همه چیزهایی‌که مخاطب دوست دارد

از یک سو یک ساعت منتهی به وقت افطار و از سوی دیگر ساعات فراغت پس از آن، شبکه‌های مختلف را همه ساله به تکاپو برای تولید برنامه انداخته که از آن میان سریال‌ها سهم بزرگی را به خود اختصاص می‌دهند. از میان گونه‌های مختلف می‌توان به دو گونه کمدی و ملودرام به‌عنوان گونه‌های غالب در سریال‌های تلویزیونی این ایام اشاره کرد که در ادامه به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان به چند نمونه موفق در این ارتباط نگاهی می‌اندازیم.

یادداشت‌های نوستالژیک کودکی

یادداشت‌های کودکی از چند جنبه دارای اهمیت است که یکی از آنها حضور اصغر فرهادی به‌عنوان نویسنده فیلمنامه است. فرهادی که فیلمنامه‌نویس قابلی هم به حساب می‌آید در این مجموعه به واسطه درک درستی که از قاب تلویزیون داشته، سراغ قصه‌ای ساده و جمع و جور رفته و آن را در قالبی نزدیک به 30 قسمت روایت کرده است. قصه‌ای با رنگ و روی قدیمی و رگه‌هایی پررنگ از نوستالژی که قهرمان‌های آن از دل جامعه گرفته شده و طیف‌های مختلفی را تشکیل می‌دهند. خان بابا نمونه‌ای از مردان قدیمی کلانشهر تهران است که همچنان صفا و سادگی خود را حفظ کرده و در گذر زمان خدشه‌ای به آن وارد نشده است. نمونه‌ای دوست داشتنی از صداقت، امانتداری و درستکاری که سرایداری منزلی قدیمی و بزرگ را به‌عهده داشته و همچون گذشته برای صاحبان خانه که سال تا سال هم به آنها سرنمی زنند، احترام زیادی قائل است. در حقیقت فرهادی با خلق شخصیتی به نام خان بابا، نگاه حسرت‌باری به گذشته داشته و تلاش کرده آنان را در برابر شری قرار دهد که دامادخان بابا (عزیزآقا) نماینده آن است. اما نگاه مهربانانه حاکم بر قصه جلوی منفی شدن عزیزآقا را هم گرفته و او را به موجود مفلوکی تبدیل کرده که می‌خواهد بدون کار کردن و تلاش به پول هنگفتی برسد!

پایتخت 4 و سنتی که شکسته شد

در قسمت چهارم پایتخت که سرانجام توانست طلسم عدم موفقیت سریال‌های دنباله‌دار تلویزیونی را بشکند، بار دیگر با خانواده نقی معمولی و داستان‌های پرفراز و نشیب شان همراه می‌شویم. خشایار الوند که همراه محسن تنابنده سری چهارم را نوشته، قصه خود را به زادگاه آنها برده و علاوه بر شخصیت‌های اصلی از چند شخصیت فرعی دوست داشتنی جدید هم رونمایی کرده است. برای نمونه می‌توان به پسری به نام بیژن اشاره کرد که در برنامه شب سال نو کنار تنابنده روی آنتن زنده شبکه سوم سیما رفته و تنابنده از او برای ایفای یکی از نقش‌های فرعی سریال دعوت به کار کرد. محمدرضا علیمردانی هم که بیشتر با صدایش برای مخاطبان آشنا به نظر می‌رسد، دیگر چهره جدید پایتخت بود که شوخی‌های جذابی را در کنار تنابنده و مهرانفر و بقیه شکل داده و به تصویر کشیده است. استفاده از تیم ثابت بازیگران دیگر نقطه قوت و به نوعی مرکز ثقل پایتخت‌هاست که همچون یک تیم فوتبال به شناخت متقابل خوبی از یکدیگر رسیده و پاس گل‌های درخشانی به یکدیگر می‌دهند.

اغما و شیطان در همین نزدیکی

تلویزیون در ماه مبارک رمضان 1386 میزبان مجموعه اغما به کارگردانی سیروس مقدم بود که بازتاب‌های مختلفی را در پی داشت. کاری با لایه‌های دینی که به بحث حضور شیطان و وسوسه‌های ویران‌کننده‌اش پرداخته و آن را به موضوع غرور و تکبر گره زده است. دکتر طاها پژوهان به عنوان یکی از بهترین جراحان مغز و اعصاب که همسرش را از دست داده و با دختر دانشجوی خود زندگی می‌کند با ورود پسری جوان(الیاس) که زمانی مریضش بوده، تغییر شخصیت می‌دهد.

این در حالی است که الیاس واقعی سال‌ها پیش درگذشته و شیطان با قرار گرفتن در جسم الیاس کمر به قتل ایمان دکتر بسته است. مقدم روی شخصیت دکتر پژوهان خوب کار کرده و روند تدریجی تغییر او و تحت‌تاثیر شیطان قرار گرفتنش را بخوبی به نمایش گذاشته که بازی خوب امین تارخ هم در این امر بی‌تاثیر نبوده است.

میوه ممنوعه: برداشتی امروزی از داستان شیخ صنعان

میوه ممنوعه با وجود فاصله‌اش از آثار شاخص حسن فتحی، بسیار مورد توجه عموم قرار گرفت. فیلمنامه میوه ممنوعه که با نگاهی به داستان مشهور شیخ صنعان نوشته شده، دیالوگ‌های کوبنده و ماندگاری دارد که توسط علیرضا نادری به رشته تحریر درآمده است. داستان حاج فتوحی مرد میانسال ثروتمند و معتقدی که بیش از اندازه به خودش و ایمانش اطمینان داشته و درست از همین نقطه هم ضربه بزرگی می‌خورد. فتحی سیر تغییر تدریجی فتوحی را به خوبی تصویر کرده و در این مسیر به شکل مطلوبی از تیم منسجم بازیگرانش هم بهره گرفته است.

محمد جلیلوند