گفتمان‌سازی منصفانه در فضای مجازی

دغدغه امروز مردم کشورمان به فضای مجازی نیز راه پیدا کرده و به موازات اقدام صداوسیما در معرفی برنامه‌های هریک از وزرا، شاهد چرخش اطلاعات، بحث‌ها و گفتمان‌هایی در فضای مجازی هستیم که نشان می‌دهد رسانه‌ها و البته رسانه‌های مجازی می‌توانند سهم قابل توجهی در گفتمان‌سازی برای معرفی وزرای اصلح داشته باشند؛ به نمایندگان مجلس در دادن رای اعتماد کمک کنند و مردم را از برنامه‌ها و اقدامات وزرا آگاه سازند.

مساله اصلی برای مردم و نمایندگان مجلس، کفایت یا عدم کفایت وزرای پیشنهادی رئیس‌جمهور به مجلس شورای اسلامی است. از سوی دیگر برای نمایندگان اهمیت دارد که در جریان اهداف و برنامه‌های وزرا قرار بگیرند و مردم نیز علاقه‌مندند مطالبات و خواسته‌های خود را مطرح و رد آنها را در برنامه‌های وزرا جست‌وجو کنند، از دیگرسو هرقدر که آگاهی نمایندگان درباره وزرا افزایش پیدا کند و مردم در این زمینه آگاه‌تر باشند، میزان دقت در هر رای اعتماد افزایش پیدا می‌کند.

آگاهی‌بخشی به جامعه، گفتمانی را در پی خواهد داشت که تاثیر مستقیم بر رای اعتماد وزرا خواهد داشت و درنهایت به نفع جامعه تمام خواهد شد. خوشبختانه صداوسیما بموقع و هوشیارانه انعکاس برنامه‌های وزرا برای افکار عمومی را آغاز کرده و فرصتی فراهم آورده که مردم به اطلاعات لازم درباره برنامه‌های هر وزیر دسترسی پیدا کنند، ویژگی‌های حرفه‌ای شخصیتی وزرا را بشناسند، از سابقه و پیشینه آنها مطلع شوند و به شناختی جامع درباره وزرا دست پیدا کنند.

گفتمان‌سازی رسانه‌ها و بخصوص استفاده از فضای مجازی در این زمینه، نیازمند فعالیت در فضایی سالم و به‌ دور از جو‌سازی، فضاسازی منفی، ایجاد شبهه و شایعه است که متاسفانه درباره برخی از نمایندگان چنین موردی را شاهد بوده‌ایم. اقدامات نابخردانه و ناآگاهانه می‌تواند فضای شفاف اطلاعاتی را غبارآلود و تار کند و با پرهیز از چنین اقداماتی، فضای مجازی می‌تواند به موازات رسانه ملی، اطلاعات متقن و درست را انعکاس دهد و تصویری روشن و کامل از وزرای پیشنهادی برای مخاطبان ترسیم کند.

فضای تعاملی رسانه‌های مجازی، زمینه را برای ایجاد چالش‌های جدی فراهم می‌کند و فرصتی به دست می‌دهد که افراد نظرات و دیدگاه‌های خود را درباره عملی بودن برنامه‌های وزرا طرح کنند، ابعاد و زوایای آن را مورد بررسی قرار دهند و چالشی ایجاد کنند که بر رای نمایندگان هم تاثیر بگذارد.

معتقدم اگر این گفتمان‌سازی در فضای مجازی با رعایت جنبه انصاف، عاقلانه، منطقی و به دور از جنجال‌های کاذب انجام شود، مهم‌ترین تاثیرش تمرکز بر برنامه‌های وزرا خواهد بود. وزیری که توانایی بیشتر و برنامه دقیق‌تر دارد و برای خواسته‌های مردم اهمیت بیشتری قائل است، با اقبال بیشتری مواجه خواهد شد و آرای بیشتری از سوی نمایندگان مردم کسب خواهد کرد.

حتی اگر فرض کنیم این گفتمان‌سازی به شکل درست تا اعلام رای نمایندگان در فضای مجازی شکل‌ نگیرد و به نتیجه‌ای ملموس و مفید ختم نشود، حداقل تاثیر آن کمک به رسانه ملی است. البته مطبوعات و نشریات هم تا اندازه‌ای وارد میدان شده و اطلاع‌رسانی را آغاز کرده‌اند، اما همیشه خود مردم که کاربران فضای مجازی هم هستند، می‌توانند این گفتمان‌سازی را خیلی خوب و عاقلانه، مطرح یا دنبال کنند و توسعه دهند.

دکتر حسن نجفی‌سولاری

استاد ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)