قهرمانان را چه پیش آمد، المپیکی ها را چه شد؟

مشعل بازی های المپیک ریو کمتر از ۶ ماه دیگر روشن می شود اما در ایران هنوز کورسویی از تکرار موفقیت المپیک لندن برای علاقمندان پیدا نیست.
به گزارش جام جم ورزشی و به نقل از تابناک ورزشی، یکی از شاخصه های مهم برای تعیین میزان پیشرفت و توان ورزش هر کشوری ، نتایج کاروان ورزشی آن در بازی های تابستانی است . نتایج قهرمانان ملی در المپیک و مدال های کسب شده می تواند رتبه و جایگاه توسعه یافتگی ورزش و قدرت ورزشکاران هر ملت را در عرصه رقابت جهانی نمایان سازد. در این میان میزان بودجه ای هم که برای نمایندگان المپیکی هزینه می شود ، نشان می دهد هر دولتی چه میزان برای این ابزار تبلیغی و حائز اهمیت در مناسبات بین المللی ارزش قایل است و نقش آن را در روحیه و همبستگی ملی درک می کند.
اینکه در ایران چه میزان به این مسئله اهمیت داده می شود خود مقال جداگانه ای می‌طلبد اما در فاصله کمتر از ۶ ماه تا شروع المپیک بیشتر از اینکه بخواهیم به این نقد وارد کنیم که چرا بودجه در نظر گرفته شده برای کاروان اعزامی به المپیک ریو کمتر از المپیک لندن است می خواهیم اوضاع و احوال امروز ورزش کشور ، از طبقات مدیریتی دست اندرکار گرفته تا موقعیت رشته هایی که در این آوردگاه تاریخی نقش دارند، را مرور کنیم.


وزنه برداری؛ رشته ای که شانس دوم کسب مدال کاروان ایران در ادوار مختلف بازی های تابستانی از جمله در ریو ٢٠١٦ محسوب می شود، تا همین چندی پیش به بهانه عدم دریافت بودجه و نرسیدن هزینه اردوها، در حالت تعطیلی تمرینات تیم ملی قرار داشت.
مصدومیت سنگین بهداد سلیمی هم کار را در برای حسین توکلی دشوارتر کرده است و در کل دورنمای این رشته در ریو بسیار مبهم است. مشخص نیست که بهداد در بازگشت همان سنگین وزن آماده و قبراق باشد که انگیزه رکوردشکنی داشت. سایر نفرات از جمله کیانوش رستمی نیز تازه استارت المپیک را زده اند و باید تا یکماه مانده به سفر حرکت بسوی قله رکورد شخصی خودشان را تکمیل کنند.
در این بین اختلاف بین بزرگان این رشته که به افشاگری شاهین نصیری نیا از دخالت فدراسیون در مهره چینی سرمربی تیم ملی انجامید، نشان می دهد این تیم با حواشی سنگینی نیز دست به گریبان است.آنهایی که نگران این رشته هستند از این بابت دغدغه دارند که آیا حسین توکلی می تواند اقتدار کنترل و نظم تمرینی ملی پوشان را در دست گیرد یا خیر؟ وزنه برداری ایران در مسابقات جهانی هیوستون چنگی به دل نزد و نتایج فوق العاده ضعیف را به حساب مصدومیت و محرومیت چندین چهره سرشناس تیم گذاشت. همچنین مرادی و اطرافیانش به طور مداوم از میراث فدراسیون گذشته و خرابه ای که تحویل گرفته اند می گویند اما تکرار ناکامی علی مرادی در ریو دیگر بهانه ای به جا نمی گذارد.

بوکس؛ فدراسیون پرحاشیه بوکس همواره در بحران های درونی غوطه ور است. تاکنون تنها احسان روزبهانی توانسته سهمیه المپیک را کسب کند اما این ورزشکار به دلیل اختلافاتی که با فدراسیون دارد به صورت انفرادی و زیر نظر کمیته ملی المپیک در حال تمرین است! از سویی اتفاقات حاشیه ای که برای فروتن گل آرا و سجاد محرابی رخ داد همه چیز را تحت تاثیر قرارداد. ابندا گفته شد این دو قصد پناهندگی دارند و سپس اعلام شد که این دو در اردوی چین اخراج شده اند اما در نهایت هر دو به تیم ملی بازگشتند که البته برای کسب سهمیه راه سختی در پیش دارند و زمان طلایی تمرین را از دست داده اند. از سویی حاشیه های بوکس فقط به این دست مشکلات مالی محدود نمی شود بلکه اختلاف بین اکبر احدی و استکی دو مربی تیم ملی هم در حال ضربه زدن به بوکس است و معلوم نیست تا به کی باید در انتظار نشست تا فدراسیون برای حل این مشکل اقدام لازم را کند. در این هیاهو، رییس همیگشی این فدراسیون نیز در خلق حاشیه دستکمی از ستاره هایش ندارد و او که گویا این صندلی ریاست را مادام العمر در اختیار گرفته، با عزل و نصب های مداوم، فدراسیون را به محله بروبیا تبدیل کرده است. مسایلی مثل سفر نزدیکان و مدیران نامربوط همراه تیم های اعزامی به اردوهای اروپایی نیز جزو حواشی کوچک این رشته ممنوع الپخش شده در صداوسیما محسوب می شود.

