دورهمی‌های یک جشنواره بین‌المللی

به گزارش جام‌جم، دهمین دوره جشنواره شعر فجر بعد از افتتاحی غریبانه در قم که حتی مقامی در حد معاون وزیر هم در آن حضور نداشت ، درحال پیگیری است. نامزدهای بخش‌های مختلف همراه با اسامی داوران اعلام شده‌اند؛ برخی از شاعران به چندین کشور مختلف اعزام شدند؛ شب شعرها در شهرهای مختلف کشور یکی پس از دیگری برپا می‌شود؛ یک کارگاه آموزشی بزرگ برای 250 نفر از شاعران سراسر کشور برگزار شده است. با این حال این انتقاد وجود دارد که بسیاری از شاعران از این رویداد مطلع نیستند و اغلب گروهی خاص هستند که مورد توجه قرار گرفته‌اند و به مسافرت داخل و خارج می‌روند.

گروهی که هوای هم را دارند

عباس براتی‌پور از شاعران پیشکسوت که نخستین مدیر شب‌های شعر بیت رهبری هم به حساب می‌آید، در این باره بیان کرد: من در جریان شعر فجر نیستم. فقط می‌دانم امسال گویا مراسم افتتاحیه در قم بوده است که نمی‌دانم چرا باید این مراسم در قم باشد.

او با تاکید براین که در دوره‌های قبل گاهی در این رویداد شرکت داشته، گفت: متاسفانه نمی‌دانم هنرهای دیگر هم این طور است یا نه، اما در شعر فجر گروهی (نمی گویم باند) هستند که هوای همدیگر را دارند و در برنامه‌ها همدیگر را دعوت می‌کنند، بی‌آن که دیگران اطلاع داشته باشند.

براتی‌پور اضافه کرد: ما خبرها را از دوستان می‌شنویم. برگزارکنندگان جشنواره شعر فجر خودشان می‌بُرند و می‌دوزند. اگر هم خیلی بخواهند به شاعران دیگر اهمیت بدهند، در نهایت دیگر شاعران را دعوت می‌کنند به فلان شهر یا دانشگاه بروید شعرخوانی کنید. اما امسال در همین حد هم ما را دعوت نکردند. این شاعر عنوان کرد: ممکن است بگویند بودجه نبوده است. این مسائل به بودجه ربطی ندارد. می‌تواند بودجه‌ای در کار نباشد، اما کار باشد. همه چیز بودجه نیست. من حتی در جریان نیستم امسال اصلا چه کتاب‌هایی خوانده شده یا نامزد شده یا داوران چه کسانی هستند. براتی‌پور خاطرنشان کرد: فقط جایی بودیم آقای اسماعیل امینی، دبیر جشنواره گفت کتاب‌ها را به صورت امانی از خانه کتاب می‌گیریم و داوران بررسی می‌کنند. البته برگزارکنندگان جشنواره همه از دوستان ما هستند، اما من حتی داوران را هم نمی‌شناسم. معمولا هم کسانی را می‌آورند به عنوان داور که جای نوه‌های ما هستند. اشکالی ندارد، جوان‌ها هم داور باشند، اما حضور آنها نباید به منزله بی‌اعتنایی به پیشکسوتان باشد. به هر حال ما کار خود را می‌کنیم و صلاح کار خویش خسروان دانند. تازه من در تهران هستم، شاعرانی که در شهرستان هستند بیشتر مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند.

روند برگـــزاری جشنواره‌ها اصولی نیست

برای پیگیری وضعیت سراغ یکی از شاعران ساکن در شهرهای دیگر رفتیم. مجید نظافت از شاعران شناخته شده کشور و ساکن مشهد مقدس نیز با اظهار بی‌اطلاعی از روند برگزاری جشنواره شعر فجر، بیان کرد: نه کسی با من تماسی گرفته و نه در جریان جزئیات هستم.

او اظهار کرد: سال گذشته با ما تماس گرفتند و گفتند برای مراسم افتتاحیه که در مشهد برگزار می‌شود، امور را پیگیری کنیم. ما هم پیگیری کردیم و افتتاحیه در مشهد برگزار شد، اما امسال هیچ تماسی با من نداشتند. به هر حال چیز عجیبی نیست؛ هر از گاهی عده‌ای از شاعران را دخیل می‌کنند. تعدادی هم از طریق مطبوعات و رسانه‌ها در جریان قرار می‌گیرند. اگر گله کنیم فکر می‌کنند دنبال سمت هستیم. در مجموع ماجرا را خیلی جدی و بزرگ نمی‌بینم. عده‌ای را هماهنگ کردند، عده‌ای را نکردند. برخی دوره‌ها از نظر رسانه‌ای پررنگ‌تر است و برخی دیگر از دوره‌ها نیست. نظافت ادامه داد: جشنواره شعر فجر دبیرخانه دائمی ندارد و هر سال نزدیک جشنواره، گروهی جمع می‌شوند و سیاستگذاری می‌کنند و جلسه می‌گذارند و با طیفی هم هماهنگ می‌شوند. مشکل اینجاست که روند برگزاری جشنواره‌ها در کشور خیلی منسجم و حساب شده نیست. به همین دلیل در برخی دوره‌ها جشنواره کمرنگ است، برخی سال‌ها شعر را بررسی می‌کنند، برخی دوره‌ها کتاب را ارزیابی می‌کنند، برخی دیگر از دوره‌ها جشنواره بین‌المللی برگزار می‌شود و برخی سال‌ها ملی. این شاعر افزود: خیلی نمی‌خواهم منتقد باشم، ولی روند برگزاری جشنواره‌ها در کشور را اصولی نمی‌بینم. جشنواره‌ها در کشور ما حالت نمایشی و پروپاگاندا دارد. همین که ده دقیقه از مراسم افتتاحیه و اختتامیه را تلویزیون نشان بدهد و یک موج خبری هم در روز برگزاری شکل بگیرد، از نظر برگزارکنندگان کفایت می‌کند. فرقی هم ندارد جشنواره شعر باشد، فیلم، موسیقی یا تجسمی. او بیان کرد: هیچ کس بررسی نمی‌کند جشنواره‌ها یا شب شعرها اصلا بازخورد و برآیندی دارد یا خیر. فقط یک چرخی است که همین طور دارد می‌چرخد و این که بسامان می‌رسد یا نه، دغدغه هیچ کس نیست. معمولا هم این طور می‌شود کسانی که منتقد جشنواره هستند خیلی به بازی گرفته نمی‌شوند. به نظرم سخت نگیرید. همینی است که هست و ا