اهمیت مارلون براندو بودن

براندو جایزه را نمی‌پذیرد همان‌طور که در راهپیمایی حقوق مدنی سال 1963 برای اعتراض به محدودیت‌های سیاهان شرکت می‌کند و بیراه نیست اگر بگوییم او ضد‌نژادپرست‌ترین بازیگر تاریخ سینما است.

فیلم مستند «به من گوش کن» مارلون ساخته استیون رایلی در سال 2015 که از شبکه مستند پخش شد یکی از مستند‌های فوق‌العاده پرتره درباره یکی از بزرگ‌ترین بازیگران تاریخ سینماست که با استفاده از تصاویر زندگی شخصی براندو تقریبا دریافت کاملی از نوع زندگی و تفکر او به مخاطب می‌دهد.بازیگری که به اعتقاد بسیاری بزرگ‌ترین بازیگر تاریخ سینماست و نقش‌هایش ماندگار و جاودانه.نقش‌هایی مثل دون کورلئونه در پدر خوانده فرانسیس فورد کاپولا، استنلی کوالسکی در اتوبوسی به نام هوس و تری مالوی در بارانداز الیا کازان که همگی ویژگی‌های منحصر به‌فردی دارد.

او سال 1953 با فیلم وحشی به نماد جوان عاصی و اسطوره راک اند رول تبدیل شده و آنچنان در جهان معروف می‌شود که معادل کلمه بازیگر در سینما، مارلون براندو قرار می‌گیرد. اما مستند استیون رایلی به زوایای دیگر شخصیت او نیز می‌پردازد که اتفاقا خیلی خوشایند طرفدارانش نیست. شخصیتی افسرده، جمع گریز و حتی بدخلق که در زندگی شخصی گرفتاری‌های زیادی را تحمل می‌کند که اوج این ضربات سهمگین قتل نامزد دخترش توسط کریستین براندو پسرش و مدتی بعد خودکشی دخترش بر اثر بیماری روحی است که سال‌های آخر عمر براندو را به یک کابوس بزرگ تبدیل می‌کند.

البته طبق تحقیقی که در فیلم اتفاق می‌افتد و حتی می‌توان از صحبت‌های خود براندو دریافت بسیاری از این ویژگی‌های خاص او ریشه در کودکی‌اش دارد.

جایی در فیلم، وقتی براندو جزیره‌ای در تاهیتی ‌خریداری می‌کند انگار گمشده خود را پیدا کرده و به آرامش و زیبایی آنجا پناه می‌برد و می‌گوید مجبور است سالی یک فیلم و آن هم برای سه ماه بازی کند تا بتواند بقیه سال در جزیره اش و به دور از هیاهوی آمریکا زندگی کند و جالب اینجاست که همین تفکر گاه باعث می‌شود او انتخاب‌های غلطی داشته باشد که خود به آن معترف است و حتی جایزه تمشک طلایی به عنوان بدترین بازیگر سال را در سال 1996 برای فیلم جزیره دکتر مورو برایش به ارمغان می‌آورد. اما آن چیز که کاملا در روح فیلم مستند رایلی جریان دارد خاص بودن شخصیت این بازیگر بی‌تکرار است که حتی رابطه‌اش با کارگردان‌هایی مانند فورد کاپولا سینوسی است و از رفاقت به تنفر تبدیل می‌شود. او بازیگری است که به دست بردن در دیالوگ‌ها و بحث‌های طولانی با کارگردان‌ها شهرت داشته و حتی در فیلم کنتسی از هنگ‌هنگ، چاپلین بزرگ هم از انتخاب او پشیمان می‌شود یا براندو به شدت از برتولوچی بابت نشان دادن برخی سکانس‌ها در آخرین تانگو در پاریس شاکی می‌شود، زیرا به اعتقاد بسیاری از منتقدان شخصیت آن فیلم در حقیقت خود واقعی براندوست.

مارلون براندو متولد 3 آوریل 1924 و درگذشته اول جولای 2004 یکی از اصلی‌ترین بازیگران سبک متد اکتینگ و برنده دو جایزه اسکار برای «در بار انداز» 1954 و «پدر خوانده» 1972 است که سال 1952 و برای «زنده باد زاپاتا» جایزه جشنواره کن را هم دریافت کرده است. فیلم مستند به من گوش کن مارلون برخلاف بسیاری از مستند‌های پرتره مرسوم، براندوی واقعی را به عنوان یک انسان با تمام فراز و فرود‌هایش نشان می‌دهد و جالب اینجاست که راوی این داستان غم‌انگیز به نوعی خود مارلون است. این مستند در جشنواره ساندنس آمریکا که از جشنواره‌های مستقل سینمایی است، تحسین‌شده و به لحاظ ساختار و شیوه پرداخت به موضوع، دیدنش می‌تواند تجربه خوبی برای مستند‌سازان کشورمان باشد.

مارلون براندو شمایل مرد خسته‌ای است که به گفته خودش از بازیگری متنفر بود و طنز داستان اینجاست که اتفاقا مشهورترین بازیگر تاریخ هم هست. بازیگری که همیشه دغدغه برابری انسانی و مبارزه با برتری نژادی داشت. برابری‌ای که سرخپوست‌های آمریکایی با نام مارلون براندو هرگز فراموش نخواهند کرد.

بهرنگ ملک محمدی