تکواندو: سجاد مردانی، فرزان آشورزاده و مهدی خدابخش موفق به کسب سهمیه شده است و تاکنون خبری مبنی بر اینکه تکواندو دچار مشکل حادی شده باشد به بیرون مخابره نشده اما مسایلی مثل گلایه مرد نقره ای المپیک لندن از مدیران فدراسیون مبنی بر دریافت نکردن بخشی قابل توجهی از حقوق و پاداشش ، باعث افت روحیه بازیکنان فعلی و عدم اعتماد آنها به وعده های مدیریت فدراسیون خواهد شد. تکواندو سومین رشته ای است که ورزش ایران برای کسب مدال در ریو به آن دل بسته است هرچند برزلی های میزبان، خود در این رشته مدعی صید مدالها محسوب می شود.

جودو: پرحاشیه‌ترین و کم فروغ ترین فدراسیون رزمی رشته ای است که می‌توانست پرمدال ترین رشته ایران باشد اما جودو مطابق معمول سال های گذشته با مشکلاتی مدیریتی دست به گریبان است. از مشکلات مالی این فدراسیون همین بس که محجوب که برای رسیدن به المپیک راه دشواری دارد مدتی به دلیل کسب درآمد به کشتی چوخه روی آورد ! و شاید فرصت بسیار مهم تمرین در اردو را صرف تامین هزینه های زندگی خودش و معاش خانواده اش کرد. دیگر ورزشکار این رشته ملایی است که او هم با همین مسائل کمابیش دست و پنجه نرم می کند. امیدواری به کسب مدال و درخشش جودو در پایین ترین حد خود قرار دارد. این فدراسیون همچنان توسط سرپرست اداره می شود و خدابخش که مسئولیت این فدراسیون را برعهده گرفته این روزها بیشتر به فکر تغییرات مدیریتی است تا پشتیبانی از دو ورزشکاری که باید خود را برای رسیدن به المپیک آماده کنند.

