن است اثرات زیان باری داشته باشند جایز نیست.

وی خاطرنشان کرد: بذرهای دستکاری شده ژنتیکی نمی‌توانند ، جای عملیات کشاورزی -که ریشه در تاریخ بشر دارد- بگیرند و هنوز اجرای صحیح عملیات کشاورزی بهترین راه برای کنترل افزایش بهره وری و از بین بردن آفات و علفهای هرز می‌باشد. بذرها در گستره تاریخ با اقلیمهای مختلف سازگار شده، و توسط بشر گزینش شده اند. نمی‌توان برای تاریخ، فرهنگ و علم کشاورزی در اقلیمها و شرایط مختلف، نسخه استاندارد و واحدی پیچید.این محقق با تاکید بر امر تحقیق و پژوهش و توسعه علم بیوفناوری در کشور اظهار کرد : تولید این دست از‌ محصولات توسط محققان ایرانی مایه مباهات است و باید تحقیق و توسعه مهندسی ژنتیک در مراکز تحقیقاتی، با قدرت ادامه یابد. اما تجاری سازی گسترده این محصولات، و بر هم زدن چرخه زیستی و طبیعی باید بیشتر مورد مطالعه و بازبینی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه امروز ورود دولت در عرصه تولید این محصولات جرم است گفت: طبق قانون ایمنی زیستی ایران، همه امور مرتبط با واردات، تولید و رهاسازی محصولات تراریخته، باید توسط بخش «غیردولتی» انجام شود؛ نه وزارت جهاد کشاورزی، یا وزارت بهداشت و به لحاظ قانونی ابتدا باید شرکتهای غیردولتی روی این طرح‌ها سرمایه‌گذاری کنند؛ و پس از دستیابی به دانش فنی، به عنوان متقاضی تولید محصولات تراریخته به مراجع دولتی مراجعه نموده، و تمام مراحل قانونی را یک به ‌یک طی کنند. بنابراین رهاسازی یک محصول تراریخته، توسط بخش دولتی به لحاظ قانونی ممنوع است و به هیچ وجه قابل پذیرش نیست. و با این رویکرد، به دلیل ارتباطات و کنشهای مابین سازمانهای دولتی، شرایط بی‌طرفی در اعمال ارزیابیها رعایت نخواهد شد.

مسئول گروه پژوهشی روتن ارگانیک با بیان این مطلب که بازنده اصلی در صورت استفاده گسترده از این نوع بذرها در کشاورزی بومی را کشاورزان، و زنجیره تأمین غذا عنوان کرد و افزود: با ادامه این فرآیند، گنجینه‌های ژنتیکی ( بذرهای بومی) را از دست خواهیم داد. زیرا کشاورزان در شرایط اقتصادی فعلی تنها به سود مقطعی و تولید کم زحمت و کم هزینه توجه دارند و در نتیجه مخاطرات زیست محیطی آینده را در نظر نمی‌گیرند.

مسئول گروه تحقیقاتی روتن ارگانیک با اشاره به مافیای جهانی و کمپانی‌های صهیونیستی برای سلطه بر جهان از این طریق گفت: تولید و واردات این محصولات به کشاورزی، امنیت غذایی، سلامت جامعه و ذخایر ژنتیکی و محیط زیست کشور آسیبهای جبران‌ناپذیری وارد می‌سازد.

این محقق دانشگاهی تأکید کرد: اگر مدیران، مراکز نظارتی، مجلس و مردم و رسانه‌ها واکنشی نشان ندهند، وجلوی این روند خطرناک گرفته نشود این سونامی سلامت مردم را نشانه می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: امروز مافیای جهانی اینها با طرح ادعاهایی همچون تراریخته سالم است، ادعاها در خطرات آن کارشناسی نیست، و هیچ سندی بر خطرات تراریخته وجود ندارد، هزاران سند و مدرک علمی و تحقیقاتی که ثابت می‌کند محصولات تراریخته برای سلامت انسان، دام و محیط زیست خطر دارد را بطور شگفت‌انگیزی انکار می‌کنند. در حالی که ملت‌های خود را در مقابل استفاده از این محصولات مصون نگاه می‌دارند

خداپرست افزود: بدون شک این فن‌آوری با توجه به بازار مصرف و نیازمندی‌های اولیه زمینه تهدیدات خاموش و دائمی، که ریسک بسیار بالا در حوزه سلامت، کشاورزی، محیط زیست و حتی اقتصادی را داشته، فراهم می‌کند، که در صورت عدم توجه جدی بر اساس ضوابط و رعایت استانداردهای لازم این تهدیدات برای کشور بسیار جدی و خطرناک است .

این پژوهشگر با اشاره به تشکیل گروهی از محققان و دانشگاهیان کشور برای مقابله با خطرات این محصولات خاطرنشان کرد: یکی از موثرترین شیوه‌ها دراین زمینه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم است. با در نظر گرفتن این موضوع که امروزه استفاده از شبکه‌های اجتماعی ظرفیت بالا و ضریب نفوذ زیادی در افکار عمومی جامعه ایجاد کرده است؛ جمعی از متخصصان علوم تغذیه و کشاورزی کشور برای ارتقا سلامت عمومی جامعه با رویکرد تشویق مردم به مصرف محصولات ارگانیک و دوری از آسیب‌ها و امراض مصرف محصولات تراریخته اقدام به ایجاد کانال روتن ارگانیک rootan_ir@ کرده اند .

وی ابراز امیدواری کرد : با روشنگری در این زمینه دربین آحاد مردم مقاومت نسبت به مصرف این نوع محصولات را بالا برد .