کینه‌ از‌ دل‌ بزداییم،‌ بهار‌ آمده است

به گزارش جام جم آنلاین،سال‌های سال است که دختر و پسر‌خاله و دایی‌جان ازدواج کرده‌اند و هر دویشان یک یا دو فرزند دارند، اما دلخوری آن سال‌های دور هنوز به دل دایی و خانواده‌اش سنگینی می‌کند، آنها با هم قهر کرده‌اند، آن هم چه قهر طولانی و کلافه‌کننده‌ای...

کدورت و دلخوری همیشه بر سر مسائل کوچک یا بزرگی ایجاد می‌شود که معمولا نیز گذر زمان، پلیدی آن رفتار را کمرنگ می‌کند، اگر چه گاهی برخی افراد کینه‌ شتری می‌کنند و از کاه کوهی می‌سازند که قهرهای طولانی‌مدت، ماحصل آن خواهد بود.

به‌راستی عاقبت این قهرها چه می‌شود؟ آیا زندگی دو روزه دنیا ارزش این همه ناراحتی و دلخوری را دارد؟ آیا همیشه فرصت جبران و آشتی کردن خواهیم داشت؟ اندک نیستند کسانی که در خانه ابدی برای همیشه خفته‌اند، اما بازماندگانش تا آخر عمر حسرت به دل لحظه‌ای از دیدارشان ماندند.

بیا آشتی کنیم

در این حال و هوای نوروزی، اوقاتی که صرف خانه‌تکانی می‌کنیم، آیا شایسته نیست سری هم به هوای دلمان بزنیم و خانه دلمان را از کینه‌ها و کدورت‌ها بشوییم.

به‌راستی در قهرهای روزانه، هفتگی، ماهانه سالانه چه چیز خوشایندی نهفته است که ترجیح می‌دهیم دو دستی به آنها بچسبیم و قدمی برای آشتی و رفع کینه و کدورت برنداریم؟

به‌راستی به کجا چنین شتابان؟! آیا به حقیقت، قهر و به دل گرفتن کینه و کدورت از عزیزان، درمان دردمان بوده است؟ آیا با قهر کردن، تیر خلاصی رها نموده‌ایم یا آن که هر لحظه ذهن‌مان را مغشوش وضعیت نابسامانی کرده‌ایم که شاید گریز از آن، برای همیشه اجتناب‌ناپذیر است؟

باید باور کنیم قطع صله‌ ارحام درمان درد نیست، بلکه نیشتر زدن به دمل زخمی چرکینی است که هر لحظه انتظار آن می‌رود که سر باز کند و آلودگی جراحت‌های بی‌پایانش، روح و روان و حتی جسم ما و اطرافیان‌مان را گرفتار سازد.

در این واپسین روزهای سال، به قول سهراب سپهری لازم است چشم‌ها را بشوییم و حقیقت را آن‌گونه که هست، ببینیم!

شروع سال نو، بهترین فرصت برای رفع کدورت و قدم پیش گذاشتن برای آشتی است، شاید حتی شما مقصر این ناراحتی و قهر نباشید.

اما اگر بدانید با آشتی کردن چه لطف بزرگی در حق خود و دیگران می‌کنید، بی‌گمان نوروز را غنیمت می‌شمارید و با بهانه کردن شروع سال نو رفع ناراحتی و کینه می‌کنید و برای آشتی با دیگران پیشقدم می‌شوید.

واسطه ‌شوید

بهرام 30 ساله است، اما همه از فامیل گرفته تا دوست و آشنا او را به عنوان میانجی قبول دارند، او با رفتار خود به دیگران ثابت کرده که با بی‌طرفی کامل فقط خیر و صلاح دیگران را می‌خواهد و دوست دارد همه با هم مهربان و صمیمی باشند و هیچ کدورتی بین هیچ‌کس نباشد.

او می‌گوید: نوروز بهترین فرصت آشتی دادن است و همه نیز می‌توانند آشتی‌دهنده باشند؛ یک آشتی‌دهنده خوب باید مدیر و مدبر باشد و جز خوبی دیگران چیزی نخواهد.

از قدیم‌الایام اگر کدورتی بین افراد خانواده یا خویشاوندان به وجود می‌آمد، فقط بزرگ‌ترها و ریش سفیدان خاندان بودند که با پادرمیانی و به کدورت و ناراحتی پیش آمده پایان می‌دادند.

چرا که حفظ استحکام خانوادگی و فامیلی برایشان ارزشی بسیار داشت و به همین دلیل هم هرگز اجازه نمی‌دادند قهر و کینه میان بستگان کهنه شود و به جدایی و قطع صله ارحام برسد. اما امروزه همان‌طور که سبک‌های زندگی متفاوت‌تر از قبل شده است.

