خودمراقبتی را به فرزندان بیاموزیم

یک) خانواده مسئول اصلی آموزش مراقبت‌های لازم به کودک است. تذکرات، آموزش‌ها و رهنمودهایتان ‌را بارها و بارها در قالب سناریوهای مختلف، ترسیم موقعیت‌های فرضی برای کودک، به شکل بازی، داستان یا هر روش خلاقانه‌ای که می‌توانید برای فرزندتان تکرار کنید. به خاطر داشته باشید کودکان، درک و تجربه‌ای از موضوع مورد نظر ما ندارند؛ بنابراین با یک یا چندبار تذکر دادن، نمی‌توانید انتظار داشته باشید به اهمیت موضوع پی ببرند و در موقعیت‌های خاص، توصیه‌ها را به یاد آورند و به کار گیرند. آموزش‌هایتان را با تنوع و خلاقیت، مدام برای کودک تکرار کنید.

دو) فضایی امن برای فرزندتان ایجاد کنید تا بتواند همه مسائلش را بدون احساس گناه و تقصیر، برایتان بگوید. ممکن است کودک مدت‌ها پیش از جنایت، متوجه رفتار غیرعادی شخصی (اعم از آشنا یا غریبه) شود یا حتی مورد سوءاستفاده سطحی قرار گیرد، اما به دلیل خجالت، فقدان فضای امن در خانه، نگرانی از مقصر شمرده شدن یا ترس از واکنش والدین، نتواند آن را در خانه بازگو کند. به فرزندتان بگویید اگر هر کسی، از غریبه تا آشنا، به هر شکلی حتی با تهدید کردن، از او خواست چیزی را از شما پنهان کند، باز هم بدون هیچ نگرانی می‌تواند به شما اعتماد کند و آن موضوع را برایتان بگوید. به او بگویید، همه مسائلش برایتان مهم است و همیشه آماده شنیدن تمام حرف‌های او هستید؛‌ حتی اگر آن حرف‌ها خیلی ناراحت‌کننده، تلخ، بد و زشت باشند.

سه) رفتارهای مجاز و غیرمجاز و عادی و غیرعادی را (در هر موقعیت) برای کودکتان شرح دهید. پیش از بسیاری از فجایع، کودک علائمی را مشاهده می‌کند که به دلیل آموزش ندیدن، آنها را مهم نمی‌شمارد. ممکن است بیمارِ مرتکب جنایت، از مدت‌ها پیش، برای جلب اعتماد کودک، سوالاتی معمولی از او بپرسد (مانند این که اسمش چیست؟ کلاس چندم است؟ چه ساعتی به مدرسه می‌رود و...)، به او چیزی تعارف کند یا حتی دستی به سر او بکشد، اما کودک به دلیل دریافت نکردن آموزش صحیح در خانه متوجه نمی‌شود، این رفتار از سوی یک ناشناس مجاز نیست و کودک نمی‌داند که لازم است فورا آن را به خانواده‌اش اطلاع دهد.

چهار) به کودکتان بیاموزید، هرگز هرگز هرگز از ناشناس چیزی نگیرد، به ناشناس نزدیک نشود، با ناشناس حرف نزند، به ناشناس کمک نکند، از ناشناس چیزی نخواهد.

پنج) با احترام به حریم خصوصی کودکانتان، دقت در انتخاب پوشش مناسب (که در هر جامعه متفاوت است) برای آنها، معرفی اندام‌های خصوصی و تذکرات بجا و آموزش صحیح، حفاظت از حریم خصوصی را به آنها بیاموزید.

شش) به فرزندتان مهارت‌های ابراز وجود، مخالفت، اعتراض، نه گفتن و حتی در صورت نیاز داد و فریاد کردن و کمک طلبیدن از افراد مطمئن در زمان خطر را بیاموزید.

هفت) فراموش نکنید، شما مسئول اصلی مراقبت از فرزندتان و آسیب‌ها و مشکلات احتمالی او هستید. والدین باید در هر لحظه آگاه باشند که فرزندشان دقیقا کجاست؟ با چه کسی است و چه کار می‌کند؟

هشت) هرگز گمان نکنید، این آسیب‌ها فقط در کمین دختران است‌. پسران نیز به همین اندازه آسیب‌پذیر هستند و می‌توانند قربانی چنین بیمارانی باشند.

نه) در زمینه آموزش متناسب با سن فرزندتان آگاهی کسب کنید. در پی افزایش صمیمیت و بهبود رابطه با فرزندتان باشید؛ اگر در این موارد، به اطلاعات بیشتر یا کمک نیاز دارید، به روان‌شناسان و مشاوران متعهد مراجعه کنید و مطالعات هدفمندتان را افزایش دهید.

ده) آزاردهنده یک کودک، عضوی بیمار از یک خانواده است. اعضای خانواده باید مراقب حال هم باشند. اگر به سلامت روانی عضوی از خانواده مشکوک هستید، درنگ نکنید؛در درجه اول برای نجات عزیزتان از بیماری و بعد برای پیشگیری از چنین فجایعی اقدام کنید. اطلاعاتتان را افزایش دهید، به نشانه‌ها حساس باشید و مسئولیت خود را جدی بگیرید.

فهیمه السادات تولائیان