چند درجه هیجان

به گزارش جام جم سیما، برنامه «چند درجه» به تهیه‌کنندگی غلامرضا بختیاری و اجرای پژمان بازغی و حسام ناصری این شب‌ها از شبکه نسیم پخش می‌شود که به صورت حرفه‌ای سراغ ورزش‌ها و حتی مشاغلی می‌رود که با هیجان و طبیعت به صورت مستقیم سر و کار دارد. این برنامه از چند وجه قابل بررسی و تحلیل است.

تحلیل موضوعی

چند درجه سراغ فعالیت‌هایی می‌رود که عموما احتیاج به مهارت و آموزش و حتی تجهیزات خاصی دارد و عموم جامعه اطلاع چندانی از آن ندارند.

ورزش‌های آبی، خاکی، هوایی و حتی اتومبیلرانی و موتورسواری که در شرایط گرایش به ورزش‌های توپی و رزمی در ایران بشدت مهجور مانده و بسیاری از آنان دارای فدراسیون یا انجمن مستقل هم نیستند.

این ورزش‌ها به دلیل نداشتن امکانات و توجه کافی به غلط در ذهن عامه مردم به عنوان ورزش‌های لوکس و حتی خطرناک شناخته می‌شوند حال آن که با توسعه هر کدام از این ورزش‌ها به صورت خودکار هزینه‌های آن هم پایین می‌آید.

جالب اینجاست حتی در برنامه‌ای که مربوط به ورزش یخ‌نوردی است مهمانان برنامه که از مربیان قدیمی این رشته هستند به این نکته اشاره می‌کنند که علاقه‌مندان می‌توانند از امکانات رایگان این ورزش که توسط گروه در اختیار آنها قرار می‌گیرد، استفاده کنند.

این نکته نشان می‌دهد این گونه ورزش‌ها و فعالیت‌ها شاید در برخی رشته‌ها مانند غواصی یا پاراگلایدر به تجهیزات مدرنی احتیاج دارد، اما بیشتر از همه نیازمند توسعه انسانی است.

توسعه‌ای که بسیار به کنترل هیجانی فضای جامعه و سلامت یک گروه انسانی بزرگ در ایران کمک می‌کند.

طبق یک تحقیق در آلمان از هر سه نفر، یک نفر به تماشای بازی‌های بوندس‌لیگا می‌رود و این رقم حیرت‌انگیز در یک کشور صنعتی و تقریبا مسن بسیار عالی است.

حال در کشور ما وجود قشر عظیمی از سنین پایین و همچنین طبیعت چهار فصل به‌شدت نیاز به توسعه ورزش‌هایی غیر از فوتبال و والیبال و کشتی احساس می‌شود.

برنامه چند درجه دقیقا با برنامه‌ریزی مشخص به سمت گسترش آگاهی عمومی نسبت به این ورزش‌ها حرکت می‌کند و علاوه‌بر معرفی، به قوانین و چارچوب‌های آنها هم اشاره می‌کند‌.

به عنوان مثال جوانان علاقه‌مند به موتور سنگین پس از دیدن این برنامه متوجه می‌شوند گروه‌هایی به صورت سازمان‌یافته و در پیست‌های قانونی مشغول فعالیت هستند؛ بنابراین می‌توانند برای انجام این فعالیت به این گروه‌ها و فضاها مراجعه کنند.

تحلیل ساختاری

برنامه به صورت ثابت از مربیان و با تجربه‌های هر ورزش و تعدادی از ورزشکاران آموزش‌دیده دعوت می‌کند و در یک گفت‌وگوی خودمانی هر رشته، وسایلی که تا حد امکان به استودیو آورده شده، شیوه‌های اجرا، مخاطرات و همچنین راه‌های ورود به آن بیان می‌شود.

اما نقطه قوت اصلی این برنامه حضور یکی از عوامل آن در محل انجام آن ورزش و انجام آن به صورت عملی است که این نکته علاوه‌بر ایجاد لحظات با‌مزه و کمدی به ایجاد حس اعتماد به‌نفس برای مخاطب هم کمک می‌کند.

این حضور از جهت دیگری هم قابل اعتناست و آن این‌که برخی از این ورزش‌ها به شدت لوکس و حتی دست‌نیافتنی به نظر می‌رسند، اما با حضور یک فرد مبتدی این حس از بین می‌رود و مخاطب عادی تلویزیون می‌تواند علایق هیجانی خود را کشف و مدیریت کند.

هیجان‌انگیز‌ترین قسمت این برنامه همان چالش چند درجه است. به این شکل که دو نفر از مربیان در یک دایره گردان نشسته و با چرخش دکور سر و ته می‌شوند و حالا مجریان ادامه گفت‌وگو را در این شرایط انجام می‌دهند.

مسلما به دلیل رسیدن خون تمام بدن به مغز در این حالت شرایط دشواری ایجاد می‌شود، اما عمدتا مهمانان شرکت‌کننده به دلیل آمادگی بدنی زمان طولانی را می‌توانند در این حالت قرار گیرند به طوری که رکورد 15 دقیقه هم در این برنامه به ثبت رسیده است.

این چالش یک نکته ظریف با خود دارد و آن این‌که مخاطب غیر‌حرفه‌ای برنامه متوجه می‌شود برای رسیدن به هر کدام از این رشته‌های جذاب و حتی ناشناخته باید آمادگی بدنی بالایی داشته باشد.