اندیشه افراد نیز دستخوش تغییرات گردیده، گویی آدمیان این دوره و زمانه بیشتر دوست دارند در قهر بمانند تا آشتی و از همه جالب‌تر آن که دیگر نه‌تنها حرف ریش سفیدهای فامیل اعتبار چندانی دارد، بلکه پافشاری بزرگ‌ترها برای آشتی به بروز مشکلات جدیدتر یا حتی پیش آمدن قهرهای دیگری منجر می‌شود.

آیا لازم نیست جوان‌ترها یا حتی میانسالان، از مرکب خودخواهی و گاه حتی سبک زندگی مدرن و روشنفکرانه پیاده شوند و معنای حقیقی زندگی را مانند نیاکان خود درک و ترجمه کنند و برای رفع کدورت‌های پیش آمده خود یا دیگران به فکر چاره‌ای بیفتند.

چه خوب است پیش از نوروز امسال، تصمیمی متفاوت بگیریم و نوروز را با ایده‌ای نو آغاز نماییم و چه خوب است آشتی دادن دیگران یکی از همان ارمغان‌های نوروز امسال ما باشد.

چه محاسن سفیدی داشته و چه جوان و رعنا باشید نهراسید، شما روح بزرگواری دارید که قرار است نوروز امسال عشق و صمیمیت، مهربانی و محبت را به دوستان و آشنایان‌تان عیدی دهید.

اگر متمایل هستید نوروز امسال به عنوان یک آشتی‌دهنده ایفای نقش کنید، شایسته است به نکات زیر توجه داشته باشید:

• تبدیل شدن به یک آشتی‌دهنده خوب آن‌قدرها هم کار سخت و دشواری نیست. با پرورش و تقویت یکسری خصوصیات مثبت در خود نه‌تنها می‌توانید توانایی لازم برای مدیریت یک موقعیت پیچیده را فرا بگیرید، بلکه از نظر دیگران نیز به عنوان یک میانجی عادل، بی‌طرف و خیرخواه شناخته خواهید شد.

همه اینها لازمه‌اش این است که چهره مثبتی از خود در میان خانواده بر جا بگذارید؛ مثلا اطرافیان باید شما را فرد منطقی، مهربان، باتدبیر و عادل بشناسند.

در مشکلات و سختی‌ها، شادی و غم‌ها در کنار خانواده و فامیل باشید، در گفتمان‌های خانوادگی و خویشاوندی فرد پویا و فعالی باشید و تصمیمات منطقی بگیرید.

• بهتر است در یک زمان و مکان مناسب و در یک جلسه کاملا خصوصی با هر کدام از دو طرف اختلاف صحبت کنید و به حرف‌های هر دو طرف دعوی بخوبی گوش دهید، این که ریشه اختلاف از کجاست.

چرا کدورت طولانی شده، این که حساسیت‌های هر کدام از طرفین روی چه مسائل و موضوعاتی است.

درباره این که چه چیزی بیشتر از همه باعث تکدر خاطر و ناراحتی‌شان شده، این‌که تا چه حد آمادگی بخشیدن طرف مقابل را دارند و... ازجمله موضوعاتی است که شما باید از میان هزاران درددل و ناراحتی و شکایت، با صبر و حوصله و گوشی شنوا و از سر همدردی کشف کنید.

• بسیاری از مشکلات و ناراحتی‌های دو نفر یا دو خانواده از سوءتفاهم نشأت می‌گیرد، چه‌بسا بیشتر افراد یاد نگرفته‌اند چگونه منظور خود را انتقال دهند، به همین دلیل لازم است شما به عنوان یک آشتی‌دهنده، سوءبرداشت‌ها را شناسایی کنید و عمیقا آنها را بکاوید.

اگر لازم بود برای یکی منظور دیگری را توضیح دهید. بی‌تردید متوجه خواهید شد هیچ‌یک از آنها قصد ناراحت کردن همدیگر را نداشته‌اند و این مهم می‌تواند نقطه قوت کار شما محسوب شود چه‌بسا آنان پشیمان از رفتارهایشان خواهند بود و تشویق شما به آشتی کردن می‌تواند موجب ترغیب آنها به گذشت و بخشش شود.

بهتر است یک فضای عاطفی بسازید تا در آن فضای خاص، دو طرف بیشتر به گذشتن از یکدیگر اندیشه کنند، صحبت از کوتاهی عمر، زودگذر بودن دنیا، فرصت کم برای با هم بودن و... ازجمله روش‌های ایجاد یک موقعیت احساسی و عاطفی است.

