پرچمی که هرگز به تختی نرسید

به گزارش جام جم آنلاین،‌ تا المپیک 2012 لندن که احسان حدادی توانست نقره المپیک را به ورزش ایران هدیه کند، کسب مدال در دوومیدانی یک رویای شیرین بود. رویایی دست‌نیافتنی؛ اما انگیزه و استعداد احسان، کار خودش را کرد و ما را به مدال رساند.

ورزش ایران در عمر 120 ساله المپیک مدرن تا امروز در مجموع ۶۰ مدال تصاحب کرده (۱۵ طلا، ۲۰ نقره و ۲۵ برنز) که این تعداد، نتیجه تلاش ۵۱ ورزشکار ایرانی در ۱۶ دوره از بازی‌های تابستانی است.

اگر طبق محاسبه سایت رسمی کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) المپیک 1896 آتن را در جمع دوره‌های المپیک نوین به حساب بیاوریم، 52 سال از عمر المپیک گذشته بود که ایران توانست اولین مدالش را از این رویداد بزرگ کسب کند.

مرحوم جعفر سلماسی در المپیک ۱۹۴۸ لندن در دسته ۶۰ کیلو وزنه‌برداری برنز گرفت تا دری جدید به روی ورزش ایران باز شود.

دو دوره گذشت تا المپیک برای ایران شیرین شود. در المپیک 56 ملبورن ابتدا امامعلی حبیبی اولین طلای المپیک را برای ایران آورد و سپس مرحوم غلامرضا تختی دومین طلای المپیک را به ایران هدیه داد.

همین دو رشته یعنی وزنه‌برداری و کشتی تقریبا تمام بار کاروان‌های ایران در طول المپیک را به دوش کشیدند. اگرچه تکواندو (2 طلا، یک نقره و دو برنز) و دوومیدانی (یک نقره) برای کاروان ایران صید کردند، اما بار ورزش ایران به شکلی محسوس روی شانه‌های دو رشته بود: کشتی (۳۸ مدال) و وزنه‌برداری (۱۶ مدال).

ورزش ایران در هر دو المپیکی که در شوروی و آمریکا برگزار شد و زیر سایه تصمیم‌های سیاسی با تحریم سنگین کشورها مواجه شد، شرکت نداشت؛ اما هر دو بار دلیلی کاملا متفاوت با دنیا داشتیم. نه شرکت نکردنمان در المپیک 1980 به دستور بلوک غرب بود و نه شرکت نکردنمان در المپیک 84 لس‌آنجلس به دستور بلوک شرق. در هر یک از این دو المپیک تعداد قابل توجهی از کشورها شرکت نداشتند.

12 سال از المپیک لس‌آنجلس گذشته بود که قرار شد کاروان ایران به آمریکا برود. شهر آتلانتا باید از المپیک 96 پذیرایی می‌کرد و ایران برای اولین بار پرچم خود را در افتتاحیه به یک بانوی ورزشکار سپرد و این گونه بود که لیدا فریمان اولین بانوی پرچمدار ایرانی در المپیک نام گرفت.

بعدها در المپیک 2008 پکن (هما حسینی) و 2016 ریو (زهرا نعمتی) پرچم ایران به بانوان ورزشکار سپرده شد. این تصمیم البته دلایلی خارج از دایره ورزش داشت تا پیام‌هایی مشخص را منتقل کند. در طول تاریخ ورزش ایران و سال‌های حضور در المپیک نام‌های بزرگی می‌درخشند که نتوانستند پرچمدار کاروان ایران باشند.

یکی از این نام‌های بزرگ، جهان پهلوان تختی بود که برخلاف تصور ابتدایی ورزش‌دوستان هرگز پرچم کاروان ایران را در دست نداشت. در دوره‌هایی که او در المپیک حضور داشت، پرچم به افرادی دیگر سپرده شد. مرحوم محمود نامجو در دو المپیک 52 هلسینکی فنلاند و 56 ملبورن استرالیا و مرحوم جعفر سلماسی در المپیک 60 رم ایتالیا، پرچم را در دست داشتند.

نکته برجسته کاروان ایران در المپیک، جدا از ورزشکاران بزرگی که در رشته‌های کشتی و وزنه‌برداری و تکواندو به ریو رفته‌اند، حضور والیبالیست‌های ارزنده ماست که طلسم نیم‌قرنی والیبال در المپیک را شکسته‌اند و می‌خواهند اتفاقات تازه‌ای را رقم بزنند.

ضمیمه جام سیاست