خشونت علیه زنان از پستو تا میدان جنگ‌

حتی ارتقای سطح سواد و تحصیلات عالیه، تغییر منزلت اجتماعی و جای‌گیری در مناصب مهم سیاسی و اجتماعی نتوانسته آنها را از چنگال شوم این واقعیت زشت رهایی بخشد. روز 25 نوامبر به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان نامگذاری شده است. این در حالی است که در سال‌های دو دهه ابتدایی قرن بیست و یکم، خشونت علیه زنان مانند تروریسم، جنبه جهانی و هم افزایی داشته است. از جمله مصادیق این مورد، پیدایش گروه‌های تروریستی از جمله بوکوحرام در نیجریه است که یکی از اقدامات وحشیانه آنها، ربودن 276 دختر نوجوان دبیرستانی در 14 آوریل 2014 در یک شهر کوچک این کشور بود که واکنش رسانه‌ای شدید به همراه داشت. در همان زمان، سازمان عفو بین‌الملل در گزارش خود نوشت: برآورد شمار افراد ربوده شده توسط بوکوحرام کار بسیار دشواری است، اما شمار زنان و دختران ربوده شده احتمالا بیش از 2000 نفر است. مورد دیگر گروه تروریستی و تکفیری داعش است که بعد از سقوط شهرهایی در عراق و سوریه، هزاران زن و بخصوص ایزدی‌ها را به بردگی جنسی گرفته و عده‌ای از آنان را در بازارهای شهرهای اشغالی به عنوان برده عرضه کردند و فروختند. در یمن نیز به اعتراف آمارهای سازمان‌های بین‌المللی از جمله یونیسف، هزاران زن در حملات ائتلاف نظامی با رهبری عربستان به مناطق غیرنظامی کشته یا آواره شده‌اند. در کشورهای پیشرفته از جمله اروپای غربی و آمریکا نیز به درجاتی خفیف‌تر، این روند خشونت به اشکال مختلف در محیط‌های کاری و بخصوص در نیروهای نظامی ساری و جاری است. در حالی که نامگذاری چنین روزی ابتدا بیشتر خشونت در حوزه‌های شخصی و خانوادگی را شامل می‌شد اما امروز خشونت علیه زنان ابعاد جهانی به خود گرفته و جنگ‌هایی که با انگیزه سیاسی و بر اساس منافع آغاز می‌شود، زنان را به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین قشرها نشانه می‌رود تا با تحریک عواطف جهانی، راه‌های نامشروع خود را هموار کنند. در حالی که جهان وارد عصر مدرنیته و پسامدرن می‌شود، خشونت علیه زنان شدیدتر و پیچیده‌تر می‌شود. زمانی که به نظر می‌رسد بشر به سطحی از درک مشکلات زنان رسیده باشد، در گوشه‌ای از جهان، رئیس‌جمهوری بر سر کار می‌آید که علنا با شعار ضد زن، ارابه خشونت علیه این قشر را پیش می‌راند.

در ماه‌های پایانی سال 2016، برای توقف ارابه جهانی خشونت و تحقق نسبی شعار منع خشونت علیه زنان، به نظر می‌رسد، علاوه بر اقدامات فرهنگی و اجتماعی، عزمی جهانی لازم است.

محمد انیسی‌طهرانی

گروه جهان