از سوی دیگر برای عاطفی کردن فضا می‌توانید از خوبی‌های طرف مقابل صحبت کرده و مواردی از محبت‌های احتمالی قبلی او را ذکر کنید یا خاطراتی از روزهای دوستی و صمیمیت‌شان را یادآور شوید یا درباره مشکلات احتمالی فرد مقابل سخن بگویید تا به آن طریق شاید محبت طرفین نسبت به هم جلب شود.

فناوری‌های مدرن ارتباطی، وسیله‌ای برای آشتی

زهرا بر اثر سوء‌تفاهمی کوچک، بیش از سه سال است که با یکی از دوستان قدیمی‌اش قطع ارتباط کرده است او می‌گوید: «دلم می‌خواهد با دوستم آشتی کنم، اما برای شروع آشتی و عذرخواهی بابت آن مساله‌ای که پیش آمده بود.

احساس خجالت و شرمندگی می‌کنم و به همین دلیل نیز، هرگز نمی‌توانم رودررو با او صحبت کنم یا حتی تماس تلفنی داشته باشم. اما تصمیم گرفته‌ام نوروز امسال، بلافاصله بعد از تحویل سال جدید، یک پست زیبا به مناسبت عید حتی با مضمونی از عذرخواهی برای او ارسال کنم.

او می‌گوید: هر چه فکر می‌کنم می‌بینم این روش بهترین است چه‌بسا با این کار، هم به خود و هم به دوستم فرصت فکر کردن و جواب دادن می‌دهم و شاید همین ارتباط مجازی شروعی برای ارتباطات جدی‌تر باشد، چه‌بسا به این طریق، دلم برای یک تماس تلفنی و حتی دیدار او قرص‌تر می‌شود.»

همیشه از معایب و مضرات فناوری و ابزارهای ارتباطی مدرن امروزی سخن گفته‌ایم، اما واقعیت این است که اگر از هر وسیله‌ای به‌درستی و به اندازه استفاده کنیم، به‌طور حتم می‌توانیم از محاسن و کارکردهای بسیار مساعد آن نیز بی‌نصیب نمانیم.

سرویس‌های پیامک رسان یا شبکه‌های اجتماعی چون تلگرام، واتس‌اپ، لاین، ایمو و .... فرصت مغتنمی را به دستمان می‌دهد تا از طریق آنها بتوانیم با عزیزانی که به هر دلیل موجه و ناموجهی نمی‌توانیم ارتباط تلفنی یا دیدار حضوری داشته باشیم، رابطه برقرار کنیم و حرف دلمان را به گونه‌ای شایسته بزنیم.

البته حواستان باشد پس از شروع ارتباط، افراط در استفاده از این برنامه‌ها جایز نیست و از همه مهم‌تر آن که هرگز این ارتباط دست و پا شکسته را جایگزین دیدو بازدیدها و احوالپرسی حضوری نوروزی نکنید.

به یقین بپذیرید استفاده از فناوری نوین صرفا برای آغاز ارتباط بوده و لازم است ثبات و پایداری آن، به گونه‌ای کاملا حقیقی و رسمی‌تر تضمین شود.

کدورت‌ها را ‌فراموش کنید

عمو و عمه با هم برسر یک مساله خیلی پیش‌پا‌افتاده بگو و مگو کردند و تا مدت‌ها هم با هم قهر بودند تا این که یک روز با پادرمیانی پدر‌بزرگ آشتی کردند، اما دیگر مثل قبل نیستند، علاقه دیروز و امروزشان نسبت به هم زمین تا آسمان توفیر دارد، آشتی کردن آنها عین همان قهر کردن‌شان است ....

آشتی کردن، اولین گام برقراری ارتباط است، قدم‌های بعدی آشتی را باید خود دونفر بردارند، بی‌تردید با بررسی ریشه‌ها و عوامل مسبب‌ ناراحتی و قهر است که می‌توان پرونده این دلخوری را برای همیشه بست.

دو طرف دعوا، خود باید برای زنده کردن علاقه و محبت سابق تلاش کنند، پیشداوری‌ها و قضاوت‌های سوگیرانه را کنار بگذارند و یاد بگیرند چگونه اجازه ندهند با به وجود آمدن هر مساله‌ای کینه در دلشان جمع نکنند.

بهتر است یادمان باشد با تمرکز روی یک فکر می‌توانیم احساس خود را تغییر دهیم؛ مثلا وقتی از کسی ناراحت و دلخور هستیم.

اما قصد داریم این دلخوری به پایان برسانیم و حتی ذره‌ای کینه از آن شخص بر دلمان باقی نگذاریم، باید بتوانیم با تمرکز و یادآوری کارهای مطلوب آن فرد و احساسات مطلوب و مثبت خود نسبت به او، یک حس خوب و به دور از کینه و کدورت بسازیم.

نسرین دهخوارقانی/ مشاور خانواده

ضمیمه چاردیواری