قایقرانی: این رشته دو وضعیت متفاوت دارد.قابقرانان رشته آب های آرام در مسابقات کسب سهمیه ناکام ماندند تا ایران در ریو در این رشته ورزشکار و نماینده ای روی آب نداشته باشد. به دلیل حاشیه هایی که در این فدراسیون بابت مسائل مالی و بی توجهی به ورزشکاران پیش آمد، سعید فضل اولی یکی از پاروزنانی که امید اول کسب سهمیه بود از ایران رفت و در اقدامی غیرقابل دفاع پناهنده شد. در بخش های رویینگ، اسلالوم و بادبانی البته کاروان ایران هنوز شانس کسب سهمیه را دارد اما بعید است این سهمیه ها به مدال و سورپرایزی بدل شود.
تیروکمان: وضعیت این رشته برای کسب سهمیه اصلا مناسب نبود. تیروکمان برای المپیک ریو فقط یک سهمیه کسب کرد که آن هم توسط زهرا نعمتی کسب شد. به تازگی هم او در قشم اردوی آمادگی خود را پشت سر گذاشته اما ظاهرا امکاناتی که در اختیار او هست چندان مناسب نیست.
تیراندازی: رشته پرمدال تیراندازی به نسبت المپیک لندن توانسته میزان کسب سهمیه خود را افزایش دهد و به نظر می رسد که نجمه خدمتی و الهه احمدی امیدهای ایران در ریو باشند. البته این رشته با مشکلات عجیب و غریبی هم دست و پنجه نرم می کند. مثلا ورزشکاران این رشته گاهی بدون فشنگ و مهمات تمرین می کنند(!) که این مسئله در دنیای ورزش حرفه ای بی سابقه است. عجیب است که این فدراسیون به طور مداوم با بحران مالی و بودجه ای مواجه می شود و هر بار به همین دلیل در گمرک محموله ای ترخیص نشده دارد که با میزان آمادگی ملی پوشانش ارتباط مستقیم دارد.
کشتی: ناگفته پیداست که بخت نخست ایرانیان برای دیدن مدال های خوشرنگ المپیک هاست. هروقت به المپیک نزدیک می شویم کشتی مهم می شود و این دوره نیز با ریاست یک کشتی گیر و کشتی شناس کاربلد، امیدهای زیادی به نتایج دوبنده پوشان فرنگی و آزاد بسته شده.
رسول خادم که خود سرمربیگری کشتی آزاد را برعهده دارد تا حدودی توانسته حاشیه های یکسال گذشته این فدراسیون را پس از بازگشت از مسابقات جهانی امریکا کنترل کند و با جذب یک حامی مالی همیشگی به سبک فدراسیون والیبال، میزان زیادی از وابستگی اش به بودجه کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش را مرتفع سازد. صحبت انتقادی محمد بنا سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی مبنی بر اینکه فضای ورزش المپیکی نیست باعث شد تا شرایط برای دوبنده پوشان بهتر شود. حضور بنا در کشتی فرنگی دغدغه ها را نسبت به کسب مدال در ریو کمتر کرده است و همه می دانند تا وقتی او هست تمرینات منظم و بدون عیب و نقص برگزار می شود و نمی توان بابت آماده سازی فرنگی کاران نگرانی به دل راه داد. رییس فدراسیون و سرمربی تیم ملی فرنگی تا اینجای کار اجازه ندادند اختلافات گذشته باردیگر مطرح شود اما شاید تنها نقطه تضاد خادم و بنا در بحث انتخاب نفرات به صورت گزینشی باشد. واژه ای که خادم به ‌آن علاقه‌مند است اما بنا اعتقادی به آن ندارد. باید دید در ماه های آخر این دو چگونه درون اردو مشکلات خود را در اتاق دربسته حل می کنند و اجازه رسوخ حاشیه به متن کشتی را نمی دهند.
دوومیدانی: در این رشته به طور طبیعی همه نگاه ها تنها به احسان حدادی خیره شده است. او این روزها با مربی اختصاصی خارجی خود در حال تمرین است و می خواهد به اوج برگردد. حدادی در مسابقات اخیری که داشته پرتاب های خوبی نداشته و با حدنصاب شخصی خودش هم فاصله بسیار زیادی دارد. گرچه انتشار برخی اخبار حاشیه ای از یک حاشیه و پرونده قضایی، باعث نگرانی جامعه ورزش بابت شانس مدال رشته پرتابی ایران شده بود اما فعلا او با برنامه ریزی برای اردوی گرانقیمت و پرهزینه آفریقای جنوبی مشغول آماده سازی است. این فدراسیون اخیرا رییس جدیدی در راس خود می بیند و همین مدیر جوان که خودش یک گزارشگر رسانه ای و دونده سابق بوده، می داند با دست خالی و هزینه های سرسام اور چه را دشواری در پیش دارد.
رشته های تیمی: ایرانیان مثل اکثر ادوار تاریخ در کارهای تیمی و گروهی ضعیف هستند و در المپیک نیز معمولا در رشنه های انفرادی صاحب عنوان شده اند. ویترین المپیکی ورزش ایران از یک مدال تیمی خالی است و در این رشته ها امیدواری حتی به کسب سهمیه هم زیاد نیست. شاید تنها رشته تیمی که بتواند باعث سربلندی شود والیبال است که البته لوزانوی آرژانتینی برای نشان دادن عیار خود فشار زیادی را باید تحمل کند. بسکتبالی ها قطعا راه دشواری را پیش روی خود دارند و البته یکی از شانس های مهم خود را چندی قبل در بازی های قاره ای از دست دادند. همان طور که هندبال باید با سه تیم قدر اروپایی شامل اسپانیا، سوئد و اسلوونی رقابت کند و به نظر نمی آید بتوانند بلیت المپیک را کسب کنند.
در مورد فوتبال هم که از این همه ناکامی در راه المپیک دیگر واژه ها هم کم آورده اند . تیم امید با دستپخت مربیانی که تا پای پله هواپیما حواس شان به حمله به کی روش به جای حمله به رقبا بود، به قطر ضعیف باخت و در بازی حذفی به ژاپن قهرمان باخت و از صعود بازماند. قطری که خود مغلوب عراق جنگزده شد و راهی به برزیل پیدا نکرد!
اوضاع ستادی کاروان ایران: مدیران ارشد ورزش ایران که به عنوان اساتید رشته های ورزشی در دانشگاه ،در ادوار گذشته از بیرون گود راهکارهای مختلف و نسخه های رنگارنگ می پیچیدند ، این روزها بیش از آنکه نگران نتایج کاروان ایران در ریودوژانیرو باشند، درگیر پروسه تغییرات و انتخابات در فدراسیون فوتبال هستند. نتیجه حاصل از جستجوی دکتر نصراله سجادی در موتورهای جستجوی اینترنت، مصاحبه های متعددی است که وی برای تعیین جانشین موقت برای علی کفاشیان انجام داده است. اختلاف همین چهره با کمیته ملی المپیک برسر برخی اعضای هیات اجرایی نیز سوژه و تیتر رسانه ها شده بود. اوضاع روابط بین وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک به هیچ عنوان حسنه نیست و اسنادی که از دخالت های نهاد دولتی و نامه نگاری های آنها برای دور زدن کمیته ملی المپیک منتشر شده، روابط را باردیگر تیره کرده است تا در این دوره نیز ورزش ایران سنت شکنی نکرده و بار دیگر شاهد اختلافات مدیریتی از جنس جنگ قدرت باشیم. در این میان پرهیز کیومرث هاشمی و گودرزی که هر دو مدیران کم صحبت و رسانه گریزی هستند باعث شده میزان قابل توجهی از جنجال فروکش کند.