پاسخ به نیازهای امروز جامعه با بازبینی رشته‌های دانشگاهی

ضرورت تولید علم و آموزش و تربیت نیروی انسانی واجد شرایط برای رسیدن به این هدف، نکته‌ای است که ضرورتش احساس می‌شود. حتی باید بگوییم برای ساخت تمدن نوین اسلامی باید نظام آموزش و پژوهشی ما بویژه در تحصیلات تکمیلی مورد بازبینی و اصلاح و تکمیل جدی قرار بگیرد.

نکته مهم اینجاست که برخی رشته‌های دانشگاهی امروز کشور ما براساس منطق و مبنای اسلامی کشورمان طراحی نشده‌اند.

بیشتر رشته‌ها بویژه مجموعه علوم انسانی ما رونویسی از رشته‌های متناظر در کشورهای غربی است بنابراین برای این‌که به نیازهای امروز جامعه بویژه به اهداف و آرمان‌های پیش‌ روی‌مان برسیم قطعا باید رشته‌های دانشگاهی، برنامه‌های درسی هر کدام از رشته‌ها و سرفصل‌های دروس این رشته‌ها را مورد بازبینی اساسی قرار دهیم تا هم تحقیقات و مطالعات که استادان و دانشجویان انجام می‌دهند دارای خروجی‌ای باشد که تامین‌کننده نیازهای امروز و فردای جامعه باشد و هم فارغ‌التحصیلان رشته‌های دانشگاهی ما کاملا مورد نیاز بازار نیروی کار جامعه باشند .

متاسفانه در هریک از این دو زمینه شرایط رضایت‌بخش و مورد قبولی نداریم و بخش زیادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ما متناسب با نیازهای جامعه آموزش نمی‌بینند و تربیت نمی‌شوند. بنابراین عامل اصلی تعیین‌کننده چگونگی بازبینی و تغییر در برنامه درسی و سرفصل‌ها و حتی متون آموزشی باید شرایط و مقتضیات و نیازهای جامعه خودمان باشد. برای نمونه در رشته کشاورزی باید برنامه درسی و آموزش و پژوهش به گونه‌ای باشد که فارغ‌التحصیلان از منابع آبی و خاک کشورمان بتوانند بهترین محصولات کشاورزی مورد نیاز کشور را فراهم کنند. امروز به لطف الهی جامعه ما منابع فراوان و گسترده‌ای در دسترس دارد، اگر نیروی انسانی که در نظام آموزشی تربیت می‌شود توانمندی‌هایی را به دست آورد که بتواند از این منابع استفاده کند، قطعا کشور ما این استعداد را دارد که در زمره قدرت برتر فرهنگی سیاسی بویژه اقتصادی در منطقه و حتی جهان تلقی شود. بنابراین بازبینی برنامه درسی، رشته‌ها و محتوای آموزشی با توجه به تجربه گران‌قیمت نزدیک به چهار دهه پیروزی انقلاب اسلامی باید ما را به این نکته رهنمون سازد که ارزیابی جامع می‌تواند ما را در مسیری جدید قرار دهد.

مهدی ناظمی اردکانی - دبیر شورای مدیریت کلان دستگاه فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی