مسجد جهان‌ شاه یا مسجد کبود تبریز

به گزارش جام جم آنلاین ، زیبایی‌ و تزئینات‌ هنری‌ این‌ مسجد چنان‌ شگفت‌آور است‌ که‌ هر بیننده‌ای‌ آن‌ را تحسین‌ می‌کند. همان طور که از نامش پیداست، تمام این عمارت با کاشی‌های لاجوردی و فیروزه‌فام پوشیده شده است؛ کاشی‌هایی از جنس دریا و آسمان. لابه لای این فیروزه‌ها، کاشی‌هایی به رنگ سیاه و سفید نیز خودنمایی می‌کند که به سبک و سیاق معرق در کنار هم با نظمی‌چشم‌نواز چیده شده است.

سر در اصلی مسجد با کاشیکاری معرق و کتیبه‌هایی به خط ثلث و تابلو‌هایی با خط کوفی شامل سوره‌های قرآن، از کامل‌ترین نمونه‌های معرق دوران اسلامی ‌به شمار می‌رود.

در آرامگاه بنا، از کاشی‌های شش ضلعی لاجوردی برای تزئین استفاده شده است. ازاره‌ها هم با تخته سنگ‌هایی از جنس مرمر و با کتیبه‌هایی حجاری شده به نقوش اسلیمی‌ظریف مزین شده‌اند.

گنبد عظیم مسجد یکی از بزرگ‌ترین ساخته‌های آجری معماران دوره ایلخانی به شمار می‌آید. تقسیم وزن گنبد روی پایه‌های متعدد آن که از داخل بخوبی دیده می‌شود، بزرگ‌ترین دستاورد هنرمندان ایرانی در طول تاریخ معماری ایران است که ریشه در دوران ساسانی دارد.

به گفته کارشناسان، در هیچ نقطه‌ای از دنیای اسلام این همه ظرافت و عظمت یکجا و در کنار هم پدید نیامده است.

کاشیکاری محراب مسجد نیز، جلوه‌ای بدیع از این هنر را در مسجد به نمایش گذارده است که مقرنس‌هایی با پوشش معرق و طرح‌های اسلیمی‌ و کاشیکاری‌هایی به رنگ‌های فیروزه‌ای، ‌لاجوردی، سفید و طلایی را در برابر دیدگان قرار می‌دهد.

سقف آرامگاه و گنبد خانه اصلی مسجد در زلزله‌ سال 1193 هجری قمری تبریز تخریب شد، هرچند بخش‌های تخریب‌شده در سال 1352 به همت مرحوم استاد رضا معماران و با نظارت سازمان ملی حفاظت آثار باستانی بازسازی شد.

این مسجد به عنوان یکی از عناصر شاخص بازار تاریخی تبریز در سال 1389 ثبت جهانی شد.

ویژه نامه نوروزی جام جم