نکته دیگر درباره حضور مهمانان این برنامه گاهی حضور افراد میانسال در آن است که بعضی از آنها در همان میانسالی ورزش و فعالیت را آغاز کرده‌اند.

این نکته یک دعوت مستقیم از این گروه سنی برای حضور در میادین ورزشی بدون توجه به سن و سالشان است که دامنه مخاطبان را به نسل جوان محدود نمی‌کند.

اما شاید مهم‌ترین نقدی که می‌توان به برنامه وارد کرد رنگ‌آمیزی و نوع دکور آن است که می‌توانست با توجه و زیبایی‌شناسی بصری بهتری اتفاق بیفتد و به‌عنوان مثال فضای بهتری برای نشستن تمام مهمانان طراحی کرد تا میکروفن برای صحبت بین آنها دست به دست نچرخد.

اجرا

اساسا مقوله اجرا و حضور بازیگران به عنوان مجری یک جذابیت دوطرفه هم برای مخاطب و هم برای بازیگر ـ مجری به همراه دارد. این تجربه سال‌هاست در تلویزیون انجام می‌شود و معمولا در اغلب اوقات جواب مثبت داده و مخاطب را با خود همراه کرده است.

اجرای فرهاد جم در مسابقه راز سیب یا علیرضا خمسه در مسابقه ثانیه‌ها دو نمونه از این قبیل برنامه‌هاست که در زمان خود با استقبال همراه بوده است.

در برنامه چند درجه، پژمان بازغی به عنوان مجری ثابت و حسام ناصری در برخی برنامه‌ها برنامه را پیش می‌برند.

حضور پژمان بازغی به عنوان یک بازیگر خوش‌چهره در این برنامه از آنجا متفاوت می‌نماید که بدانیم بازغی تمام مراحل اجرا را در ابتدای راه بازیگری در زادگاهش گیلان انجام داده و به نوعی از آن نوع بازیگرانی است که پله پله جلو آمده و اتفاقا در این برنامه با چهره‌ای کاملا معمولی و به دور از چهره‌پردازی‌های رایج حضور دارد و اتفاقا به دلیل سادگی اجرایش براحتی با مهمانان ارتباط برقرار می‌کند.

نکته دیگر کنجکاوی‌های اوست که برخلاف بعضی دوستان، تمام ندانسته‌هایش را که اتفاقا با مخاطب عادی مشترک است از مربی و استاد مهمان می‌پرسد و همین نکته باعث می‌شود بسیاری از روش‌ها و فوت و فن‌های هر ورزش به مردم شناسانده شود.

این برنامه نمونه‌ای مناسب برای برنامه‌های بازیگر ـ مجری‌محور است که می‌تواند در تجربه‌های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.

نکته مهم و اصلی اجرای این برنامه نکته‌ای مهم و هوشمندانه است و آن این‌که پژمان بازغی بازیگر بیرون استودیو فراموش ‌شده و بازغی مجری وارد استودیو می‌شود و برنامه را اجرا می‌کند.

توجه به طبیعت و سنت‌ها

به دلیل ماهیت بسیاری از این رشته‌ها که به طور مستقیم با طبیعت سر و کار دارد مسلما احترام به منابع طبیعی حین انجام این ورزش‌ها جزو ارکان اساسی آن است.

این نکته نه یک حرکت نمادین بلکه به عنوان ماهیت این ورزش‌ها محسوب می‌شود و شاید به همین دلیل است که اکثر کمپین‌های پاکسازی محیط‌زیست به صورت مستقیم یا با همکاری گروه‌های ورزشی انجام می‌شود.

این گونه ورزش‌ها به دلیل استفاده مستقیم از منابع طبیعی همواره شاهد تغییرات آن هستند و به‌عنوان مثال هیچ‌کس به اندازه گروه‌های اسکی از گرم شدن کره زمین غمگین نمی‌شوند یا یکی از برنامه‌های گروه‌های کوهنوردی همواره پاکسازی زباله‌های به‌جا‌مانده از تردد انسان است.

نکته دوم این که بسیاری از این ورزش‌ها همچون راه رفتن روی طناب، غار‌نوردی یا غواصی با توجه به اقلیم خاص کشورمان از قرن‌ها پیش در ایران به شکل سنتی انجام می‌شده و حتی بعضی از آنها ریشه ایرانی دارد.

به نظر این ریشه‌یابی می‌تواند در ادامه برنامه به شکل جدی‌تری اتفاق بیفتد و همچنین می‌تواند توجه مسئولان وزارت ورزش و شهرداری‌ها را به ساماندهی این گونه ورزش‌های پرچالش و خاص جلب کند، چرا که مدیریت و ایجاد اماکن ورزشی در درازمدت به شکل محسوسی به کاهش هزینه‌های درمان و بزهکاری‌های اجتماعی منجر می‌شود.

چند درجه در 60 قسمت عمدتا یک ساعته برای شبکه نسیم تهیه شده و با توجه به ماهیت این شبکه، فضای مناسبی برای معرفی آن است.

این برنامه به نوعی یکی از جامع‌ترین برنامه‌هایی است که تاکنون در مورد رشته‌های ورزشی کمتر شناخته شده ساخته شده و با توجه به زمان نسبتا طولانی هر برنامه می‌تواند در دو شکل معرفی و هدایت هیجان‌های نیروی جوان علاقه‌مند نقش خوبی ایفا کند.

قشری که به دلیل سن و سال خاص خود احتیاج فراوانی به فضایی برای تخلیه انرژی دارد.

بهرنگ ملک محمدی

ضمیمه قاب کوچک