همه عمر دیر رسیدیم

به گزارش جام جم نوا، اردیبهشت 90، پس از هفت سال، طلسم جشنواره موسیقی نواحی شکست و هفتمین دوره از این جشنواره نه‌تنها در کرمان که در تهران هم برگزار شد و دبیری آن را نه محمدرضا درویشی که جهانگیر نصری اشرفی به‌عهده داشت.

حالا قرار است نهمین جشنواره موسیقی نواحی دی ماه امسال در دیار کریمان برگزار می‌شود که ایرج نعیمایی، دبیر آن است.

کسی که موسیقی نواحی مختلف ایران را هویت ایرانی‌ها می‌داند و می‌گوید: هویت ما ایرانی‌ها در در گرو موسیقی نواحی بوده و این گونه از موسیقی با باورها و هویت ملی ما عجین شده است.

جشنواره موسیقی نواحی، همزمان با هفته وحدت برگزار می‌شود و کرد، لر، ترک، فارس و بلوچ در آن شرکت می‌کنند و به اجرای «شادیانه»‌های خود می‌پردازند.

به گفته نعیمایی، نهمین جشنواره موسیقی نواحی در دو بخش رقابتی و غیررقابتی برگزار می‌شود و هیات داوران در بخش رقابتی برنامه‌ریزی مفصلی دارند و در بخش غیررقابتی هم از پیشکسوتان و استادان موسیقی نواحی دعوت کرده‌ایم تا با موضوع «مولود» اجراهایی داشته باشند.

اما برای جشنواره امسال، یک بخش جنبی هم در نظر گرفته شده؛ در این بخش، گروه‌هایی از نقاط مختلف استان کرمان به اجرای برنامه می‌پردازند.

نمایش فیلم‌های مستند هم قسمت دیگری از نهمین جشنواره موسیقی نواحی است تا علاقه‌مندان در قالب فیلم با موسیقی و فرهنگ و آداب و رسوم مناطق مختلف ایران آشنا شوند.

قرار است در حاشیه نهمین جشنواره موسیقی نواحی نیز یک مسابقه عکس برگزار شود و بهترین عکس‌هایی که از هنرمندان و نوازندگان موسیقی نواحی در اینستاگرام و تلگرام منتشر شده ‌است، به نمایش درآید.

دبیر نهمین جشنواره موسیقی نواحی همچنین از برگزاری نمایشگاه سازهای موسیقی نواحی ایران در موزه هرندی کرمان هم خبر داده.

در حالی‌که سال‌هاست سازهای مختلف از گوشه و کنار ایران در این موزه به نمایش درآمده و این اتفاق تازگی چندانی ندارد.

آن‌گونه که نعیمایی می‌گوید: تقدیر از بزرگان موسیقی جزء جدایی ناپذیر جشنواره‌های موسیقی نواحی بوده و است؛ اما به نظر می‌رسد این تقدیر و تشکرها جنبه نمادین دارد.

مگر نه این‌که برگزارکنندگان هفتمین دوره از ماشاءالله بامری تقدیر کردند و او را صدای مردم بلوچ نامیدند در حالی که این خواننده و مقام‌دان موسیقی بلوچ تا آخرین روزها با فقر و تنهایی دست و پنجه نرم کرد و توان پرداخت هزینه‌های درمان خود را نداشت.

قرار است در نهمین دوره نیز از محسن حجاریان به‌عنوان یکی از برترین پژوهشگر عرصه موسیقی نواحی تقدیر کنیم.

گرچه اوضاع جسمانی این هنرمند چندان خوشایند نبوده و حضور او هنوز نهایی نشده است. امید که تقدیر از او، نوشداروی پس از مرگ سهراب نباشد.

باز هم دبیر نهمین جشنواره موسیقی نواحی وعده و وعید می‌دهد؛ «در بخش ثبت و ضبط آثار نیز همان‌طور که می‌دانید بسیاری از هنرمندان موسیقی نواحی با فراخوان بیگانه‌اند.

به همین دلیل ما گروهی را تشکیل داده‌ایم تا این هنرمندان را در همه شهرستان‌های ایران شناسایی کنند.

درباره ثبت و ضبط آثار ارائه شده در جشنواره هم باید بگویم برنامه ما انتشار این آثار است. ما همه آنچه را که در این جشنواره ضبط می‌کنیم در اختیار دبیرخانه قرار خواهیم داد و هدفمان این است که این آثار با رعایت حقوق مولف منتشر شود.»

پیش از آن‌که دیر شود...

اینجاست که با خود می‌گویی: وعده و وعید را رها کنید و درمانی جدی برای زخم‌های کهنه موسیقی بومی بیندیشید؛ همان موسیقی که به گفته خودتان اصیل است و باید به آن پرداخته شود.

پس اگر اصالت‌ها را می‌شناسید و با ارزش و اهمیت آن آشنایید، تدبیری بیندیشید تا ریشه‌های این درخت تنومند نخشکد و بنای بلندی که یک روز کسانی چون عطا جنگوک و غلام مارگیری و علی‌اکبر مرادی برافراشتند، فرو نریزد.

مرگ فریدون پوررضا، حاج قربان سلیمانی، غلامحسین سمندری، شنبه نوایی، احمد آشورپور؛ ماشاءالله بامری و محمد یگانه، چون رفتن رستم از شاهنامه بود بی‌این‌که برگی از شاخه فروافتد و آب از آب تکان بخورد.

مگر به وقت زندگی بزرگ‌ترین مقام‌دان بلوچ کسی از خود پرسید: روزگار بامری چگونه سپری می‌شود یا برای کسی مهم بود محمد درپور هزینه‌های درمانش را چگونه تامین می‌کند؟!

موسی بلوچ را به یاد می‌آوری؟ همان که دونلی می‌نواخت. نه؛ شاید هم او که مسافرکشی می‌کرد و جان خود را در این راه از دست داد.

آن هم وقتی خیلی جوان بود. مگر با رفتن او کسی از خود پرسید: چرا موس بلوچ که به او «مرد نفس طلایی موسیقی» لقب داده بودند، مسافرکشی می‌کرد؟

پروین غلامشاهی را چطور؟ همان زنی که لالایی می‌خواند و از زلزله بم تاکنون در چادر زندگی می‌کند. ای‌کاش برگزارکنندگان موسیقی نواحی و متولیان فرهنگ و هنر سراغی از نوازندگان و خوانندگان موسیقی نواحی بگیرند. پیش از آن‌که دیر شود.

زهره نیلی

ضمیمه قاب کوچک