بلوغ حرفه‌ای رسانه ملی در مدیریت بحران

رسانه‌ها در برخورد با بحران‌ها نیازمند اتخاذ تصمیم‌های استراتژیک هستند. شرط این نوع تصمیم‌گیری داشتن اطلاعات کامل و جامع از بحران است. شناخت نوع، میزان تاثیرگذاری، حوزه وقوع، جامعه هدف بحران و مواردی دیگر باید کاملا بررسی و شناسایی شود تا به تصمیم‌گیری رسانه‌ای صحیح برای مدیریت بحران بینجامد. نبود اطلاعات جامع و موثق در ابتدای وقوع بحران، باعث به تأخیر افتادن عکس‌العمل رسانه‌ها می‌شود و لذا رسانه‌ها بیشتر به انعکاس صرف اخبار رویدادها بسنده می‌کنند. این عقب‌ماندگی رسانه‌ای در ورود به بحران و ضعف در سرعت اتخاذ تصمیم استراتژیک چه بسا به بحرانی برای خود رسانه در برقراری ارتباط با مخاطبان هم منجر می‌شود.

در بحران ترکیه که اخیراً شاهد آن بودیم، رسانه‌های ایران اعم از رسانه ملی، مطبوعات و حتی شبکه‌های خبری و اجتماعی، حرکتی مبتنی بر راهبردهای کلان نظام داشتند و بازی محیط‌ سیاست داخلی ترکیه را نخوردند. بنابراین توانستند با منطق منافع جمهوری اسلامی ایران به بحران ترکیه ورود کرده و موضعی درست و کارآمد داشته باشند.

در بحران ترکیه، رسانه ملی همگام و همسو با مسئولان ارشد نظام توانست با اتخاذ تصمیم‌های درست، به بحران این کشور ورود کند و نشان داد که در حوزه مدیریت رسانه‌ای بحران‌ها، به یک بلوغ حرفه‌ای دست یافته است. رسانه ملی علاوه بر خبررسانی صحیح توانست بسرعت به لایه‌های درونی بحران ترکیه و تحلیل‌های مختلف نیز ورود کند. اکثر شبکه‌های خبری مطرح جهانی با ظرفیت‌های بسیار بیشتر به نسبت رسانه ملی در این میدان خبری (بحران ترکیه) از صداوسیما جا ماندند.

این بلوغ حرفه‌ای می‌تواند فرصتی برای سازمان صداوسیما در سپهر رسانه‌ای حاکم بر جهان باشد تا حرف، رویکرد و منطق خود را بدرستی عرضه کند. از طرف دیگر برای مردم جهان نیز شنیدن روایتی متفاوت از روایت دیگر شبکه‌های عمدتا غربی بسیار جالب و جذاب است. به عنوان نمونه، در جنگ روایت‌ها مربوط به بحران سوریه، مردم جهان فهمیدند که روایت جمهوری اسلامی ایران کاملاً متفاوت از روایت ابررسانه‌های غربی و عبری و عربی است. بنابراین مخاطب امروز جذب روایتی می‌شود که از منطقی درست، قوی و مورد وثوق برخوردار باشد.

البته سازمان صداوسیما نباید به همین بلوغ رسانه‌ای در مدیریت بحران‌ها اکتفا کند؛ بلکه تصمیم‌گیران این رسانه باید با یک نگاه استراتژیک، تاکتیک‌ها و روش‌های مختلف روز را در برخورد با بحران‌های اجتماعی و سیاسی تحت عنوان آموزش‌های مستمر به نیروها و عوامل سازمانی منتقل کنند و دانش و توانایی کارکنان خود را در این حوزه به‌روز نگه دارند.

دکتر حسن خجسته

استاد مدیریت استراتژیک