راهی برای ارتقای راهیان نور

به گزارش جام جم آنلاین ، این نوع از گردشگری البته در کشور ما در قالب اردوهای راهیان نور می‌گنجد. در اینجا تلاش می‌کنیم گزارشی از مشکلاتی که بر سر این نوع از گردشگری وجود دارد را با هم مرور کنیم؛ مروری که مطمئنا باعث خواهد شد عزم برای رفع مشکلات جزم شود و در نهایت، سود این مساله به جیب مسافرانی خواهد رفت که در سال‌های آینده استان‌های جنگ‌زده کشور را برای مقصد سفر نوروزی خود انتخاب می‌کنند. ابتدا خلاصه کوتاهی از شیوه شکل‌گیری این سبک از گردشگری در ایران داشته باشیم و بعد به سراغ کمبودها و نقدها برویم.

راهیان نور چیست؟

بعد از پایان دفاع مقدس، گروه‌های مردمی خودجوش متشکل از رزمندگان شکل گرفت که در ایامی خاص نظیر عید نوروز، ایام محرم و... کاروان‌هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می‌دادند و محل‌هایی نظیر یادمان‌های فعلی شلمچه، اروند کنار و فتح المبین مورد بازدید این کاروان‌ها قرار می‌گرفت. این روند تا سال ۱۳۷۶ ادامه پیدا کرد.

پس از سال ۱۳۷۶ اعزام کاروان‌های دانشجویی توسط بسیج آغاز شد و سپس بسیج محلات نیز شروع به اعزام کاروان‌هایی کرد.

سفر مقام معظم رهبری در آغاز سال 1378 به یادمان شلمچه و حضور در میان زائران باعث شد توجه ویژه‌ای به موضوع به وجود آید و در اسفند همان سال دستورالعملی مبنی بر تشکیل ستاد هماهنگی راهیان نور با مسئولیت و ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس از سوی ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ شد و در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ رهبری، ستاد مرکزی راهیان نور ماموریت خود را آغاز کرد. در حال حاضر، کاروان راهیان نور، بیشتر در تعطیلات نوروز و تابستان، گروه‌های مردمی را برای بازدید از منطقه‌های جنگی به مناطق مرزی استان خوزستان بویژه منطقه شلمچه اعزام می‌کند.

اول) مکان‌های اقامتی

مرکز آمار ایران در گزارشی که سال 1390 از اقامتگاه‌های عمومی کشور داده می‌گوید که در استان خوزستان 4038 تخت برای اقامت عمومی وجود دارد. این درحالی است که استان کوچک قم، حدود 3900 تخت اقامتی دارد. وضع البته در دو استان کرمانشاه و ایلام بدتر است، چراکه این استان‌ها در مجموع 3000 تخت اقامتی دارند. از این‌روست که در نظرسنجی‌ای که از زائران این مناطق شده و در نشریه مطالعات راهبردی بسیج (شماره 25ـ زمستان 1383) چاپ شده، فقط 46درصد گفته‌اند که از وضعیت محل اقامتی این اردوها در حد زیاد و خیلی زیاد راضی هستند. عدم رضایت کافی زائران به این دلیل است که کمبود اماکن اقامتی باعث می‌شود اماکنی مورد استفاده قرار گیرند که اساسا برای این کار ساخته نشده‌اند و در نتیجه مناسب اقامت نیستند. (مثل پادگان‌ها یا حسینیه‌ها) این موضوع بخصوص در مورد اردوهای خانوادگی نمود پیدا می‌کند.

دوم) وسایل حمل‌ و نقل

حتما شما هم در سال‌های اخیر با خبرهای تصادف زائران راهیان نور روبه‌رو شده‌اید. تصادف‌هایی که نشان می‌دهد دقت لازم در انتخاب وسیله نقلیه یا حتی راننده مناسب برای این سفرها نشده است. البته با در نظر داشتن حجم چهار میلیونی این سفرها در سال، تصادف‌های اینچنینی نمی‌تواند غیرمعمول باشد، ولی وقتی نتایج نظرسنجی را هم در مقابل خود داریم که 40 درصد از زائران گفته‌اند از وضعیت حمل‌ونقل خود رضایت کافی ندارند، به این نتیجه می‌رسیم که ضروری است مسئولان راهیان نور در این زمینه فکر اساسی داشته باشند.

سوم) عدم توجه به تاریخ و جغرافیای جنگ

جنگ تحمیلی، نماد مبارزه مردم ایران در یک جغرافیای وسیع و در برهه تاریخی حساس با دشمن بعثی است، اما در برخی از اوقات، این حماسه بزرگ، ذیل احساسات پاک زائران پنهان می‌شود. ازاین‌روست که شاید بهتر باشد که در کنار شور دفاع مقدسی اندکی به افزایش شعور زائران درخصوص ابعاد مختلف جنگ تحمیلی و رفع شبهات احتمالی هم پرداخته شود. این کار با مستندسازی‌های عملی و تربیت راویان زبده ممکن است که این کار در قالب یادمان‌سازی‌های مختلف نسبتا انجام پذیرفته، اما تا نقطه مطلوب راه زیادی در پیش داریم.

مصطفی مسجدی آرانی - ضمیمه چمدان